درحالیکه شاخصکل بورس در آستانه از دستدادن کانالهای حمایتی مهم قرارگرفته، نرخ بهره در بازار بدهی به سطوح کمسابقهای رسیدهاست. بازده اسناد خزانه اسلامی(YTM) اکنون به ۳۷درصد رسیده که این میزان، جذابیت سرمایهگذاری در سهام را بهشدت کاهش دادهاست.
یکی از مهمترین عوامل تعیینکننده جهت بازار در روزهای آینده، ارزش معاملات است. برای ایجاد یک روند صعودی پایدار، ارزش معاملات باید افزایش و ورود پول هوشمند مشاهده شود و اگر این ارزش معاملات به ۱۰همت (هزار میلیاردتومان) یا بیشتر برسد، بورس میتواند رشد خود را آغاز کند، در غیراینصورتحمایتهای فعلی ممکن است از دست بروند و اصلاح شاخص ادامه یابد.
در معاملات روز گذشته بورس تهران، یک روز منفی دیگر نیز بهثبت رسید و این موضوع موجب شکلگیری موج جدیدی از اعتراضات به وضعیت نابسامان بازار سهام شد. بعد از برکناری عبدالناصر همتی از وزارت اقتصاد، بازار سهام در مدار نزولی قرارگرفتهاست و هیچ تلاشی نیز برای بهبود اوضاع بازار سهام از سوی متولیان بازار مشاهده نمیشود.
نگاهی به آمار مربوط به ارزش خرید و فروش حقیقیها و حقوقیهای فعال در بورس اوراق بهادار تهران از بهمن 1402 تا پایان بهمنماه سالجاری نشان میدهد که این گروه از فعالان بازار در اکثر ماههای مورد بررسی در پارامترهای ذکرشده، نقشی بیشتر از سهامداران خرد داشتهاند که میتواند به معنای تسلط نسبی حقوقیها در بازار و همچنین توانایی بالقوه آنها در جهتدهی به آن باشد.
بررسیها نشان میدهد از ابتدای سال تا پایان معاملات دیروز، بازدهی شاخص کل به ۲۲درصد رسیده؛ این در حالی است که شاخص هموزن ۶.۷ درصد بر ارتفاع خود افزوده است. اما وضعیت شاخص کل فرابورس هم چنگی به دل نمیزند و ۴درصد از ارتفاع خود را از دست داده است؛ آن هم در سالی که بازارهای موازی وضعیت قابلقبولی را به نمایش گذاشتند.
در جریان معاملات روز گذشته بورس تهران، شاخصکل با رشد اندک ۰.۱درصدی همراه شد. شاخص هموزن نیز در جریان معاملات دیروز، ۰.۴۸درصد از ارتفاع خود را از دست داد و شاخصکل فرابورس نیز با افت ۰.۵درصدی مواجه شد.
بررسی دادههای اخیر نشان میدهد که حتی نمادهای ارزنده نیز از کف قیمتی آبان ۱۴۰۲ پایینتر ایستادند، اما جریان پول بهدلیل ریسکهای سیستماتیک و غیرسیستماتیک، تمایل ورود به این عرصه را از خود نشان نمیدهد
در روزهای گذشته بازار سرمایه نوسانهای مختلفی را تجربه کرده است و درحالیکه تا همین چند هفته قبل سیر صعودی را میپیمود، وارد فاز نزولی شد. در طول این مدت افت شاخص بورس در بعضی از روزها به خروج سرمایههای حقیقی از گردونه معاملات سهام منجر شد. البته از بررسیهای آماری اینطور برمیآید که خروج پول از چرخه معاملات طی این مدت به منزله انتقال به بازارهای موازی بوده است.
صیدی توضیح داد: بازنگری در ریزساختارهای بازار است. اگر مقداری بازار ثبات پیدا کند، در دامنه نوسان و حجم مبنا بازنگری خواهیم کرد تا به نقدشوندگی و پویایی بازار کمک کند.
اساسا تغییرات سیاسی و اقتصادی میتواند بازار بورس را تحت تأثیر قرار دهد و باعث نوسانات شدید قیمتها شود. در این حالت حتی سهامی با پتانسیل بنیادی بالا در چنین شرایطی ممکن است تحت فشار فروش قرار گیرند، زیرا بسیاری از سرمایهگذاران در مواقع عدم اطمینان ترجیح میدهند که از ریسکهای بازار بکاهند
بازار سهام در روزهای گذشته شاهد روندی منفی بود که در نهایت موجب افت بیش از ۵درصدی شاخص کل شد. خروج پول از بازار سهام در حالی به قوت خود ادامه دارد که برخی اقدامات اخیر بانکمرکزی وضعیت بورس را متزلزل کرده است. افزایش نرخ بهره، افزایش سود اوراق و زمزمههایی مبنی بر انتشار گواهی طلا سبب شده است تا تالار شیشهای در واپسین روزهای اسفند همچنان ارتفاع کم کند.
در مجموع، آنچه در حال حاضر بیش از هر چیز دیگری بر بازار سرمایه سایه افکنده، نبود ثبات در سیاستها، شرایط اقتصادی پیچیده و چالشهای بینالمللی است. برونرفت از این وضعیت، نیازمند برنامهریزی دقیق، اصلاحات بنیادین و تصمیمات قاطعانه در بورس است تا شاید بتوان مجددا اعتماد سرمایهگذاران را جلب کرده و بازار را به سمت تعادل و رشد هدایت کرد.
به هر حال هفته گذشته، بازار سرمایه یکی از مهمترین حامیان خود را از دست داد و بورس با ابهامات عمده بویژه در زمینه تغییر ریل سیاستهای اقتصادی یا ماندن در همان ریل سابق در دوران تصدی همتی، تنها ماند. هفته گذشته بازارهای موازی مانند طلا، سکه و ارز با نوسانات زیادی مواجه نبودند و همین امر موجب شد تا روند خروج سرمایه از بورس و گسیل به سمت این بازارها کمی کند شود.
با توجه به وضعیت طلای جهانی، صندوقهای طلا نیز متعادل و تا حدودی منفی معامله شدند. با این وجود روز گذشته دلار مجددا به کانال ۹۰هزار تومانی بازگشت و صندوقهای طلا نیز سبزپوشی پرطراوتی را تجربه کردند. با نگاه به نمودار ارزش معاملات، در ۵ آبانماه سال جاری با شاخص کل یکمیلیون و ۹۹۵هزار واحد و ارزش معاملات ۴هزار میلیارد تومان، تقاطع میانگین متحرک ۵روزه و ۲۲روزه رخ داده است.
بازدهی منفی بورس در هفته گذشته گویای آن است که بازار مذکور تا چه میزان متاثر از ریسکها و شوکهای بیرونی میتواند تغییر مسیر دهد. بررسی رفتار معاملهگران طی روزهای اخیر نیز نشان میدهد که در برخی روزها صندوقهای درآمد ثابت میزبان خوبی برای پولهای سرگردان شدند؛ استراتژیای که از تردید سرمایهگذاران خبر میدهد. «بورسهراسی» در حالی میان سرمایهگذاران موج میزند که متهم اصلی وضعیت مذکور، «عدم قطعیتهای حاکم برشرایط متغیرهای اثرگذار»، نمیگذارد چشمانداز روشنی در این بازار ترسیم شود.
یکی از موضوعات جالبتوجه در بازار سرمایه ایران، بیتفاوتی معاملهگران نسبت به گزارشهای مالی مثبت شرکتهاست. بسیاری از شرکتها اخیرا گزارش سالانه خود را منتشرکرده و سودی فراتر از انتظارات اعلام کردند. این گزارشها میتوانست زمینهساز رشد قیمت سهام باشد، اما در شرایطی که فضای عمومی بازار منفی است، حتی گزارشهای قوی نیز نتوانست از افت قیمت آن جلوگیری کند.