حداقل ۲۵ درصد از جمعیت ایران- حدود ۲۲میلیون نفر- در جایی زندگی میکنند که به دلیل کاهش چشمگیر ذخایر آب زیرزمینی، فرونشست میزان شدیدی دارد و طی چند سال به حداقل یک متر نشست میرسد.
مطالعات سازمان زمینشناسی نشان میدهد که در غرب، جنوب و بهویژه مناطق حاشیهای تهران نرخ فرونشست بهعلت برداشت بیرویه از منابع آب زیرزمینی در حال افزایش است.
بدهی آبی کل ایران تا سال گذشته، 148 هزار و 251 میلیون مترمکعب است. این میزان بدهی نزدیک به پنج برابر حجم آب دریاچه ارومیه در حالت پر است. اما بدهکارترین استانهای کشور از نظر آب کدامند؟
رئیس سازمان نقشهبرداری کشور متوسط نرخ فرونشست ایران را پنج برابر میانگین جهانی عنوان کرد و گفت: اکنون نرخ متوسط جهانی فرونشست زمین اگر سه سانتی متر باشد، متوسط در ایران به ۱۵ سانتی متر میرسد.
سرپرست مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی درباره اقدامات این مرکز درباره نهضت ملی مسکن گفت: در مرکز تحقیقات این موضوع از وجوه مختلفی در حال برنامهریزی است، ازجمله درباره تقطیع حریم گسلها و فرونشست.
نماینده مشاور راهبردی طرح احیا و تعادلبخشی آبهای زیرزمینی گفت: «ایران پنجمین کشور در بیشترین برداشت از منابع آب زیرزمینی است. در حالیکه کشور پربارشی نیست و در منطقه خشک قرار دارد.»
مجید عبداللهی، معاون فنی و نظارت سازمان نوسازی مدارس کشور گفت: «20 درصد مدارس ایران فرسوده هستند. یعنی 104 هزار کلاس درس از 540 هزار کلاس درس، فرسوده هستند.»
وزیر کشور از کمبود آب و فرونشست زمین در اصفهان به عنوان یک نگرانی مهم یاد کرد و از معاونت عمرانی خواست با جدیت این مساله را تا حل آن پیگیری کنند و دستوراتی برای کاهش آلودگی هوای اصفهان و احیای زایندهرود صادر کرد.
نتایج مطالعات دانشگاه شیراز نشان از جدی شدن خطر فرونشست زمین در مرودشت دارد. در حال حاضر فرونشست زمین به تخت جمشید رسیده و همین موضوع نگرانیهایی را به دنبال داشته است.
حادثه رانش زمین در کرج در محدودهای از اراضی موسوم به تپه الله اکبر منطقه حصار رخ داد و خوشبختانه به گفته شهردار کرج حادثه تلفات جانی نداشته است. در این حادثه گاز، برق و آب به طور موقت از مدار خارج شد.
روز گذشته شاهپور علایی، معاون برنامهریزی و اقتصادی وزیر جهاد کشاورزی گفت برای حمایت از شالیکاران شمال کشور، واردات برنج تا اطلاع بعدی ممنوع خواهد بود. اما این ممنوعیت، چگونه به تشدید بحران آب دامن میزند؟
رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران از ارسال طرح فرونشست زمین در پایتخت به صحن علنی شورا تا یک ماه آینده خبر داد. برخی از مناطق تهران درگیر فرونشست زمین است.
پیش از این تنها صحبت از مدارس فرسوده، خشتی و کپری در کشور بود اما حالا فرونشست هم به لیست خطرات مدارس کشور اضافه شده است. مدیر بخش زلزله و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی میگوید: «بالغ بر ۳۷۱ مرکز آموزشی در اصفهان در زون فرونشست زمین قرار دارد که ۲۵۸ مورد آن مدرسه است.» از این میان ۳۴ مدرسه آسیب جدی دیده است.
زنجیره قطعی آب از شهرکرد به همدان رسیده است. اگرچه مسئولان دلایل مختلفی برای این قطعی آب آوردهاند، اما ریشه آن در خشکسالی و نبود آب در ایران است. بحرانی که بنا بر تحقیقات موسسات مختلف، در سالهای آینده شدت میگیرد.