نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جریان رسیدگی به جزئیات لایحه برنامه هفتم توسعه در اﻫﺪاف کمی ﺳﻨﺠﻪﻫﺎی عملکردی ﻧﻈﺎم ﺗﺄﻣﯿﻦ اﺟﺘﻤﺎعی، ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎی ﺣﻤﺎیتی و ﺗﻮزﯾﻊ ﻋﺎدﻻﻧﻪ درآﻣﺪ تصویب کردند که تا پایان اجرای این برنامه، فقر مطلق به صفر برسد.
تعداد افراد درگیر با فقر و همچنین رقم خط فقر در ایران، از جمله موضوعاتی است که آمارهای مختلفی در مورد آن مطرح می‌شود و ارقام منتشر شده با شفافیت همراه نیست. اما مفاهیم فقر، فقر نسبی و خط فقر از نظر کارشناسان چه معنایی دارند و چه کسانی فقیر محسوب می‌شوند؟
در تازه‌ترین پادکست پرونده اقتصادی در کمتر از بیست دقیقه تلاش کرده‌ایم زندگی زیر خط فقر مطلق را روایت کنیم؛ روایتی هر چند ناقص اما کمک‌کننده به بازتاب و انعکاس این وضعیت به مسئولان و تصمیم‌گیران اقتصادی کشور.
با افزایش جمعیت زیر خط فقر مطلق، گزارش‌های رسمی هم حکایت از افزایش زاغه نشینی در کشور می‌دهد. مرکز پژوهش‌های مجلس در این مورد نوشته حدود 20 میلیون نفر در بافت‌های ناکارآمد شامل سکونتگاه غیررسمی، بافت تاریخی و بافت فرسوده ساکن هستند. از این میان حدود 6 میلیون نفر در سکونتگاه غیررسمی زندگی می‌کنند. ضمن آنکه مساحت و تعداد خانوارهای ساکن در این محدوده‌ها در حال افزایش است.
وزارت رفاه به‌عنوان متولی اصلی اعلام نرخ فقر شناخته می‌شود ولی در این سال‌ها یا آماری از این وزارتخانه بیرون نیامده یا اگر هم آمده، با فاصله چند ساله بوده است. در خلا آماری، داده‌های مربوط به شاخص فقر یا از زبان کارشناسان و مراکز مختلف اقتصادی شنیده می‌شود یا حتی از زبان مقامات سابق.
چرا دولت خط فقر را اعلام نمی‌کند؟ معاون وزارت رفاه در پاسخ به این پرسش مهم می‌گوید: اعلام خط فقر دارای ابعاد سیاسی، اجتماعی و فرهنگی است و از همین رو باید تمام عوامل ذی مدخل را همسو کنیم.
در مطلبی که اخیرا روی وبسایت مرکز پژوهش‌های مجلس قرار گرفته، دو موضوع مهم یعنی وضعیت فقر و ویژگی‌های فقرا مورد بررسی قرار گرفته که در این گزارش به این سوال که فقیر کیست؟ پاسخ داده می‌شود.
به گفته یک نماینده مجلس شورای اسلامی، متاسفانه قریب به ۲۰ میلیون نفر در کشور در شرایط مساعدی نیستند که حدود سه میلیون خانوار بوده و دچار فقر مطلق هستند.
امروز در حالی یارانه فطر به حساب گروهی واریز شد که سوالات و انتقادات زیادی به دنبال داشت. مبلغ این یارانه برای یک نفر 273 هزار تومان، دو نفر390 هزار تومان، سه نفر 546 هزار تومان، چهار نفر 702 و پنج نفر 858 هزار تومان است.
وزیر کار برای بار دوم مدعی شده است: «فقر مطلق در کشور نداریم.» اما آیا بررسی کارشناسان و گزارش‌های رسمی و غیررسمی این ادعا را تایید می‌کنند؟ فقر و انواع آن کدام است و چه تعریفی از آن ارائه شده؟
