آمار تولید محصولات معدنی در سال ۱۴۰۰ گویای آن است که از ۱۱ محصول منتخب، تنها پنج محصول رشد تولید داشتهاند و مابقی بهطور میانگین افت ۵۴ درصدی تولید را بر جای گذاشتهاند.
در حالی که مدافعان اخذ عوارض صادراتی کالاهای معدنی همچنان بر جلوگیری از خامفروشی تاکید دارند، برخی از اعضای خانه معدن معتقدند این سیاست آسیبهای جدی به بدنه معادن و صنایع ایران وارد کرد.
وضع عوارض صادراتی فولاد، موضوعی است که از ابتدای سال مورد نقد فعالان صنعتی قرار گرفت. بهویژه که در این مدت ایران فضای رقابتی در بازار جهانی را واگذار کرد. حال مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صمت، از احتمال تغییر نرخ عوارض صادراتی مواد معدنی خبر داده. آیا ایران بازار صادراتی معدن را هم از دست میدهد؟
ابلاغیه اخیر وزارت صمت مبنی بر شیوه واردات ماشینآلات معدنی اعتراض بسیاری از فعالان این حوزه را به دنبال داشت. چنانکه بسیاری از معدنکاران این ابلاغیه را یک فرصتسوزی بدیهی در بهرهبرداری از معادن و در راستای حمایت از شرکتی خاص میدانند. با این حال رئیس خانه معدن ایران امروز از برطرفشدن موانع و اصلاح ابلاغیه اخیر خبر داد.
صادرات سنگ آهن ایران به دلیل دستورالعملهای داخلی به صفر نزدیک شد. گرچه در دهه ۸۰ علاوه بر کشورهای آسیایی، اروپاییها نیز خریدار سنگ آهن ایران بودند، اما اکنون آنطور که رئیس انجمن سنگ آهن ایران میگوید، حتی چین هم ایران را در بازارهای تجاری تنها گذاشت.
در حالی که بخشی از معادن کشور به دلیل عدم واردات ماشینآلات صنعتی از ادامه فعالیت بازماندهاند، نمایندگان مجلس در جریان بررسی لایحه بودجه سال آینده واردات محدود ماشینآلات سنگین معادن و راهسازی را تصویب کردند. اما آیا این مجوز برای احیای معادن است یا جبران کسری بودجه؟
پس از تعطیلی ۱۱۰ کارخانه فولاد، حالا با شروع جنگ روسیه و اوکراین صادرات فولاد و زنجیره آن با دستاندازی جدی مواجه شده است. آنطور که رئیس انجمن سنگآهن ایران میگوید، جنگ روسیه و اوکراین در نهایت باعث عقبنشینی خریداران خارجی و داخلی محصولات فولادی در ایران شد.
بخش زیادی از معادن شن، ماسه و سنگ آهن تعطیل شدند. گویا علت تعطیلی معادن کوچک و متوسط بیتوجهی به واردات ماشینآلات معادن است. برخی کارشناسان این وضعیت را به شرایط و سرنوشت صنعت خودروسازی کشور تشبیه میکنند. از این رو اکنون پرسش اصلی این است که چرا ماشینآلات سنگین معادن وارد کشور نمیشود؟
وزیر خارجه گروه طالبان دیروز وارد ایران شده است. همزمان با ورود او، زمزمههای مهاجرت معدنکاران به افغانستان قوت گرفته است. پیش از این هم برخی از معدنکاران ایران اعلام کرده بودند که مایل به فعالیت در معادن افغانستان هستند. اما چرا افغانستان برای معدنکاران ایرانی جذاب است؟
به گزارش بانک مرکزی، رشد بخش صنعت و معدن در تابستان امسال منفی ۵٫۳ درصد بوده است. نائب رییس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق ایران، دلیل این رشد منفی را دخالتهای دولت، خروج سرمایه و نبود امنیت شغلی معدنکاران میداند. او معتقد است این پدیده، در آینده اثر مستقیم بر سفرههای مردم دارد.
درآمد دولت از بهره مالکانه در بودجه ۱۴۰۱، چهار برابر شده و از ۱۰ هزار میلیارد تومان سال جاری به ۴۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. پیش از این اکبریان، عضو کمیسیون معادن اتاق ایران، گفته بود که بهره مالکانه، باعث رکود و تعطیلی معادن کوچک میشود.
معدنکاران ایرانی به دنبال سرمایهگذاری در کشور افغانستاناند. آنها معتقدند با روی کار آمدن طالبان، شرایط سرمایهگذاری در افغانستان بهتر شده و حتی ایران میخواهد در افغانستان کارخانه ذوب آهن بزند.
وزارت صمت با انتشار بیانیهای، به انتقادات در مورد «طرح آزادسازی شش هزار محدوده و معدن غیرفعال» پاسخ داد و ادعا کرد که در این مزایدهها هیچ پولی رد و بدل نمیشود.
وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به مزایده شش هزار معدن در روزهای اخیر، این کار را بر اساس قانون و کاملا شفاف دانسته و گفته است که اکنون هیچ پولی گرفته نمیشود.
دولت درست در آخرین روزهای فعالیت خود حدود یک سوم معادن کشور را در فرآیندی عجیب به چوب حراج زده است. دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و واردکنندگان مواد معدنی ارزش این معادن را حداقل ۶ هزار میلیارد تومان میداند و ارزش ذخایر این معادن حدود ۱۵۰ میلیارد دلار برآورد میشود.