قطعنامههای سازمان ملل، متنی رسمی است که سازمان ملل آن را تصویب کرده است. طبق ماده ۲۵ منشور، کشورهای عضو سازمان ملل متحد ملزم به انجام «تصمیمات شورای امنیت مطابق با این منشور» هستند.
فعالسازی مکانیزم ماشه، اگرچه هنوز در سطح حقوقی و سیاسی محل بحث است، اما در صورت وقوع، اقتصاد ایران را با یک شوک چندوجهی مواجه خواهد کرد؛ شوکی که همزمان بر نفت، ارز، سرمایهگذاری، تورم و معیشت مردم اثر میگذارد. تجربه نشان داده است که هر بار تحریمها تشدید شده، اقتصاد ایران با چالشهای جدی روبهرو گشته، اما در عین حال فرصتهایی نیز برای اصلاحات ساختاری ایجاد شده است. پرسش اصلی این است که آیا این بار سیاستگذاران میتوانند از دل بحران، مسیر تازهای برای تابآوری و رشد اقتصادی بیابند یا خیر.
بدون یک توافق جدید و بزرگ میان تهران و پکن، چین اساساً به روابط متعارف بینالمللی پایبند است، حتی اگر با آنها مخالف باشد. با این وجود که چین نسبت به تحریم های یکجانبه غرب موضع اعتراضی داشته و آنها را نپذیرفته است، اما تلاش کرده شرکتهای بزرگتر خود را مصون از تحریم های امریکا نگه دارد.
یک دیپلمات اروپایی با بیان اینکه «فعال کردن مکانیسم ماشه به معنای پایان دیپلماسی نیست»، گفت سه کشور اروپایی همچنان در هفتههای منتهی به اجرایی شدن احتمالی تحریمهای سازمان ملل، آماده تعامل با ایران هستند.
بیخبری از نتایج مذاکرات ایران و اروپا و گمانهزنیها درباره بینتیجه بودن این گفتوگوها، احتمال فعالشدن مکانیسم ماشه را در روزهای آتی افزایش داده است. در این میان، این پرسش مطرح میشود که فعالشدن مکانیسم ماشه چه تاثیری بر بازار مسکن خواهد گذاشت؟ فردین یزدانی، کارشناس اقتصادی، به تجارتنیوز گفته است که مکانیسم ماشه تاثیر مستقیمی بر بازار مسکن نخواهد گذاشت اما به طور غیرمستقیم، این بازار را در رکودی عمیقتر از شرایط فعلی قرار خواهد داد.
موضوع فعالسازی مکانیسم ماشه برای اقتصاد ایران بسیار حیاتی است. برای اقتصادی که وابسته به صادرات نفت است، بازگشت تحریمهای سازمان ملل حکم از دست رفتن درآمدهای ارزی را دارد. باید دید با توجه به استفاده ایران از ناوگان اشباح، آیا امکان تداوم صادرات نفت ایران با هزینههای بیشتر وجود دارد؟
مرتضی بهروزیفر، کارشناس نفت و انرژی، عنوان کرد: اگر ایران بار دیگر ذیل تحریمهای شورای امنیت قرار گیرد، حتی خرید نفت توسط چین نیز عملا غیرقانونی محسوب میشود و این مسیر هم از دست میرود. در صورت تصویب تحریمهای شورای امنیت علیه ایران، چین نیز نمیتواند برخلاف قوانین بینالمللی عمل کند، حتی اگر بخواهد همکاری خود را ادامه دهد. در نتیجه، صادرات نفت ایران در چنین شرایطی بدون تردید به زیر ۴۰۰ هزار بشکه در روز سقوط میکند.
معاون وزیر خارجه ایران با بیان اینکه فعالسازی اسنپبک، «آخرین کارت اروپا را بیجا مصرف میکند»، گفت که هرگونه مذاکره آینده از نگاه ایران یک «مذاکره مسلح» خواهد بود، چراکه تهران به واشنگتن اعتمادی ندارد.
فداحسین مالکی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با تاکید بر این که در صورت فعالسازی مکانسیم ماشه، اولین اقدام ایران خروج از NPT خواهد بود گفت: اجرای مکانسیم ماشه، خیلیها را گرفتار خواهد کرد، یعنی معادلات جهانی و منطقهای را به هم خواهد ریخت، زیرا ایران کشوری نیست که بهسادگی از منافع ملی خود کوتاه بیاید و فعالسازی این مکانسیم را به معنای کنار گذاشتن مجدد ابزار دیپلماسی توسط طرفهای غربی میداند. اگر اروپاییها بخواهند این کار را انجام دهند، این بار ما ابزار جنگی را پیش میکشیم و به جنگ ۱۲روزه ادامه خواهیم داد.
فعالسازی مکانیسم ماشه یکی از مهمترین ابزارهای حقوقی و سیاسی در چارچوب برجام و نظام بینالملل معاصر محسوب میشود. این مکانیسم به کشورهای عضو اجازه میدهد در صورت نقض تعهدات هستهای ایران، فرآیند بازگرداندن تحریمهای بینالمللی لغو شده توسط شورای امنیت را آغاز کنند.
مالک شریعتی با بیان اینکه از نظر حقوقی، ما بحث خروج از NPT را نیز در دستور کار داریم، گفت: خروج از NPT هم در دولت روحانی و هم در دولت شهید رئیسی به صورت رسمی و کتبی به آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام شده است و اگر مکانیسم ماشه فعال شود، ما از NPT خارج خواهیم شد.
بنابر نامه وزرای خارجه فرانسه، آلمان و انگلیس به دبیرکل سازمان ملل که نسخهای از آن به دست فایننشالتایمز رسیده است، این سه قدرت اروپایی رسما اعلام کردند که اگر تهران تا آخر ماه اوت مذاکرات هسته ای را از سر نگیرد، آماده فعال کردن «مکانیسم ماشه» و بازگشت خودکار تحریمها علیه ایران هستند.
قیمت دلار طی هفته گذشته با پرشهای پیاپی توانست خود را به کانال 95 هزار تومانی نزدیک کند. با این حال اما با ورود بازارساز و برخی مانورهای خبری، دلار دوباره عقبنشینی کرد. شب گذشته نیز وزیر اقتصاد در یک مصاحبه تلویزیونی خبر داد که پس از تصویب کنوانسیون پالرمو در مجمع تشخیص مصلحت نظام، FATF از ایران برای مذاکره دعوت کرده است؛ همین خبر سبب شد قیمت تتر به سرعت تا کف کانال 90 هزار تومانی افت کند. معاملهگران دلار انتظار دارند امروز بازار ارز با افت نسبی قیمت دلار آغاز به کار کند. اما این انتظار تا چه اندازه درست است و آیا روند نزولی یا حتی درجا زدن قیمت دلار تداوم خواهد داشت؟ علی صادقین، کارشناس اقتصادی در گفتوگو با تجارتنیوز، با اشاره به عواملی چون احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه، تقاضای انباشته ارزی، رشد نقدینگی و کاهش صادرات، بیان کرده است که روند صعودی قیمت ارز طی روزهای اخیر با توجه به شرایط فعلی قابل توجیه بوده است. به این ترتیب آیا با تکیه بر عوامل گفته شده، باید انتظار داشت که دلار دوباره به مسیر صعودی بازگردد؟
در برخی کانالهای تلگرامی خبری با این مضمون منتشر شده که «مکانیسم ماشه فعال شد» که واقعیت ندارد. مکانیسم ماشه یا اسنپ بک (به انگلیسی: Snapback Mechanism) سازوکاری در چارچوب برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) است که به اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل متحد اجازه میدهد در صورت نقض تعهدات از سوی ایران، بدون […]
این روزها برخی در داخل کشور میکوشند که فعالسازی مکانیسم ماشه را همچو سخنان دوران محمود احمدینژاد که تحریمها را «کاغذپاره» میدانست، بدانند و دیدیم که چنین ادبیاتی چه بر سر اقتصاد کشورمان در همه ابعاد آورد.
یک کارشناس اقتصادی معتقد است که تحریمها پیش از این فعال بودهاند و فعالسازی مکانیسم ماشه، از این جهت اقتصاد ایران را با شوکهای جدیدی مواجه نمیکند. با وجود این، اگر مکانیسم ماشه فعال شود، تحریمها دیگر لغو نخواهند شد و از لحاظ قانونی پشتوانه مستحکمی خواهند یافت.
وزارت خارجه آلمان در بیانیهای بامداد شنبه و پس از نشست نمایندگان ایران و تروئیکای اروپایی در استانبول اعلام کرد در صورت عدم پایبندی تهران به تعهدات هستهای، آماده فعالسازی مکانیسم ماشه است، هرچند راه تمدید این سازوکار نیز در صورت رعایت معیارهای مشخص توسط ایران باز خواهد بود.