رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ضمن اشاره به ۵ کشوری که بیشترین تاثیر را از پدیده گرد و غبار میپذیرند، اظهار کرد: در حال حاضر ۳.۲ میلیارد نفر در جهان با مشکل کمبود آب مواجه هستند.
مرکز مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران در گزارشی درباره وضعیت منابع آب نوشت که ایران هم از نظر سرانه آب تجدیدپذیر و هم از نظر میزان برداشت نسبت به آب تجدیدپذیر وارد مرحله تنش آبی شده است. با توجه به برآوردهای این مرکز، شرایط بحرانیتر هم میشود.
سید جلالالدین میرنظامی، دکترای مهندسی منابع آب: بررسیها حکایت از آن دارد که در لایحه برنامه هفتم توسعه به بعضی از موضوعات کلان بخش آب پرداخته نشده است که میتواند زمینهساز چالشهای کلان در آینده برای بخشهای مرتبط با آب باشد.
مدیرعامل آب و فاضلاب مازندران درباره کمبود آب در ۲۰ شهر و ۲۱۳ روستای مازندران اعلام کرده است که تنها راه برای حل این تنش حفر ۲۰ چاه جدید برای کنترل بیآبی است.
آژیر خطر برای منابع آب در ایران به صدا درآمده است. بر اساس پیشبینی سازمان هواشناسی، کشورهای آسیایی تا سال 2040، با تنش آبی بسیار بالا مواجه میشوند. ایران یکی از این کشورهاست که بنا بر گزارش مرکز پژوهشهای اتاق ایران از سال 85 وارد تنش آبی شده است.
مدیرعامل شرکت تأمین آب صنایع و معادن خراسان رضوی اعلام کرد طبق برنامه زمانبندی کلان طرح خط انتقال آب خلیج فارس پیشبینی میشود در صورت تأمین اعتبار، پایان سال ۱۴۰۴ آب به خراسان رضوی برسد.
کمبود آب در تعدادی از روستاهای تربت جام باعث جیرهبندی آب در این روستاها شده و برخی از ساکنان روستا برای تامین آب دامهای خود با مشکلات جدی مواجه شدهاند.
ریزشهای جوی پاییز و زمستان هم نتوانست چارهساز بحران آب در ایران شود. محمد حبوطن، رئیس گروه نظارت و توسعه حکمرانی منابع آب ایران گفت: «امروز مساله آب بهعنوان یکی از ابرچالشهای کشور نیاز به بازاندیشی، اصلاحات و تغییرات اساسی دارد.»
مهدی زارع، استاد پژوهشگاه بینالمللی زمینشناسی میگوید: «در مناطق مرکزی شهر مانند میدان انقلاب نرخ فرونشست زمین حدود پنج سانتیمتر در سال است. در برخی مناطق دیگر مانند 17 تا 21 حدود 10 تا 15 سانتیمتر در سال است.»
ریزشهای جوی اخیر کمبود آب در کشور را جبران نکرد. میزان بارندگی تاکنون نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته 11 درصد کاهش را نشان میدهد. بیش از نیمی از مخازن سدهای کشور نیز همچنان خالی است.
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی درباره بحران آب تهران میگوید: «با توجه به میزان بارندگی، برداشت از چاهها برای تامین آب تهران چالشهای زیادی ایجاد میکند. نظارتی هم روی برداشت از رودخانههای اصلی نیست. در همین حال مسئولان از ساختوسازهای جدید خبر میدهند که اشتباه فاحشی است.»
دخالتهای سیاسی در احداث کارخانهها، ازجمله در صنایع فولادی منجر به تشدید بحرانهای آب و محیط زیست در چند سال گذشته شده است. به دنبال همین سیاستها اخیراً در کاشان که به کمآبی شهرت دارد، کارخانه ذوب در حال احداث است.
بیش از 90 درصد مصرف آب در کشور در حوزه کشاورزی است. رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تهران میگوید: «در سالهای گذشته برداشت آب از منابعی زیرزمینی کشور به حدی بوده که میتوان گفت منابع آبی کشورمان را تاراج کردیم. بخشی از این برداشتها در حوزه کشاورزی مصرف میشود. با تولید و صادرات محصولات آببر در واقع آب کشور را صادر میکنیم.»
آمارهای رسمی حکایت از تنش آبی در کشور دارد. ذخایر سدها تنها ۳۷ درصد پر شده است. در همین حال انشعاب بیش از ۲ هزار شهروند تهرانی بدمصرف قطع شده است. عضو کمیسیون کشاورزی اتاق ایران میگوید: «بیشترین مصارف نادرست آب در ایران در بخش کشاورزی است. توپ را در زمین مصارف خانگی و مردم نیندازیم.»
سخنگوی صنعت آب گفت: با فاکتورهایی روبهرو هستیم که وضعیت آب را کاملا هشداری و خطرناک نشان میدهد، باید توجه کنیم آب خلق نمیشود، روند بارشها نزولی شده، با گرم شدن زمین و خشکسالی روبهرو هستیم، دما افزایش و به تبع آن تبخیرها افزایش یافته است و در نهایت افزایش جمعیت هم داریم و همه این عوامل یعنی با بحران و جیرهبندی آب در سالهای آینده روبهرو می شویم، همان اتفاقی که امسال در همدان رخ داد و مردم با گالن دنبال آب بودند.
حدود ۷۰ درصد ظرفیت مخازن سدهای تهران خالی است؛ این گفته یکی از مسئولان شرکت آب منطقهای استان تهران است. حال با توجه به کاهش فشار و قطع آب در برخی از مناطق استان تهران، آیا زنگ خطر ورشکستگی آب تهران به گوش میرسد؟