چابهار در جغرافیای منطقهای هند نیز نقشی محوری دارد. چابهار به دلیل قرارگیری در دهانه خلیج عمان، واسطه تسهیل دسترسی هند به افغانستان و کشورهای آسیای میانه محصور در خشکی است.
روز جمعه 28 شهریورماه، قطعنامهای که خواستار ادامه رفع تحریمهای ایران بود در شورای امنیت سازمان ملل متحد به تصویب نرسید. در کنار این موضوع آمریکا معافیت تحریمی بندر چابهار ایران را لغو کرد و همچنین مانع از برقراری سوآپ گازی میان ایران و ترکمنستان شد. تمامی موضوعات بیانشده میتوانند فشار مضاعفی بر تجارت ایران وارد کنند و آنچه «نظم جدید خاورمیانه» خوانده میشود را تسهیل ببخشند.
فرماندار ویژه شهرستان چابهار گفت: روند تخلیه و ترخیص کالاهای اساسی همانند برنج، ذرت و گندم و همچنین انواع خودرو و ماشینآلات سنگین، در بندر چابهار به سرعت در حال انجام است.
تجارت دریایی یکی از مهمترین راههای ارتباط با دنیاست و بندرها نقش مهمی در این زمینه ایفا میکنند. در همین زمینه لازم است که به مهمترین بندرهای کشور پرداخته شود.
عضو هیات رئیسه اتاق مشترک بازرگانی ایران و افغانستان گفت: بانک مرکزی ایران بر استفاده از ریال آفشور در تجارت با افغانستان تاکید دارد اما مشکل اینجاست که تاجران افغانستانی به دلیل دیدگاه سنتی و مذهبی استفاده از پول نقد را به مبادلات بانکی ترجیح میدهند و امور بانکی را شرعی نمیدانند.
دبیر انجمن کشتیرانی ایران به عملکرد اپراتور هندی در بندر چابهار و احتمال خروج هند از این پروژه به دلیل فشارهای آمریکا اشاره کرد و تأکید کرد که باید جذب سرمایهگذاری خارجی، از جمله از سوی چین، با ایجاد انگیزههای لازم در چابهار تقویت شود.
عضو هیات مدیره کانون موسسات حملونقل ایران گفت:
هندیها اصلا نیامدهاند که بخواهند بروند، یعنی اقدامی در بندر چابهار انجام ندادهاند و ارزش افزودهای ایجاد نشده است.
نایب رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و هند، گفت: یکی از پیشنیازهای افزایش حجم تجارت میان ایران و هند، ایجاد مسیری اختصاصی برای مبادله کالا است و در این راستا احداث یک کریدور از مسیر بندر چابهار برای مبادله کالا میان ایران و هند میتواند به کاهش زمان و هزینه تجارت منجر شود.
بندر چابهار، به عنوان تنها بندر اقیانوسی ایران، نقشی مهم و استراتژیک در پیشبرد اهداف ترانزیتی ایران دارد. محمود تهیدست، عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی زاهدان، در این زمینه گفت: با توجه به تحولات منطقه و بیتوجهی مسئولان به توسعه این بندر، کشورها تلاش خود را میکنند تا چابهار فعال نشود.
عضو هیات مدیره سازمان بنادر و دریانوردی در واکنش به ممنوعیت پذیرش کشتیهای ایرانی در بندر موندرای هند با توجه به تفاهمات همکاری متعدد با کشور هند درباره ترانزیت و حمل و نقل گفت: به هر حال باتوجه به شرایط و محدودیتهایی بر کشتیرانی ایران حاکم است.
درحالی که آمار رسمی از میزان واردات بنزین به کشور وجود ندارد، رئیس اداره استاندارد شهرستان چابهار از نمونهگیری محموله بنزین وارداتی از بندر چابهار خبر داد.
حدود 15 سال است که توسعه سواحل مکران به ادبیات اقتصادی و سیاسی ایران اضافه شده است. بهرغم تأکید برنامههای بالادستی به این موضوع، معینالدین سعیدی، نماینده چابهار در مجلس، معتقد است که مردم در حاشیه سواحل مکران و چابهار از نظر توسعهای نقاب فقر به چهره دارند و دائم هم با وعده بیعمل مسئولان مواجه میشوند.
پس از انتظار چند ساله برای توسعه روابط هند و ایران در بندر چابهار، حالا به نظر میرسد بنا شده دو کشور تا دو ماه آینده، یک قرارداد بلندمدت برای توسعه این بندر امضا کنند.
از چین بهعنوان یک تهدید در مقابل روابط تجاری ایران و هند یاد میشود. این موضوع باعث ایجاد یک تناقض در روابط ایران با هند و چین شده است. حال اگر این پیام برای دهلی منتقل شود که روابط ایران و چین برای مهار غرب است هند بیش از پیش روابط خود با ایران را کاهش خواهد داد.
«ذبیحالله مجاهد» با بیان اینکه با تشکیل حکومت جدید دشمنیها پایان یافته و روابط حسنهای میان افغانستان و همسایگان برقرار میگردد، میگوید: ما به چابهار نیاز داریم و در این رابطه چالشی پیش نخواهد آمد.
رئیس کل گمرک ایران گفت: باتوجه به اراده دو کشور ایران و افغانستان بر همکاریهای راهبردی و در راستای تصمیمات دو کشور در ملاقاتهای هیأتهای عالیرتبه به ویژه سفر اخیر سرپرست وزارت خارجه افغانستان به ایران، مقرر شد سند جامع راهبردی اقتصادی دو کشور تنظیم شود.
