روز گذشته، مسعود پزشکیان رئیسجمهوری، نخستین بودجه مبتنی بر ریال جدید (پس از حذف چهار صفر) را به مجلس تقدیم کرد؛ بودجهای که گفته میشود، انقباضیترین رویکرد سالهای اخیر را اتخاذ کرده تا تورم را مهار و وابستگی به نفت را کاهش دهد. برای بازار سرمایه که سالهاست در جستجوی اعتماد و رشد پایدار است، این لایحه تعیینکننده خواهد بود؛ آیا کنترل موفق ریسکهای کلان، زمینه جذابیت دوباره بورس را فراهم میکند، یا فشار کوتاهمدت بر نقدینگی و سودآوری شرکتها، ریسکهای جدیدی به همراه دارد؟ فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با تجارتنیوز با تاکید بر اینکه لایحه بودجه تصویری روشن از وضعیت واقعی اقتصاد دولت ارائه میدهد، نسبت به ادعای رفع کامل کسری بودجه ابراز تردید کرده و افزایش شدید درآمدهای مالیاتی در شرایط رکود شرکتها را زنگ خطری برای بورس دانسته است.
نایبرئیس کمیسیون برنامه و و بودجه مجلس تاکید کرد: این لایحه در واقع الزامات دائمی برای بودجه است. یعنی مواردی که براساس این لایحه تصویب میشود تبدیل به قانون دائمی برای بودجه سالانه کشور خواهد شد.
نایبرئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با اشاره به شرایط تحقق بودجه سال ۱۴۰۴، تاکید کرد: این یک هشدار برای دولت و مجلس که برای سال آینده (بودجه سال ۱۴۰۵) نمیتوانیم درآمدها را خیلی بالا ببینیم و باید بودجه را به نحوی تهیه و تدوین کنیم که گرفتار بیشنمایی و عدم تحقق نشویم.
نایب رئیس مجلس گفت: اساسا باید هر حکم بودجه در جداول خود را نشان میداد، ولی خیلی وقتها هم چنین اتفاقی رخ نمیداد. مواردی بود که حکم آن وجود داشت، اما در جداول عددی برای آن در نظر گرفته نشده بود. بنابراین این صحبت خیلی مطرح میشد که به قانون عمل نمیشود، در حالی که آن چیزی که توقع میرود در بودجه وجود داشته باشد، عدد و رقم است. این روند قطعا به شفافیت بیشتر بودجه کمک میکند.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با تاکید بر این موضوع که نمیتوان به صورت دقیق گفت که کدام بخش از بودجه مهمتر است، افزود: یارانه چیزی حدود 250 هزار میلیارد تومان کسری دارد و بودجه با کسری پنهان بالایی بسته شده است.
مجلس دوازدهم و دولت چهاردهم در حالی با فاصله چند ماه تشکیل شدند که علاوه بر مباحث امنیتی مشکلات متعدد اقتصادی گریبان کشور را گرفته بود. بر همین اساس، همه نگاهها بر عملکرد اقتصادی آنهاست. در ادامه برخی از لوایح و طرحهای مهمی را که مجلس در 10 ماه گذشته بررسی و مصوب کرده است بررسی میکنیم.
سخنگوی شورای نگهبان درباره شفافیت جداول بودجه 1404 گفت: شورای نگهبان با بررسی احکام و جداول در روزهای اخیر گزارشی از ایرادات و ابهامات خودمان نسبت به بخش جداول را در اختیار رسانهها قرار دادم. بحث شفافیت و تفصیلی بودن بودجه هم جز ایرادات ما به مصوبه بود.
پژوهشگر نظام آموزشی با بررسی لایحه بودجه آموزش و پرورش در 1404 به اختلاف اعتبارات درج شده برای ادارات کل و برآورد وزارتخانه، عدم توجه به اجرای تکالیف قانون برنامه هفتم، وضعیت بودجهای صندوق ذخیره فرهنگیان، سرانههای دانشآموزی، دانشگاه فرهنگیان و ... اشاره کرد و گفت: با ابهامات موجود در لایحه، آموزش و پرورش سال آینده با کسری بودجه مواجه خواهد شد.
بر اساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، سهم هزینههای مربوط به کارمندان و بازنشستگان از مصارف دولت در بودجه 1404 به ارقام قابل توجهی رسیده و تداوم این روند میتواند بر توان دولت در ارائه خدمات عمومی را محدود کند.
یک کارشناس اقتصادی گفت: دولت هدفش را تورم ۳۰ درصدی قرار داده که با فرض ثبات شرایط فعلی من بعید میدانم موفق شوند. فکر میکنم اگر اتفاق خاصی نیفتد، تورم تا پایان ۱۴۰۴ به ۳۵ درصد برسد.
سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ گفت: با توجه به ارائه بخش دوم لایحه بودجه ۱۴۰۴ از سوی دولت، پیشبینی میشود سوم یا چهارم اسفند بررسی آن در صحن مجلس آغاز شود.
