اثر افزایش کارمزد بر بانک‌ها/ سهم کارمزد از کل درآمد بانکی چقدر است؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، ابتدای هفته جاری بود که بانک مرکزی با ابلاغ بخشنامه‌ای، نرخ‌های جدید کارمزد خدمات بانکی را به شبکه بانکی کشور ابلاغ کرد. بر اساس این بخشنامه، از این پس بخش عمده کارمزدهای خدمات بانکی با افزایش نرخ مواجه می‌شوند؛ به طوری که نرخ این کارمزدها برای برخی از خدمات بانکی تا سقف 20 درصد افزایش پیدا می‌کند.

با وجود اینکه ممکن است این افزایش نرخ‌ها به مذاق فعالان اقتصادی و مردم خوش نیاید اما باید این نکته را نیز در نظر گرفت که از آخرین باری که نرخ‌های کارمزد خدمات بانکی افزایش یافت تاکنون سطح عمومی قیمت‌ها به طور قابل توجهی بالا رفته و طبیعی است که نرخ کارمزدها نیز افزایش یابد.

سهم ناچیز کارمزدها از درآمد بانک‌های ایرانی

شورای پول و اعتبار از تیر ماه سال 1394 تعیین انواع و میزان حداقل و حداكثر كارمزد خدمات بانكی را بر عهده بانک مرکزی قرار داد. بانک مرکزی نیز آخرین بار در سال 99 نرخ کارمزد خدمات بانکی را افزایش داد و پس از آن این نرخ‌ها تغییری نداشتند.

این موضوع سبب شده است که سهم درآمد کارمزد از کل درآمد بانک‌های ایرانی در مقایسه با بانک‌های جهان رقم بسیار ناچیزی باشد. به طوری که طبق بررسی‌های صورت گرفته، درآمد کارمزد به طور میانگین کمتر از 10 درصد از کل درآمدهای بانک‌های ایرانی را تشکیل می‌دهد.

این در حالی است که سهم درآمد کارمزد از کل درآمد بانک‌ها در جهان حدود 30 تا 50 درصد است و در برخی موارد به حدود یک‌سوم از کل درآمد بانک‌ها نیز می‌رسد.

خدمات بانک‌های ایرانی و خارجی تا چه حد متفاوت است؟

یکی از موضوعاتی که در مقایسه کارمزد خدمات بانکی در بانک‌های ایران و جهان مطرح می‌شود، تفاوت کیفیت خدمات این بانک‌هاست. برخی عقیده دارند خدماتی که بانک‌های خارجی به مشتریان خود ارائه می‌کنند، کیفیت بالاتری نسبت به خدمات بانک‌های ایرانی دارند.

در برخی از کشورهای توسعه‌یافته، بانک‌ها انواع خدمات مالی از جمله سرمایه‌گذاری در سهام را به مشتریان خود ارائه می‌دهند و به همین دلیل از این بانک‌ها به‌عنوان سوپرمارکت مالی یاد می‌شود. با این وجود اگر این بانک‌ها را کنار بگذاریم، مجموعه خدماتی که بانک‌های حاضر در شبکه بانکی ایران ارائه می‌دهند، تفاوت چندانی با سایر کشورها ندارد.

نقش کمبود درآمد کارمزد در وضعیت بانک‌ها

از سوی دیگر، باید این نکته را نیز در نظر گرفت که بانک‌ها در قبال خدماتی که ارائه می‌دهند، هزینه‌هایی پرداخت می‌کنند و ضروری است که درآمدهای کارمزد، حداقل هزینه‌های ارائه‌ خدمات را پوشش دهد تا صرفه اقتصادی این فعالیت‌ها برای بانک حفظ شود.

با این وجود می‌توان متناسب نبودن درآمد کارمزد بانک‌ها با فعالیت آنها را یکی از عواملی دانست که تا حدودی شرایط ناخوشایند امروز بانک‌های ایرانی را رقم زده است. به طوری که بسیاری از بانک‌ها برای حفظ دارایی‌های خود در برابر تورم، به سرمایه‌گذاری در بازارهایی مثل بازار املاک روی آورده‌اند. با این وجود انتظار می‌رود که افزایش نرخ کارمزدهای بانکی مقداری به اصلاح نظام بانکی و بهبود شرایط بانک‌ها کمک کند.