رویترز در گزارشی مدعی شد با وجود تداوم تحریم‌ها علیه ایران، تهران مقاصد و مشتریان جدیدی برای محموله‌های کوچکی از نفت خام خود مانند بنگلادش و عمان پیدا کرده است. آن‌طور که این رسانه خبر داده، در یک تجارت جدید، نفتکشی که اوایل سال جاری پس از دریافت نفت از کشتی دیگری که آن را از جزیره خارگ ایران بارگیری کرده بود، در نزدیکی بندر چیتاگونگ بنگلادش ردگیری شده است. از سوی دیگر، یکی از مقامات شرکت دولتی بنگلادش پترولیوم، که پالایشگاه اصلی این کشور را اداره می‌کند، مدعی شده این محموله نفتی را از ایران خریداری نکرده و تعیین اینکه خریدار چه کسی بوده دشوار است. نفت ایران در بندر عمان رویترز درباره عمان نیز مدعی شده یک نفتکش جداگانه، محموله‌ای را که گمان می‌رود نفت خام ایران باشد، پس از بارگیری از طریق انتقال کشتی به کشتی، با کشتی دیگری که اوایل سال جاری محموله را از جزیره خارگ ایران دریافت کرده بود، به بندر صحار عمان تحویل داده است. ایران همچنین صادرات محموله‌ها به بندر دالیان در شمال شرقی چین را آغاز و مقصد جدیدی را برای نفت خام خود اضافه کرده است. ردیاب‌ها و دلالان نفتکش‌ها می‌گویند تجار، نفت ایران را که به مقصد چین می‌رود به کشورهای دیگر مانند مالزی، عمان یا امارات متحده عربی تغییر نام می‌دهند. حال مشخص نیست ادعاهای رویترز در این زمینه تا چه حد صحت دارد. اگر این ادعا صحت داشته باشد، ایران در شرایط تحریمی این مبادلات را چگونه انجام می‌دهد؟ نبود شفافیت در زمینه صادرات نفتی در مورد مقاصد جدید نفتی و میزان افزایش صادرات نفتی، تجارت‌نیوز پیگیری‌هایی از وزارت نفت انجام داده است. در جریان این پیگیری‌ها مشخص شد مقاصد نفتی ایران و میزان صادرات موضوعاتی محرمانه است که اجازه انتشار عمومی به آنها داده نمی‌شود. کل فرایند صادرات و فروش نفت ایران محرمانه است و گزارش رویترز نیز به نقل از منابع ثانویه نوشته شده و قابل استناد نیست. تنها ادعاهایی که از سوی وزیر نفت در حاشیه نشست دولت یا مجلس بازگو و در آن از میزان صادرات یا مقاصد نفتی نام برده می‌شود قابل استناد است. اما ادعای رویترز موضوعی نیست که وزارت نفت به آن استناد کند و درباره صحت آن اظهارنظری صورت نمی‌گیرد. از سال ۹۷، بحث خرید و فروش نفت، مقاصد، قیمت و میزان آن محرمانه شده و گزارش به نهادهای بالاسری منتقل می‌شود، اما انتشار عمومی پیدا نمی‌کند. این موضوع نیز به دلیل سوءاستفاده‌هایی که ممکن است رخ دهد رسانه‌ای نمی‌شود. اما این گزارش‌ها به نهادهای خاصی مانند مجلس، رؤسای قوا، و دفتر مقام رهبری ارسال می‌شود و نظارت کافی هم بر این موضوع صورت می‌گیرد؛ اما به دلیل بحث تحریم و مشکلاتی مانند تهدید مشتری‌های نفتی ایران و توقیف کشتی‌های ایران، انتشار عمومی پیدا نمی‌کند. تزلزل اقتصاد نفتی در شرایط کنونی نکته جالب توجه اینجاست که موضوع صادرات نفتی یکی از مهم‌ترین موضوعات اقتصاد ایران است. اقتصاد ایران وابسته به نفت است و با توجه به مشکلات تحریم‌ها، شرایط خاصی متوجه ایران شده است. حال باید گفت در مورد مهم‌ترین منبع درآمدی ایران هیچ شفافیتی وجود ندارد و ادعاهایی که هر از چند گاهی در رسانه‌ها منتشر می‌شود تنها اخباری است که در این زمینه به گوش می‌رسد. نبود شفافیت و تلاش نکردن برای رفع تحریم‌ها و گذار از اقتصاد نفتی، وضعیت ایران را روزبه‌روز متزلزل‌تر خواهد کرد. برای مطالعه بیشتر صفحه سوخت و انرژی را دنبال کنید.
