در لایحه بودجه 1405، نرخ گازوئیل عرضهشده از طریق کارت سوخت جایگاهها قرار است به 30 درصد از نرخ خرید گازوئیل از پالایشگاهها برسد. با توجه به این که نرخ خرید گازوئیل از پالایشگاهها حدود 35 هزار تومان است، 30 درصد این رقم حدود 10 هزار تومان میشود.
با توجه به برآورد کارشناسان، میزان ناترازی نسبت به سال گذشته 74 درصد افزایش یافته و حدود دو برابر شده است. این موضوع علاوه بر این که موجب اعمال محدودیت برای صنایع انرژیبر و کاهش تولید آنها میشود، منجر به از دست دادن مزیت کشور در بخش گاز طبیعی و واگذاری جایگاه ایران به رقبا میشود.
اختلاف میان آمارهای اعلامی اوپک و آژانس بینالمللی انرژی درباره تولید نفت ایران در ماههای اکتبر و نوامبر خبرساز شده است. آژانس بینالمللی انرژی تولید نفت ایران را در هر دو ماه حدود ۳.۵ میلیون بشکه در روز و بدون تغییر اعلام کرده، اما اوپک از کاهش تولید از ۳.۲۴ میلیون بشکه در روز در اکتبر به ۳.۲۲۱ میلیون بشکه در روز در نوامبر خبر داده است. اختلافی که علاوه بر فاصله حدود ۲۶۰ هزار بشکهای میان برآورد دو نهاد، با تناقض ۱۰۰ هزار بشکهای در گزارشهای متوالی آژانس بینالمللی انرژی، ابهامها درباره واقعیت تولید نفت ایران را افزایش داده است.
دولت مصوبه بنزینی خود را اصلاح کرده و بر اساس این اصلاحیه بنزین هر سه ماه یک بار گران میشود. هیات وزیران در مصوبه پیشین خود، افزایش نرخ بنزین را معادل 10 درصد از نرخ خرید بنزین از پالایشگاهها عنوان کرده بودند. در این مصوبه ذکر شده بود که نرخ خرید بنزین از پالایشگاهها 50 هزار تومان است. با توجه به اصلاحیه اخیر دولت، قرار است با توجه به میانگین نرخ خرید بنزین از پالایشگاهها، قیمت بنزین برای در هر فصل افزایش یابد.
عبداله باباخانی، کارشناس انرژی، عنوان کرد: با توجه به محدودیت عرضه، برآورد میشود سهم گاز صنایع سنگین حدود ۵۰ درصد، نیروگاهها حدود ۷۰ درصد و تزریق به مخازن نفتی نزدیک به ۱۰۰ درصد کاهش یافته باشد. بر این مبنا، کسری روزانه گاز اکنون در حدود ۶۱۰ میلیون مترمکعب برآورد میشود.
رئیسجمهوری از پرداخت یارانه هشت میلیون تومانی به هر خودرو در ماه سخن به میان آورده است. با این حال این پرسش مطرح میشود که آیا محاسبه نفت خام ملی در هزینه یارانه اعطایی دولت به مردم از نظر ماهیت کالای نفت و از نظر حسابداری درست است؟
با توجه به اظهارات رئیس اتاق بازرگانی ایران، طی گزارشی از سوی دفتر اقتصادی معاون اول رئیس جمهوری، در اولین روز افزایش قیمت بنزین در حدود 40 درصد کاهش مصرف سوخت رخ داده است. این در حالی است که سخنگوی صنف جایگاهداران سوخت این عدد را تکذیب کرده است و بسیاری از کارشناسان نیز مصوبه جدید دولت را در زمینه کاهش مصرف بنزین بیاثر میدانند.
با محاصره نفتی ونزوئلا، توقیف نفتکشهای این کشور و البته افزایش تخفیفهای نفتی به 21 دلار، تحلیلهای متفاوتی در مورد تاثیر این اقدام بر بازار نفت منتشر شده است. با این حال باید گفت این اقدام برای ایران به عنوان یک کشور نفتی که تحت تحریمهای آمریکاست نیز پیامدهایی به دنبال دارد.
مساله آغاز استخراج و بهرهبرداری از میدان گازی آرش، بار دیگر مطرح شده است. پیمانکار میدان آرش در ایران قرارگاه خاتمالانبیاست و فرمانده این قرارگاه به تازگی مدعی شده است که کویت به عنوان طرف مشترک این میدان، کار روی این میدان را شروع کرده است و در مرحله گفتوگو هستند.
با وجود وعدههای مکرر مبنی بر اعمالنشدن محدودیت گازی برای صنایع انرژیبر در آذر، برخی از صنایع فولاد و پتروشیمی از اعمال محدودیت بر میزان گاز مصرفی خود خبر دادهاند. با این که برخی رسانهها تلاش دارند که این خبر را نادرست بخوانند، اما واقعیت ناترازی 300 میلیون مترمکعبی در کشور حرف دیگری میزند.
مرتضی بهروزیفر، کارشناس نفت و انرژی، در واکنش به آمار صادرات بیش از دو میلیون بشکه نفت در روز گفت: چون آمار رسمی وجود ندارد، واقعا نمیشود با قطعیت درباره آمار ارائهشده صحبت کرد. تنها سوالی که میتوان مطرح کرد همین است: اگر واقعا دو میلیون بشکه نفت در روز صادر میشود و پول آن هم به کشور بازمیگردد، چرا دلار به 128 هزار تومان رسیده، وضعیت اقتصادی مردم، وضعیت ارزاق، کارمندان و وضعیت کشور این گونه است؟
صادرات نفت ایران در ماه نوامیر به 2.06 میلیون بشکه در روز رسیده است. این دومین ماهی است که میانگین صادرات روزانه نفت ایران به بیش از دو میلیون بشکه در روز میرسد، با این حال اثری از افزایش درآمدهای نفتی در متغیرهای کلان اقتصاد مشاهده نمیشود.
مصوبه سه نرخی کردن بنزین از روز شنبه 22 آذر اجرایی میشود. از روز شنبه نرخ بنزین کارت سوخت جایگاهها 5000 تومان است و تمامی خودروهایی که بیش از یک میلیارد تومان هستند و از امروز ثبت سفارش میشوند، باید با نرخ 5000 تومانی سوختگیری کنند.
مصوبه جدید بنزین در حالی از ۲۲ آذر اجرا میشود که انتشار ناهماهنگ و تصمیمات متناقض، از همان ابتدا اجرای آن را با ابهام مواجه کرده است. محاسبه نیاز ۱۶۰ لیتری بر مبنای استاندارد جهانی و نادیدهگرفتن مصرف واقعی خودروهای داخلی، یکی از مهمترین نقدهای کارشناسان است. همچنین اختلاف عجیب در اعلام قیمت تمامشده بنزین، پرسشهای جدی درباره مبنای واقعی افزایش قیمت ایجاد کرده است.
اسماعیل سقاب اصفهانی، رئیس سازمان بهینهسازی و مدیریت راهبردی انرژی، در سخنان خود در کنفرانس بهینهسازی مصرف و بهرهوری انرژی عنوان کرد: مادر ناترازیها در ایران امروز، انرژی است. یک بُعد این مساله همان چیزی است که در قالب کمبود، قحطی، محدودیت و دغدغههای وزارت نیرو و وزارت نفت میبینیم، اما ابعاد وسیعتری دارد که ما را در یک «چرخه شوم بزرگ» گرفتار کرده است؛ چرخهای که یک ضلع آن ناترازی انرژی است، ضلع دیگر آن پایین بودن درآمد سرانه کشور، ضلع سوم تورم بالا و ضلع چهارم افزایش نرخ ارز. ما درون این چرخه افتادهایم و هر کاری که در سالیان سال انجام دادهایم، بازی در زمین «معلولها» بوده است.
چهارمین کنفرانس بهینهسازی مصرف و بهرهوری انرژی برگزار شد. در این کنفرانس مالک شریعتی، نماینده مجلس، در بخشی از صحبتهای خود به موضوع قیمت تمامشده بنزین پرداخت و عنوان کرد قیمت تمامشده بنزین برای دولت ۱۵ هزار تومان است.
هاشم اورعی، رئیس هیات مدیره اتحادیه انجمن های علمی انرژی ایران، عنوان کرد: از همان ابتدا استقرار صنایع آببر در اصفهان یک اشتباه کامل بود. مساله این است که اکنون که ما در حال انتقال آب از سواحل جنوب به اصفهان هستیم، در واقع در حال ارتکاب اشتباه دوم هستیم. زیرا از هر زاویه که نگاه شود این روش نادرست است. اینکه تصور کنیم با انتقال آب به اصفهان میتوانیم زایندهرود را زنده یا توسعه صنعتی جدیدی ایجاد کنیم، بزرگترین اشتباه است.
حمید حسینی، سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز، پتروشیمی، عنوان کرد: کیفیت بنزین تولیدی پالایشگاهها قابل کنترل است و نمیتواند مسالهدار باشد. ولی ممکن است آن بخشی از کسری بنزین که با ترکیب کردن نفتا، رافینت و باقی فرآوردهها بدست میآید، ممکن است آنجا اتفاقاتی بیفتد. یعنی هر اتفاقی هست ممکن است در آن ترکیبی که برای تولید بنزین مازاد با استفاده از محصولات تولیدی پتروشیمیها ایجاد میشود، رخ دهد. ممکن است در آن فرآوردهها مشکل وجود داشته باشد. نمیتوانم با قطعیت بگویم، ولی اگر بنزن به ۱.۸۸ رسیده است، این قطعا خلاف مصوبات و استانداردهای خود شرکت نفت است.
آلودگی هوای تهران مقصران زیادی دارد. سازمان حفاظت محیط زیست با انتشار گزارشی از علل تشدید آلودگی هوای تهران نکات مهمی را در مورد استاندارد فرآوردههای نفتی نشان داده است. مطابق این گزارش بنزین تولیدی حاوی مقدار زیادی بنزن است که به عنوان ترکیبی سرطانزا شناخته میشود. همچنین میزان گوگرد گازوئیل و مازوت توزیعشده در نیروگاهها و همچنین گازوئیل مورداستفاده ناوگان بهمراتب بالاتر از حد مجاز است.
عیسی بزرگزاده، سخنگوی صنعت آب، عنوان کرد: الگوی توسعه کشور مناسب و مبتنی بر آمایش نبوده و همچنین با ظرفیتهای زیست بومی و تابآوری پیکرهای آبی سازگار نبوده است. در این خصوص پنج برنامه ازجمله برنامه مدیریت تامین و توزیع، برنامه مدیریت مخاطرات آبی، برنامه مدیریت مصرف و تقاضا و برنامه بهبود فضای کسبوکار و حکمرانی نهادی تدوین شده است.
