به گزارش تجارت نیوز، بازار تحلیل‌ و استدلال‌ها برای رفتار با آمریکا در روزهای پساترامپ داغ است. برخی حقیقت‌های تاریخی مثل مذاکره با صدام را مطرح می‌کنند و به‌دنبال اینند که فضای افکار عمومی را برای مذاکره با آمریکایی‌ها فراهم کنند. برخی دیگر هم فکر می‌کنند اگر ریاست‌جمهوری ترامپ را به او تبریک بگوییم، راه‌های مذاکره، سهل و ساده می‌شود .

این ادعاها در حالی مطرح می‌شد که آمریکایی‌ها نیز خود تمایلی به مذاکره نداشتند، امری که نشان می‌داد آنچه در این اظهارات مورد بی‌توجهی قرار گرفته، واقعیت صحنه بین‌المللی و نداشتن تحلیلی درست از رفتار آمریکا و اروپا در مواجهه با منطقه و البته ایران است.

نگاهی به واکنش آمریکا در سال‌های مختلف و در دوران ریاست‌جمهوری دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان نشان می‌دهد آمریکایی‌ها هیچ زمان حتی در دورانی که رئیس‌جمهور ایران برای برقراری رابطه با ایران چراغ‌سبز نشان دادند، صراحتاً و رسماً موضعی درخصوص انتخاب رؤسای‌جمهور ایران نگرفتند و اساساً چنین چیزی میان روابط ایران و آمریکا عرف نبوده است.  رفتار مشخص همه رؤسای‌جمهور دراین‌خصوص این بوده که سیاست‌های آمریکا در قبال ایران با تغییر رؤسای‌جمهور تغییر چندانی نخواهد کرد. حال اگر در همین قالب بخواهیم آنچه از جانب برخی چهره‌های اصلاح‌طلب و اعتدالی، مبنی بر این را که ایران با تبریک ریاست‌جمهوری آمریکا برقراری روابط دیپلماتیک با آمریکا را کلید بزند موردتوجه قرار دهیم، این موضوع اساساً بلاموضوع می‌شود و حتی در نگاه به واقعیت ماجرا می‌تواند ایران را در موضع‌ ضعف قرار دهد. به نظر می‌رسد دراین‌رابطه چند اشتباه تحلیلی و محاسباتی رخ داده است.

ساده‌سازی در معادلات دیپلماتیک را جدی بگیرید

1- نکته اول اینکه تصور این موضوع که با دادن پیام تبریک به ترامپ مناسبات ایران و آمریکا تغییر می‌کند، منطقی به نظر نمی‌رسد، شرایط فعلی منطقه و روابط میان آمریکا و ایران در وضعیتی قرار دارد که هر رفتار ایران می‌بایست با محاسبات دقیق و منطقی صورت گیرد تا هم ایران را در موضع ضعف قرار ندهد و همچنین تنش‌ها را بیش از این افزایش ندهد، اما حالا انجام رفتاری که پیش از این مسبوق ‌به‌سابقه هم نبوده و هیچ زمان در عرف دیپلماتیک دو طرف وجود نداشته، می‌تواند ایران را در موضع ضعف نیز قرار دهد. 

2- باید به این موضوع هم توجه داشت که عجله در رفتار با آمریکا، می‌تواند شرایط را بدتر کند، بهتر است برای انجام هررفتاری یا ارائه تحلیل درخصوص رفتار با آمریکا، ابتدا به این موضوع توجه کرد که طرف مقابل چه مبنایی برای رفتار در مقابل ایران دارد، در شرایطی که منطقه در وضعیت بحرانی قرار داد و رفتارهای اعلامی و اعمالی آمریکایی‌ها با یکدیگر در تناقض است، بهتر است به جای هیجان‌زده رفتار کردن، برمبنای واقعیت و مقتضیات بین‌المللی رفتار کرد. 

3- نکته‌ مهمی دیگری که باید به آن توجه داشت این است که روابط دیپلماتیک میان کشورها پیچیده‌تر از آن است که صرفا با یک سلام و پیام تبریک بتوان، چالش‌های آن را حل‌وفصل کرد، آنچه در اظهارات مشاور رئیس جمهوراسبق بیش از همه خودنمایی می‌کند، ساده‌سازی این معادلات و مناسبات پیچیده است، ساده دیدن مسائل در روابط دیپلماتیک و خصوصا آمریکا، نهایتا منجر به این می‌شود که خسارت‌های بیشتری متوجه کشور شود. 

تجربه این جنس ساده‌سازی در سیاست خارجی در سال‌های گذشته، را مردم ایران به‌وضوح لمس کردند. در این راستا البته حمید ابوطالبی تجربه روشنی در مواجهه با رفتار آمریکایی‌ها داشته است. در میانه فروردین سال 93 آمریکایی‌ها برای معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور که به سمت نمایندگی ایران در سازمان ملل منصوب شده بود، ویزا صادر نکردند و استدلال آنها این بود که ابوطالبی یکی از دانشجویان پیرو خط امام در جریان تسخیر سفارت آمریکا در ایران بوده است. این تجربه در میانه دولت دموکرات اوباما نیز اتفاق افتاده؛ امری که انتظار می‌رود او از این تجربه درک دقیق‌تری از رفتار آمریکا در مواجهه با ایران داشته باشد.