افزایش قیمت شکر در ایران چقدر متاثر از قیمت جهانی است؟

نیشکر یک محصول مهم تجاری در سراسر جهان است و کشت آن نخستین بار در شبه قاره هند آغاز شد. اما به تدریج از طریق خاورمیانه راه خود را به سایر نقاط جهان پیدا کرد. از این گیاه برای تولید شکر و همچنین دیگر محصولات صنعتی استفاده می‌شود.

به گزارش تجارت‌نیوز، بیش از 120 کشور در سراسر جهان نیشکر تولید می‌کنند. تقریبا حدود 80 درصد از شکر در جهان از نیشکر و 20 درصد دیگر از چغندر قند تولید می‌شود.

در این میان 70 کشور، شکر خود را از نیشکر و 40 کشور از چغندر قند و 10 کشور از نیشکر و چغندر قند تولید می‌کنند.

برزیل بزرگ‌ترین تولیدکننده شکر در جهان است و به تنهایی 52 درصد از تولید کل شکر را به خود اختصاص داده است. این کشور در سال گذشته نزدیک به 38.9 میلیون تن شکر تولید کرد که البته این کمترین میزان تولید شکر در برزیل از سال 2009 تاکنون محسوب می‌شود.

این افت در تولید شکر در برزیل به دلیل خشکسالی و کاهش قیمت‌های داخلی بوده است. این در حالی است که افت ارزش رئال -پول ملی برزیل- در برابر دلار آمریکا همچنان به قوت خود باقی است. این مساله خود به کاهش قیمت شکر در برزیل و در نهایت افت تولید منجر شده است.

با این حال، برزیل همچنان بزرگ‌ترین صادرکننده شکر در جهان است. گزارش‌ها نشان می‌دهد که در سال 2017 این کشور، معادل 11.4 میلیارد دلار شکر به دیگر کشورها صادر کرده و به تنهایی 44 درصد از کل صادرات شکر جهان را به خود اختصاص داده است.

نرخ دلار در 25 ژوئن سال 2018، از 3.14 به 4.20 در 13 سپتامبر رسید و به این ترتیب تنها طی این دوره رئال برزیل حدود 33.75 درصد افت داشت. مهم‌ترین دلیل این مساله از نظر کارشناسان، انتخابات ریاست‌جمهوری و تغییرات سیاسی در این کشور بود که در نهایت منجر به پیروزی کاندیدای راست افراطی، بولسونارو شد.

پس از برزیل، هند بزرگ‌ترین تولیدکننده شکر در جهان است و میزان تولید این کشور در سال گذشته با ثبت رکوردی جدید به 33 میلیون تن رسید.

تولید شکر در هند تنها از سال 2014 تا سال 2015 حدود 11.5 درصد رشد داشت. این افزایش تولید منجر به مازاد گسترده عرضه شکر در هند و افزایش صادرات این کشور شد که در نهایت کاهش قیمت‌ شکر در جهان را به دنبال داشته است.

دیگر تولیدکنندگان بزرگ شکر در جهان به ترتیب اتحادیه اروپا، تایلند و چین هستند.

تولید اتحادیه اروپا در سال 2018 در مقایسه با سال گذشته 20 درصد رشد داشته که این مساله به مازاد عرضه منجر شده است.

کاهش قیمت شکر در کشور تایلند موجب شده این کشور بیشتر به سوی تولید اتانول روی بیاورد؛ چرا که صادرات شکر کمتر امیدوارکننده است.

در حالی که تولید شکر در چین کاهش قابل توجهی یافته، با این حال این کشور در سال گذشته نزدیک به 10 میلیون تن شکر تولید کرده است. این مساله چین را به بزرگ‌ترین واردکننده شکر در جهان تبدیل کرده که به دنبال آن دولت ناچار شده قیمت‌ شکر در داخل را با هدف حمایت از کشاورزان به طور مصنوعی بالا نگه دارد.

به این ترتیب، آب‌وهوای خشک از ماه مارس تا سپتامبر در برزیل، سیلاب و آب‌وهوای خشک در هند، کاهش باران‌های موسمی در تایلند و بارندگی کمتر در اروپا، موجب کاهش تولید جهانی شکر و در نهایت افزایش قیمت شده است.

گزارش‌ها نشان می‌دهد، در ایران هم قیمت شکر ظرف سه ماه گذشته حدود 70 درصد افزایش یافته است. به گفته دبیر کل اتحادیه بنکداران غذایی، به دلیل مسائل کم‎آبی در سال جاری، 75 درصد کمتر چغندر قند برداشت شده که این مساله کاهش تولید شکر را در کشور به دنبال داشته است.

اما افزایش قیمت شکر در ایران چقدر تحت تاثیر افزایش قیمت جهانی است؟ آیا می‌توان بحران ارزی در ایران را مقصر اصلی این افزایش قیمت دانست؟

*بخش‌هایی از این گزارش برگرفته از منابع spglobal و اینوستوپدیا است.