سمیه سایش 
سرپرست سازمان توسعه تجارت مطرح کرد:
صاحبان خودروهای دپو شده در گمرک نگران نباشند / تجارت خارجی ۵۰ درصد رشد کرد
سرپرست سازمان توسعه تجارت از رشد پرونده صادرات غیرنفتی ایران تا مواضع دولت نسبت به ورود خودروهای خارجی به کشور سخن گفت.
به گزارش تجارت‌نیوز، نخستین نشست خبری سرپرست سازمان توسعه تجارت در حالی برگزار شد که محمدرضا مودودی نسبت به وضعیت تجارت خارجی ایران رمزگشایی کرد. در این گردهمایی از رشد پرونده صادرات غیرنفتی ایران از ابتدای انقلاب تاکنون تا مواضع دولت نسبت به ورود خودروهای خارجی به کشور مورد واکاوی قرار گرفت. البته نگرانی‌ها درباره عدم بازگشت ارز حاصل از صادرات و برقراری لاین ارتباط مالی به منظور تامین اقلام اساسی و دارو موضوعاتی بود که از سوی معاون وزیر صمت مورد انتقاد قرار گرفت.
رئیس سازمان توسعه تجارت درباره بازگشت ارز حاصل از صادرات و گلایه‌های بخش خصوصی در این بخش گفت: بازگشت ارز به چرخه اقتصادی در شرایط امروز از حالت توصیه خارج شده و به یک مطالبه عمومی در‌آمده است چرا که به هر حال ظرف بانک مرکزی برای تامین و تخصیص ارز محدود است و این ظرف می‌باید در ارز حاصل از صادرات پر شود و گرنه به صورت یک طرفه خالی خواهد شد.
محمدرضا مودودی ادامه داد: در حال حاضر با توجه به توجه ویژه بانک مرکزی به تامین ارز مواد اولیه صنعتی، معدود مواردی را شاهدیم که مواد اولیه با ارز آزاد خریداری می‌شود و صادرات انجام شده با مواد اولیه‌ای صورت گرفته که ارز آنها از محل ارز نیمایی تامین شده و لذا باید صادرکنندگان متعهد باشند که ارز حاصل از صادراتشان را به چرخه اقتصادی کشور بازگردانند.
او گفت: در 10 ماهه گذشته جلسات متعددی میان مدیران بانک مرکزی و وزارت صنعت با بخش خصوصی انجام شده و پیشنهادات متعددی به منظور چگونگی بازگشت ارز حاصل از صادرات به کشور مطرح شده ولی نکته‌ای که برخی‌ها در بخش خصوصی به آن اشاره می‌کنند آن است که سایه نرخ ارز بازگشتی آنها باید بر اساس نرخ آزاد گذاشته شود، در حالی که زمانی که من به عنوان بخش خصوصی مواد اولیه خود را با ارز نیمایی تهیه کرده‌ایم ارز حاصل از صادراتم را با نرخ آزاد به کشور برگردانم، از یک رانتی برخوردار می‌شوم و این رانت پذیرفتنی نیست.
مودودی با تاکید بر اینکه امروز در شرایط جنگ اقتصادی هستیم و لازم است ارز حاصل از صادرات به کشور بازگردد افزود: علاوه بر این موارد متاسفانه امروز شاهد هستیم که در خارج از مرزهای کشور تقاضا برای ارز وجود دارد و حتی قیمت‌هایی بالاتر از نرخ آزاد نیز پیشنهاد می‌شود، لذا باید توجه داشت که حتما در پس پرده این تقاضای زیاد ارزی در خارج از کشور، یک ماجرایی وجود دارد و ما نباید اجازه دهیم که ساختار ارزی کشورمان در فضایی قرار گیرد که تبعات آن دامن خودمان را خواهد گرفت. لذا تنبیهات قانونی در نظر گرفته‌شده نیز با همین رویکرد تدوین شده است.
وی از صادرکنندگان خواست که با قدرت صادرات خود را انجام دهند و ارز حاصل از صادراتشان را به چرخه ارزی داخل کشور بازگردانند.
ما به لاین ارتباط مالی اروپایی‌ها دل خوش نکردیم
مودودی در بخش دیگر سخنانش درباره سرانجام وعده اروپایی‌ها برای برقراری لاین ارتباط مالی به منظور تامین اقلام اساسی و دارو نیز گفت: هفته گذشته جلسه‌ای با سفیر سوئیس در ایران داشتیم و آنها عنوان کردند که اروپا تمام تلاش خود را برای بازگشایی این لاین انجام می‌دهد که البته این شرط را عنوان کرده‌اند که این لاین تنها برای اقلام انسان‌دوستانه یعنی غذا و داروست، در حالی که ما معتقدیم با توجه به پایبندی کامل ایران به برجام باید تمام اقلام غیرتحریمی شامل این لاین شوند.
سرپرست سازمان توسعه تجارت ادامه داد: ما معتقدیم شرایط موجود تهدید بزرگی برای اروپاست و اگر آمریکا در رسیدن به اهدافش موفق شود، دنیا شاهد اتفاق نامیمونی در حوزه تجارت خواهد بود. چرا که توافق برجام یک توافق میان ایران و آمریکا نبوده و توافقی بین‌المللی با 6 کشور دنیا بوده است.
مودودی خاطرنشان کرد: علیرغم آنکه اروپایی‌ها تمام تلاششان را برای بازگشایی این لاین انجام می‌دهند، ما خودمان را به این لاین‌ها دلخوش نکرده‌ایم و معتقدیم اگر بیش از حد به این کشورها تکیه کنیم آسیب خواهیم دید.
ارز حاصل از صادرات در 9ماهه امسال چقدر بود؟
سرپرست سازمان توسعه تجارت همچنین در بخش دیگر سخنانش به آمار صادرات ایران در 9ماهه ابتدایی امسال اشاره کرد. او گفت: در 9ماهه ابتدایی امسال بیش از 32.7 میلیارد دلار صادرات ایران بوده که بر اساس آمارهای موجود، طی این مدت تراز تجاری ما به میزان 700 میلیون دلار مثبت بوده است.
مودودی با اشاره به ظرفیت بالای کشورهای همسایه ایران برای صادرات به آنها و ارائه آماری از صادرات کشورمان به کشورهای همسایه گفت: در حال حاضر روابط تجاری ما با کشورهای همسایه به‌جز عربستان و بحرین که سهم بسیار کمی را دارند، خوب است و طی 9ماهه امسال 19 میلیارد دلار به این 13 کشور صادرات داشته‌ایم و طی این مدت رشد بیش از 27 درصدی را در صادرات تجربه کرده‌ایم.
سرپرست سازمان توسعه تجارت اضافه کرد: در میان این کشورها به جز ترکمنستان و قزاقستان، با عراق و عمان رشد چشمگیر تجارت خارجی داشتیم و میزان این رشد در 9ماهه امسال درخصوص دو کشور عراق و عمان 49 درصد بوده و امروز ما بزرگترین صادرکننده به کشور عراق هستیم و پس از ایران به ترتیب کشورهای چین و ترکیه قرار دارند.
مودودی گفت: سهم صادرات ایران به کشورهای همسایه بیش از 57 درصد است و این آمار در حالی اتفاق افتاده که در شرایط تحریمی امروز، این کشورها ظرفیت بسیار بالایی برای تجارت با ایران حتی در شرایط تحریم دارند و از میان این 13 کشور، 89 درصد صادرات ما به پنج کشور عراق، امارات، افغانستان، ترکیه و پاکستان انجام می‌شود.
وی با بیان اینکه 25 کشور اول صادراتی همواره تحت رصد هستند و برای توسعه بازار آنها در تلاش هستیم، تصریح کرد: از 31 میلیارد دلار صادرات انجام شده، 93 درصد صادرات غیرنفتی را شامل می‌شود و لازم است در مورد این 25 کشور و به خصوص هند و چین برنامه‌ریزی‌های بیشتری برای توسعه تجارت داشته باشیم.
صادرات خدمات فنی و مهندسی افت کرد
سرپرست سازمان توسعه تجارت در ادامه با اشاره به صادرات خدمات فنی و مهندسی و کاهش میزان صادرات در این بخش اظهار کرد: بر اساس اطلاعات و آمار ثبت‌شده در کمیته ماده 19، صادرات ما در بخش خدمات فنی و مهندسی 30 درصد کاهش داشته و به رقم 500 میلیون دلار رسیده است.
وی با بیان اینکه در حوزه خدمات فنی و مهندسی شرکت‌های ایرانی با شرایط سختی مواجه هستند و مجبورند تحت عنوان پیمانکار دست دوم وارد پروژه‌ها شوند، افزود: سه کشور آذربایجان، عراق و افغانستان، فعال‌ترین بازارهای ما در این بخش بوده و هم‌اکنون 21 پروژه در این بخش در حال اجراست که هشت پروژه مربوط به ساخت‌وساز، شش پروژه در بخش برق و نیروگاهی، سه پروژه در بخش آب و فاضلاب و سه پروژه در بخش نفت و گاز است.
سرپرست سازمان توسعه تجارت از تعیین تکلیف ترخیص خودروهای باقیمانده در گمرک تا پایان سال خبر داد.
تجارت خارجی ایران پس از انقلاب رشد کرد
مودودی در ادامه این نشست خبری با اشاره به رشد تجارت خارجی ایران به نسبت قبل از انقلاب گفت: در سال 56، ایران تقریبا کشوری واردکننده بود و سهم صادرات غیرنفتی ما از کل صادرات کمتر از 4 درصد یعنی معادل 550 تا 560 میلیون دلار بود که عمده صادرات این بخش مربوط به بخش کشاورزی، انواع خشکبار و فرش دستباف و زعفران بود ولی در سال 96، سهم صادرات غیرنفتی کشورمان به 50 درصد افزایش داشته و در سال 98 ممکن است سهم این بخش به 70 درصد نیز برسد.
سرپرست سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه تعداد اقلام صادراتی ایران در سال 56، بسیار محدود بوده افزود: امروز بعد از گذشت 40 سال، اقلام صادراتی کشورمان به 10 هزار قلم کالا رسیده که 500 قلم آن سهم بسیار بالایی در صادرات غیرنفتی دارد.
تقاضا برای خرید ارز در خارج از مرزها
وی در ادامه این نشست خبری با اشاره به شرایط ارزی موجود در کشور اظهار کرد: از ابتدای امسال تا اواخر دی ماه 68 میلیارد یورو ثبت سفارش در سامانه مربوطه انجام شده و حجم زیادی درخواست برای تامین محصولات مورد نیاز وجود دارد. این در حالی است که بازگشت ارز حاصل از صادرات به سامانه نیما کمتر از هفت میلیارد یورو بوده و این عدد در مقایسه با 33.4 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی کشور بسیار کم است و تقریبا یک‌سوم ارز حاصل از صادرات به سامانه نیما بازگشته است.
مودودی ادامه داد: در بخش میعانات گازی، گاز مایع و نفت باید 5.8 میلیارد دلار به سامانه نیما بازگردد و در بخش پتروشیمی نیز 11.5 میلیارد دلار صادرات داشتیم که می‌بایست ماهانه 1.6 میلیارد دلار صادرات حاصل به داخل کشور بازگردد که البته سهم محصولات پتروشیمی در میان سایر محصولات صنعتی بیشتر بوده و بیشترین بازگشت ارز را داشته است.
به گفته سرپرست سازمان توسعه تجارت، در بخش صادرات کانی‌های فلزی و فلزات رنگی تا امروز باید 4.6 میلیارد دلار و در بخش صادرات محصولات کشاورزی، 2.8 میلیاد دلار به چرخه ارزی کشور باز می‌گشت.
اولین فرصت‌های سرمایه‌گذاری برای استارتاپ‌ها
مودودی در ادامه با اشاره به آغاز شدن همایش دو روزه فرصت‌های سرمایه‌گذاری در ایران از روز یکشنبه گفت: در این همایش، به دنبال آن هستیم تا با استفاده از ظرفیت استارت‌آپ‌ها و محصولات دانش‌بنیان در امر تجارت خارجی، سرمایه‌گذاری در کشور را ارتقاء دهیم. لذا با دعوت از اساتید فن همایش و وورک‌شاپ دو روزه‌ای را تدارک دیده‌ایم که یکی از ویژگی‌های آن مطرح شدن ارز دیجیتال برای نخستین بار در کشور است.
ماجرای ترخیص خودروهای باقیمانده در گمرک
وی درباره ماجرای ترخیص خودروهای باقیمانده در گمرک گفت: موضوع خودروهای باقیمانده در گمرک طی ماه‌های گذشته از جمله مسائلی بوده که سازمان توسعه تجارت طی این مدت پیگیر آن بوده است و لذا توانستیم با اخذ موافقت شورای عالی سران سه قوه بخشنامه‌ای را اخذ کنیم ولی بانک مرکزی برای خودروهایی که بعد از 16 مرداد وارد گمرکات شده بودند اما و اگرهایی داشت که این موضوع در دست بررسی است ولی برای سایر خودروهای که تا پیش از شانزدهم مرداد ماه چه به صورت قانونی و چه به صورت غیرقانونی وارد گمرکات کشور شده‌اند تعیین تکلیف انجام شده و تا قبل از پایان سال به دست صاحبان خود خواهند رسید.
آیا آمارهای صادرات غیرواقعی است؟
مودودی در ادامه در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر گلایه بخش خصوصی درباره واقعی نبودن آمار صادرات طی 9ماهه اخیر، گفت: آمار محاسبه‌شده بر اساس نرخ پایه صادراتی کالاهاست و البته بخش خصوصی عنوان می‌کند که آمار ثبت‌شده در گمرک، آمار درستی نیست ولی من شخصا سال گذشته جلسه‌ای را در حوزه صادرات آبزیان با فعالان این بخش داشتم که آن زمان این دوستان عنوان می‌کردند که قیمت هر کیلو میگو در بازار جهانی 3.5 دلار است که این نرخ با احتساب دلار چهار هزار تومانی، 12 تا 13 هزار تومان بود ولی امسال فعالان حوزه آبزیان می‌گویند هر کیلو میگو را به قیمت 25 هزار تومان می‌فروشند یعنی چیزی در حدود دو تا 2.5 دلار. حال سوال ما اینجاست که چرا این فعالان در صورتی که نیاز زیادی در بازارهای جهانی به میگو نیز وجود دارد، قیمت‌ها را پایین آورده‌اند و به دنبال شیوه رقابت منفی هستند؟
وی اضافه کرد: البته گمرکات کشور نیز پذیرای نظرات دوستان و اصلاح نرخ اقلام صادراتی نیز هست و تا امروز نیز 500 قلم اصلاح شده و آمار منفی آذرماه امسال نیز ناشی از همین اصلاح است.
سرپرست سازمان توسعه تجارت گفت: در حوزه زعفران نیز با همین مشکل مواجه هستیم و در حالیکه ما 94 درصد زعفران دنیا را تولید می‌کنیم، خودمان با دست خودمان قیمت را می‌شکنیم و به خودمان آسیب می‌زنیم.
وضعیت تخصیص ارز برای برنج
مودودی در پاسخ به سوالی دیگر درباره فعالیت برخی شرکت‌های خارجی در کشورمان تحت عنوان واردکننده و فعالیت شرکت‌های پاکستانی در ایران به عنوان واردکننده برنج که یک کالای استراتژیک و جزو اقلام ضروری است و تهدیدات مربوط به آن گفت: جهاد کشاورزی مسئول کنترل صلاحیت این شرکت‌هاست اما در شرایطی که امروز کشور ما به آن مبتلاست باید از هرگونه همکاری شرکت‌های خارجی برای تامین نیازهای ضروری کشور استقبال کنیم و این موضوع نه تنها تهدید نیست بلکه یک فرصت است.
وی افزود: برخی اقلام و کالاها از جمله برنج، جزو اقلام ضروری هستند و هر چقدر ذخایر استراتژیک ما در این بخش بیشتر بوده و انبارها پرتر باشد شرایط بهتری را خواهیم داشت.
رئیس سازمان توسعه تجارت می‌گوید: بانک مرکزی و ستاد تنظیم بازار به شدت برای تامین لاستیک مورد نیاز در کشور در حال فعالیت هستند.
سامانه ثبت سفارش خودرو فعلا باز نمی‌شود
وی در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره احتمال بازگشایی سایت ثبت سفارش خودرو با رد این موضوع گفت: تا امروز برای بازگشایی سایت ثبت سفارش خودرو برنامه‌ای نداریم.
سرپرست سازمان توسعه تجارت در پاسخ به سوالی درباره لاستیک خودروهای سنگین نیز تصریح کرد: بانک مرکزی و ستاد تنظیم بازار به شدت برای تامین لاستیک مورد نیاز در کشور در حال فعالیت هستند و خوشبختانه با تلاش‌های انجام گرفته تقریبا از خطر بحرانی شدن عبور کرده‌ایم ولی نیاز به لاستیک همچنان در کشور وجود دارد.
مودودی ادامه داد: البته یکی از مهمترین دلایلی که باعث بحران لاستیک خودروهای سنگین در کشور شد این بود که عمده واردات این بخش به صورت غیررسمی انجام می‌شد که خوشبختانه با مذاکره با شرکت‌های توانمند امروز نیازهای داخل کشور به تدریج در حال تامین است.
نظرات