رقابت شرکت‌های بزرگ نفتی برای بازگشت به ایران

مدیر بخش خاورمیانه و آفریقا توتال ضمن اعلام آماد آمادگی این شرکت برای ورود به صنعت نفت ایران، گفت: ما می توانیم در کنار انتقال دانش فنی روزآمد به مهندسان ایرانی، بخشی از سرمایه مورد نیاز طرح‌های نفتی را تأمین کند.با لغو تحریم‌ها و اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) از ٢٧ دی‌ماه پارسال تغییرات و تحولات بسیاری در روابط بین‌المللی ایران رخ داده است و همچنان ادامه دارد.
یخ‌هایی که در سال‌های تحریم در مناسبات اقتصادی و تجاری ایران و دیگر کشورها شکل گرفته بود در حال ذوب‌شدن است. یکی از بخش‌هایی که در دوره محدودیت‌های تحریم فشار زیادی بر اقتصاد ایران وارد کرده بود، صنعت نفت بود که به‌عنوان مهم‌ترین منبع درآمدی کشور، مطرح است. در این دوران در کنار افت شدید صادرات نفت، به‌دلیل نبود سرمایه‌گذاری مناسب و بهنگام، تولید و ظرفیت‌های آن نیز افت شدیدی را تجربه کرد. به‌طوری که در این مقطع، صادرات روزانه نفت که بیش از دو میلیون و ٢٠٠ هزار بشکه به زیر یک میلیون بشکه سقوط کرد.
اما از اواسط سال ١٣٩٢ پیش‌بینی‌های امید‌بخشی از آینده اقتصاد نفت ارائه شد. پیش‌بینی‌هایی که باگذشت زمان رنگ واقعیت به خود گرفت. امضای رسمی هفت کشور پای سند برجام هم سرعت پیشرفت و رفع موانع را افزایش داد. افزون بر اصلاح سیاست‌های کلان دولت در صنعت نفت که به افزایش قابل توجه تولید نفت حتی پیش از لغو رسمی تحریم‌ها منجر شد؛ فضای جدید، بسترهای بازگشت سرمایه‌گذاران و شرکت‌های بزرگ نفتی به‌ ایران را فراهم کرد.
از همان روزهای نخست پذیرش برجام ازسوی طرف‌ها؛ شرکت‌های بین‌المللی فعال در صنعت نفت به همراه هیئت‌های اقتصادی کشور متبوع خود به تهران آمدند و علاقه خود را برای از سرگیری روابطی که سال‌ها‌ قطع شده بود، نشان دادند. معتبر‌ترین شرکت‌های نفتی اروپایی با مقام‌ها و مسئولان ایران گفت‌و‌گو کردند.
توتال به‌عنوان چهارمین شرکت بزرگ نفتی جهان که در سال‌های پیش از تحریم چهار قرارداد، نفتی با ایران امضا کرده بود؛ در فضای تازه، تمایل بسیاری برای بازگشت به ایران از خود نشان می‌دهد.
موضوع نخستین قرارداد خرید روزانه ١٦٠ هزار بشکه نفت از ایران نشان دهنده تمایل این شرکت فرانسوی است.
در دوران پسا‌تحریم مقام‌های ارشد و تیم‌های کارشناسی شرکت فرانسوی توتال بارها به ایران سفر کرده‌اند و پیگیر مسائل مورد علاقه خود شده‌اند. اما این بار خبرنگاران برای گفت‌وگو با مسئولان ارشد این شرکت به ساختمان ٤٦ طبقه توتال در منطقه دوفرانس پاریس رفته‌اند.
استفان میشل مدیر بخش خاورمیانه و آفریقای توتال است که به پرسش‌ ها در این باره پاسخ می‌دهد.
این مدیر ارشد توتال در تمام طول گفت‌وگو از تمایل و اشتیاق شدید این شرکت برای بازگشت به صنعت نفت ایران می‌گوید. براساس گفته‌های او هم‌اکنون همه شرکت‌های بزرگ نفتی دنیا برای ورود به صنعت نفت ایران آماده شده‌اند و در این زمینه با یکدیگر رقابت دارند. به‌گفته میشل، تیم مدیریتی توتال دو شرط اصلی برای از سر‌گیری رابطه با ایران تعیین کرده بود که خوشبختانه اکنون هم دو شرط عملیاتی شده‌ است.
نخستین شرطی که توتال داشت، رفع و لغو تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران بود که از ابتدای سال ٢٠١٦ میلادی محقق شد و هم‌اکنون همه تحریم‌ها لغو شده است.
دومین شرط توتال به قراردادهای نفتی مربوط می‌شد. طبق سخنان این مقام توتال، قراردادهای قدیمی ایران که ملاک عمل برای همکاری با شرکت‌های خارجی بود، براساس مدل بیع متقابل استوار بود که سود طرف خارجی قرارداد کمتر در آن دیده شده بود، بر همین اساس شرکت‌های خارجی خواستار اصلاح قراردادهای نفتی ایران بودند.
البته دولت ایران نیز پیش از لغو نهایی تحریم‌ها به منظور جذب سرمایه‌گذاری خارجی، اصلاح قراردادهای نفتی را در دستور کار خود قرار داد و پس از ماه‌‌ها بحث و بررسی و تصویب الگوی جدید قراردادهای نفتی در نهادهای ذیربط، این نوع قراردادها نهایی و ابلاغ شد.
مدیر بخش خاورمیانه و آفریقای توتال در پاسخ به سؤال خبرنگار «ایران» با تأکید بر تمایل این شرکت برای حضور در صنعت نفت ایران اعلام کرد که ما برای آغاز طرح‌ها و امضای قراردادها با ایران آمادگی کامل داریم و تنها منتظر انتشار مدل جدید قراردادهای نفتی برای شرکت‌های خارجی هستیم. بر پایه اظهارات این مقام مسئول، توتال افزون بر اکتشاف و تولید نفت خام آمادگی و تمایل دارد که در صنعت پتروشیمی ایران ورود کند.
همچنین قرارداد تولید مشترک روغن موتور که در سال‌های پیش با یکی از شرکت‌های خصوصی ایران و توتال امضا شده بود، در شرایط جدید فعال خواهد شد. صنعت گاز نیز یکی از اولویت‌های اصلی توتال برای سرمایه‌گذاری در ایران است. البته نکته‌ای که «میشل» ‌روی آن تأکید می‌کند، انتقال دانش فنی- مهندسی است. به اعتقاد وی توتال تنها به‌دنبال اجرای طرح نیست و دید بلند مدت‌تری در بازار ایران دارد.
به گزارش روزنامه ایران، مدیر بخش خاورمیانه و آفریقای توتال اشاره‌ای نیز به تفاهمنامه امضا شده میان وزارت نفت ایران و این شرکت فرانسوی داشت که در سفر رئیس‌جمهوری ایران به پاریس اجرایی شد. به گفته او، از زمانی که این تفاهمنامه امضا شد، تیم‌های کارشناسی توتال کار خود را برای نیاز‌سنجی طرح‌های مورد همکاری، میزان سرمایه‌گذاری و تکنولوژی مورد نیاز آغاز کرده‌‌اند.
میشل با بیان این‌که ایران کشور بزرگی است و در بخش انرژی با داشتن ذخایر عظیم نفت و گاز بازیگر تأثیر‌گذاری است، اظهار کرد: توتال می‌تواند در کنار انتقال دانش فنی روزآمد به مهندسان ایرانی، بخشی از سرمایه مورد نیاز طرح‌های نفتی را تأمین کند.
به گزارش روزنامه ایران،وی گفت: البته به‌دلیل مشکلات اقتصادی جهان توان سرمایه‌گذاری‌‌ها کاهش یافته است؛ توتال در سال ٢٠١٣ ٢٨ میلیارد یورو سرمایه‌گذاری داشت که پیش‌بینی می‌شود در سال ٢٠١٧ میلادی این رقم به ١٥ تا ١٧ میلیارد یورو برسد.