صعود نرخ بهره بین بانکی با وجود از سرگیری دخالت‌های بانک مرکزی

به گزارش تجارت‌نیوز ، بانک مرکزی جدیدترین بروزرسانی آمار نرخ بهره بین بانکی و حداقل نرخ توافق بازخرید یا ریپو را منتشر کرد. آماری که نشان دهنده ادامه روند صعودی نرخ بازار شبانه با وجود از سرگیری دخالت‌های بانک مرکزی در این بازار است.

روند هفتگی نرخ بهره بین بانکی

صعود ادامه دارد

مطابق آمار منتشر شده توسط بانک مرکزی، میانگین موزون نرخ بهره بین بانکی در دومین هفته زمستان سال 1401 با افزایش ناچیز 0.01 واحد درصدی مواجه شده است. به این ترتیب نرخ بازار شبانه در پایان هفته منتهی به 14 دی ماه به 21.04 درصد رسید.

به علاوه، حداقل نرخ توافق بازخرید که با نرخ ریپو نیز شناخته می‌شود، بدون تغییر نسبت به هفته گذشته در عدد 21 درصد ثابت ماند. به این ترتیب نرخ ریپو در چهار ماه گذشته، تقریبا در نرخ 21 درصد ثابت باقی مانده است.

نرخ بهره بین بانکی در کانال 21 درصدی

رشد 0.01 درصدی نرخ بهره بین بانکی در هفته دوم دی ماه، گرچه اندک بود اما باعث شد که نرخ مذکور برای چهارمین هفته متوالی در مدار صعودی قرار بگیرد.

این در حالی است که در ماه‌های گذشته، بانک مرکزی با دخالت‌های خود در بازار بین بانکی، سیاست سرکوب نرخ بهره بازار شبانه را در پیش گرفته بود اما اکنون این نرخ در کانال 21 درصد روندی رو به بالا را طی می‌کند.

دخالت‌های بانک مرکزی در بازار بین بانکی با انتقادات بسیاری از سوی کارشناسان مواجه است. چرا که بانک مرکزی ناچار است برای کنترل نرخ بهره بین بانکی، منابع خود را در این بازار عرضه کند و این اقدام تورم‌زا است.

از سرگیری دخالت بانک مرکزی در بازار شبانه

با وجود اینکه دخالت‌های بانک مرکزی در بازار بین بانکی در هفته‌های گذشته کاهش یافته بود، اما به نظر می‌رسد که سیاست سرکوب نرخ بهره بازار شبانه بار دیگر در دستور کار قرار گرفته است. زیرا در هفته گذشته بانک مرکزی هزار و 560 میلیارد تومان از منابع خود را در بازار بین بانکی عرضه کرد. به این ترتیب، پول پاشی بانک مرکزی در بازار شبانه به بیشترین مقدار خود در یک ماه گذشته رسید.

با این حال، به نظر می‌رسد که تزریق این پول هم برای سرکوب نرخ بهره بین بانکی کافی نبوده و روند صعودی این نرخ ادامه یافته است.

هدف‌گیری سقف کریدور

یکی از نکات مهمی که باید در رابطه با وضعیت کنونی نرخ بهره بین بانکی در نظر گرفت، کریدور 14 تا 22 درصدی تعیین شده برای این نرخ است. کریدوری که کف و سقف مجاز نرخ بهره بین بانکی را مشخص می‌کند و با توجه به شرایط کنونی اقتصاد کشور می‌تواند تعدیل شود.

اکنون نرخ بهره بین بانکی در حال نزدیک شدن به سقف 21 درصدی کریدور است، سیاست‌گذار می‌تواند کریدور جدیدی برای این نرخ تعریف کند. زیرا هیچ الزامی وجود ندارد که محدوده 14 تا 22 درصدی برای نرخ بهره بین بانکی باقی بماند. از سوی دیگر، کریدور باید به نحوی تعیین شود که نرخ بهره شبانه در میانه‌های آن نوسان کند.

از سوی دیگر اگر بانک مرکزی ادعا می‌کند که به وظیفه اصلی خود، یعنی حفظ ارزش پول ملی و مهار تورم پایبند است، باید شرایط را برای افزایش نرخ بهره بین بانکی مهیا کند؛ نه اینکه با پول پاشی دست به سرکوب این نرخ بزند.

چرا که در تئوری، افزایش نرخ بهره بین بانکی می‌تواند از دو طریق بر کاهش تورم تاثیرگذار باشد. اولین مسیر، افزایش هزینه خلق پول برای بانک‌ها با افزایش نرخ بهره بین بانکی است که سبب می‌شود عرضه پول، به عنوان عامل اصلی تورم کاهش یابد.

همچنین افزایش نرخ بهره بین بانکی می‌تواند سبب شود که سود سپرده و اوراق افزایش یابد. این موضوع نیز با کاهش انگیزه مردم در خرید دارایی‌هایی مثل سهام، ارز، طلا و… تورم را کاهش می‌دهد.