چرا محصولات کشاورزی ایرانی برگشت خوردند؟
هنوز خاطره برگشت نخل‌های خرما از قطر، سیب زمینی‌ها از ازبکستان و معدوم شدن فلفل‌های صادر شده کشاورزان ایرانی در روسیه فراموش نشده بود که خبر رسید هند و امارات هم کیوی‌های ایرانی را برگشت زده‌اند.
به گزارش تجارت‌نیوز ، وقتی نامهای را که طرف روس در توجیه معدوم کردن فلفل‌های ایرانی فرستاده بررسی می‌کنیم و نگاهی به سابقه هشدارهایی که در این زمینه داده شده می‌اندازیم، می‌بینیم که پای چهار نوع سم در میان بوده که دوتا از آن ها جدی‌تر به‌نظر می‌رسد؛ پاراکوات و کلروتالونیل.
هفت صبح درباره این دو سم نوشته است: «سال‌هاست نهادهای مختلف و متخصصان برای ممنوع شدن استفاده از این دو سم تلاش می‌کنند اما مسئولان سعی می‌کنند که در این باره فشاری به کشاورزان وارد نکنند چون جایگزین کردن این سموم و آفت‌کش‌های ارزان قیمت با سموم بیولوژیک و کم‌خطر گران تمام می‌شود و از آن جایی‌که دولت هم چند سالی است تخصیص ارز به واردات سم کشاورزی را سخت‌گیرانه‌تر کرده، نمی‌تواند به‌راحتی کشاورزان را مجبور کند که از این سموم استفاده نکنند.»
درخت های خرما از قطر، جعل گواهی بهداشت
کیخسرو چنگلوایی، رئیس پیشین سازمان حفظ نباتات، در نشست خبری درباره دلایل برگشت خوردن درخت‌های خرمای صادراتی به قطر که گفته شده بود به دلیل داشتن گواهی بهداشت تقلبی بوده، اظهار کرده است: «نخل‌‌‌هایی که به کشور برگشت داده شده، به هیچ عنوان مشکل قرنطینه‌‌‌ای نداشته بلکه در گواهی بهداشت آن ها دست برده و جعل شده است. همکاران ما در سازمان حفظ نباتات، نامهای را به دادستان بوشهر فرستادند و قطعا به این موضوع رسیدگی خواهد شد.»
به گفته چنگلوایی، در حقیقت برای صادرات ۲۹۰اصله نخل مجوز داده شده بود اما با دست بردن در گواهی‌‌‌های بهداشت تعداد آن را به بیش از ۴۰۰ اصله نخل رسانده بودند.
سیب زمینی از ازبکستان، انگل موجود در خاک
چنگلوایی که تا همین چند روز پیش رئیس سازمان حفظ نباتات بود، درباره سیب زمینی‌هایی که از ازبکستان برگشت خورده هم گفت: «هیچ محموله سیب‌زمینی به کشور برگشت داده نشده است. تنها در خاک دو محموله ۲۵تنی صادرشده نماتد (حیوانات کرمی شکل کوچکی که در خاک وجود دارند) پیدا شده است که با هماهنگی‌‌‌های انجام شده، مقرر شد هر محموله سیب‌زمینی قبل از صادر شدن پاک سازی و عاری از خاک شود.»
فلفل از روسیه، تغییر استانداردها
هر چند رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ایران-روسیه دلیل مرجوع و معدوم کردن فلفل کشاورزان ایرانی در روسیه را نداشتن گواهی نامه باقی مانده سموم کشاورزی و نقض مکرر استانداردهای بهداشتی اعلام کرده بود اما رئیس پیشین سازمان حفظ نباتات در این باره گفته است: «روسیه اعلام کرده در محموله‌های فلفل ایران، چهار نوع سم پیدا شده که این سموم در روسیه ثبت نشده است. اولین بار است که این موضوع مطرح می‌شود. قرار است بعد از این در محصولاتی که به روسیه صادر می‌شود، صرفا از سمومی استفاده شود که روسیه آن ها را تایید می‌کند و میزان باقی‌مانده هم در محصولات رعایت شود.» چنگلوایی در ادامه درباره این سموم هم گفت: «چهار سمی که سرویس فدرال نظارت بر حقوق مصرف‌کنندگان روسیه، استفاده از آن را ممنوع کرده، سال‌هاست در محصولات کشور ما استفاده و این محصولات به روسیه صادر می‌شود. همچنین این سموم در ۱۲۰کشور دنیا استفاده می شوند.» او در ادامه هم افزود: «بازگشت محصول بین کشورها اقدامی طبیعی است. ما نیز ۵۰هزار تن گندم روسیه یا جو برزیل را بازگرداندیم.»
کیوی از هند و امارات، لکه های سفید
مدیر حفظ نباتات استان مازندران به نقل از مقامات هندی گفته است که دلیل برگشت خوردن محموله کیوی از هند وجود ذرات سفید روی پوست کیوی بوده است. البته او در ادامه گفته است: «با این حال تا زمانی که ته چک برگه قرنطینه به ایران ارسال نشود امکان اظهار نظر دقیق و مبدا صادر کننده گواهی قرنطینه وجود ندارد.» با این حال یکی از اعضای انجمن تولید کنندگان کیوی در گیلان در گفت و گویی با فارس دلیل برگشت کیوی را استفاده از هورمون هایی به نام «داوینچی» اعلام کرده و گفته است: «در دو سه سال گذشته عده‌ای از باغ داران از هورمون هایی به نام «داوینچی» که از ترکیه به طور قاچاق وارد شده، استفاده کرده اند که این هورمون باعث درشت شدن کیوی شده است. احتمال دارد باقی مانده آن در کیوی مشکلی ایجاد کرده است.» با این حال رئیس سازمان صمت مازندران تصریح کرده است: «کیوی مازندران همه شرایط استانداردهای بهداشتی را دارد و اکنون به کشورهای روسیه، ازبکستان، کشورهای حوزه خلیج فارس و ایتالیا هم صادرات داریم.»
نکته آخر و حیاتی
عودت پی‌در‌پی محصولات ایرانی از مقاصد صادراتی زنگ خطری است برای صدور محصولات کشاورزی و از دست رفتن بازارهای هدف. بازار‌هایی که شاید سال‌ها برای به‌دست آوردن آن ها وقت گذاشته شده و از دست رفتن شان به ضرر صادرات ایران است. این که نخل و سیب‌زمینی برگردد یا فلفل و کیوی، چندان مهم نیست؛ مهم آن است که ممکن است این روند به سایر محصولات کشاورزی ایرانی نیز سرایت کند و بازارهای کشاورزی ایران از دست برود. دومین موضوع هم اهمیت مسئولیت‌پذیری دستگاه‌های مربوط است که علاوه بر تاثیر این موضوع بر تجارت خارجی باید به تاثیر آن در بازار داخلی هم حساس بود و ملاحظات کامل بهداشتی را رعایت کرد، از این‌رو نباید این دست اتفاقات را نادیده گرفت و در برابر آن بی‌اهمیت بود و بهتر است مسئولان وزارت کشاورزی و بهداشت برای حل این مشکل هر چه سریع تر به جمع بندی برسند تا شاهد این مشکلات در حوزه صادرات نباشیم.
منبع: روزنامه خراسان
نظرات