به گزارش تجارت نیوز، شرکت تسلا، غول خودروسازی و فناوری به رهبری ایلان ماسک، بار دیگر نگاه‌ها را به خود جلب کرده است. این بار نه به خاطر خودروهای برقی یا پروژه‌های فضایی، بلکه به دلیل ورود به بازار برق بریتانیا. طبق اسناد منتشر شده، تسلا در اواخر ماه گذشته درخواست مجوز رسمی برای تأمین برق به مصرف‌کنندگان بریتانیایی را به نهاد تنظیم‌گر انرژی این کشور، Ofgem، ارائه کرده است. این درخواست هم‌اکنون تا تاریخ ۲۲ آگوست برای مشاوره عمومی باز است و پس از آن، صدور مجوز ممکن است تا ۹ ماه به طول بینجامد. پرسش کلیدی اینجاست: آیا تسلا می‌تواند در یکی از سخت‌ترین و رقابتی‌ترین بازارهای انرژی اروپا جای پایی برای خود پیدا کند؟
پیشینه ورود تسلا به بازار برق بریتانیا
علاقه تسلا به بازار انرژی بریتانیا موضوع تازه‌ای نیست. این شرکت در آوریل ۲۰۲۰، در اوج همه‌گیری کرونا، برای نخستین بار به سازمان بازارهای گاز و برق بریتانیا مراجعه کرد تا مجوز فعالیت در حوزه تولید برق را دریافت کند. با این حال، ورود عملی به این بازار پیچیده تا امروز به تأخیر افتاده است.
بازار برق بریتانیا یکی از رقابتی‌ترین و دشوارترین بازارهای اروپا به شمار می‌رود. در این کشور مقررات سخت‌گیرانه، مطالبات سیاسی برای تعیین سقف قیمت و رقابت با بازیگران قدرتمند، فضای فعالیت برای تازه‌واردها را دشوار کرده است.
سلطه شش شرکت بزرگ
بازار انرژی بریتانیا سال‌ها تحت سلطه گروهی شناخته‌شده به نام Big Six بوده است:
- British Gas (بریتیش گاز – متعلق به Centrica، عضو شاخص FTSE 100)
- EDF Energy
- E.ON
- OVO Energy
- Octopus Energy
- ScottishPower
این شش شرکت سهم عمده‌ای از بازار برق خانگی را در اختیار دارند. فشارهای اقتصادی و تغییرات ساختاری همواره برای تازه‌واردها چالش‌برانگیز بوده است. به عنوان نمونه، در سال ۲۰۱۹، بیش از ۱۲ تأمین‌کننده مستقل انرژی در بریتانیا به دلیل شرایط دشوار از بازار خارج شدند.
تغییرات بزرگ در بازار انرژی بریتانیا
حتی در میان غول‌های انرژی نیز تغییرات گسترده رخ داده است. برای نمونه:
- شرکت SSE، یکی از اعضای سابق Big Six، در ۲۰۲۱ بخش برق مسکونی خود را به OVO Energy فروخت.
- برند معروف npower در ۲۰۱۹ توسط E.ON خریداری شد.
- شرکت First Utility، یکی از بزرگترین شرکت‌های مستقل، توسط شل خریداری و سپس به یکی از زیرمجموعه‌های آن تبدیل شد. اما شل نتوانست آن را با استراتژی جدید خود هماهنگ کند و در نهایت در ۲۰۲۳ این کسب‌وکار را به Octopus Energy فروخت.
جالب اینکه Octopus Energy اکنون به یک نیروی قدرتمند در بازار تبدیل شده است. این شرکت علاوه بر خرید دارایی‌های شل، توانست شرکت Bulb Energy – یکی از بزرگترین تأمین‌کنندگان ورشکسته بریتانیا در سال ۲۰۲۲ – را نیز جذب کند. همچنین کسب‌وکارهای Exagen و ENGIE UK را به پرتفوی خود افزود. نتیجه آن، سهم بازاری نزدیک به ۲۴ درصد در پایان سال گذشته بود که Octopus را تنها در عرض ۸ سال از ورودش به بازار، به بزرگترین تأمین‌کننده برق خانگی بریتانیا بدل کرد.
چرا تسلا می‌تواند متفاوت باشد؟
ورود تسلا را نمی‌توان با دیگر تازه‌واردهای بازار مقایسه کرد. این شرکت تجربه و برند جهانی دارد و از پیش در حوزه ذخیره‌سازی انرژی و شبکه‌های هوشمند فعال بوده است.
در ایالت تگزاس آمریکا، تسلا واحد تأمین برق ویژه صاحبان خودروهای برقی را راه‌اندازی کرده است. این سیستم به مالکان اجازه می‌دهد خودروهای خود را شارژ کرده و حتی برق مازاد را به شبکه بازگردانند و در مقابل، پاداش مالی دریافت کنند.
در ۲۰۱۷، تسلا در استرالیا یکی از بزرگترین باتری‌های لیتیوم-یونی جهان را برای شبکه برق ایالتی نصب کرد. این پروژه پس از خاموشی گسترده سال ۲۰۱۶ در استرالیای جنوبی شکل گرفت. ایلان ماسک وعده داد که این سیستم ظرف ۱۰۰ روز پس از امضای قرارداد آماده خواهد شد، و در غیر این صورت، پروژه انرژی تجدیدپذیر ۵۰ میلیون دلاری به رایگان اجرا می‌شود. تسلا نه‌تنها این هدف را محقق کرد، بلکه به راحتی به تعهدات خود فراتر از انتظار عمل نمود.
با چنین سابقه‌ای، تسلا در ورود به بریتانیا از یک بستر خالی آغاز نمی‌کند و می‌تواند با ترکیب فناوری ذخیره‌سازی انرژی و خودروهای برقی خود، مدل جدیدی از تأمین انرژی را ارائه دهد.
به نقل از فوربس، بازار برق بریتانیا شاید یکی از پیچیده‌ترین و محافظه‌کارترین بازارهای اروپا باشد، اما تجربه و اعتبار جهانی تسلا و ایلان ماسک می‌تواند ورق را برگرداند. همان‌طور که Octopus Energy توانست ظرف کمتر از یک دهه از یک تازه‌وارد به بزرگترین تأمین‌کننده برق خانگی بریتانیا تبدیل شود، تسلا نیز شانس دارد که با نوآوری‌های فناورانه خود در حوزه باتری، شبکه هوشمند و خودروهای برقی، به یکی از بازیگران کلیدی بازار انرژی بریتانیا بدل شود. با این حال، چالش‌های مقرراتی، رقابت شدید و حساسیت‌های سیاسی عواملی هستند که مسیر موفقیت را برای تسلا دشوار خواهند کرد.
پرسش اینجاست: آیا تسلا می‌تواند مانند تجربه استرالیا و آمریکا، بار دیگر نشان دهد که ورودش به بازار انرژی تنها یک تجربه تازه نیست، بلکه تغییری بنیادین در صنعت برق است؟
