چرا چین به اقتصاد خود امیدوار نیست؟ / دلیل تعیین هدف رشد اقتصادی ۵ درصدی

به گزارش تجارت‌نیوز ، چین برای سال 2023 رشد اقتصادی حدود 5 درصد را هدف قرار داده است که یکی از پایین‌ترین اهداف رشد این کشور در دهه‌های اخیر است. لی کچیانگ، نخست وزیر در آستانه بازنشستگی چین، روز یکشنبه در افتتاحیه کنگره ملی خلق، پارلمان فرمالیته چین که تا 13 مارس در پکن گرد هم می‌آید، از این هدف رونمایی کرد.

به نقل از الجزیره ، این هدف محافظه‌کارانه در حالی تعیین می‌شود که پکن پس از کنار گذاشتن سیاست «کووید صفر» در خصوص تعطیلی‌ها، آزمایشات انبوه و قرنطینه در اواخر سال گذشته، به فکر جوان‌سازی اقتصاد خود یعنی دومین اقتصاد بزرگ جهان افتاده است.

اقتصاد چین در سال 2022 به طور رسمی 3 درصد رشد کرد. هدف رشد برای این سال حدود 5.5 درصد در نظر گرفته شده بود اما به دلیل محدودیت‌های همه‌گیر شدید، رکود بازار املاک، محدودیت‌های دولتی علیه شرکت‌های خصوصی و جنگ تجاری و تعرفه ایالات متحده و چین، اقتصاد، آنچنان که پیش‌بینی می‌شد رشد نیافت.

اگرچه به نظر می‌رسد اقتصاد چین با قدرت از بحران دوران کرونا بیرون می‌آید اما مقامات در پکن نسبت به خطرات پیش رو هشدار داده‌اند. با اینکه فعالیت‌های تولیدی در ماه فوریه فراتر از انتظارات بهبود یافت و با سریع‌ترین سرعت در بیش از یک دهه اخیر گسترش پیدا کرد، باز هم هدف رشد اقتصادی چین برای سال جاری 5 درصد در نظر گرفته شده است.

نخست وزیر در آستانه بازنشستگی چین، ضمن اذعان به ظرفیت و شتاب گسترده این کشور برای رشد بیشتر، به افزایش ابهامات در محیط خارجی از جمله تورم بالا، و تلاش‌های خارجی برای سرکوب و مهار چین اشاره کرد که انتقاد سربسته‌ای بود به رقابت شدید ژئوپلیتیکی ایالات متحده با این کشور.

اقتصاد چین در داخل کشور نیز با چالش‌های طولانی‌مدت و جدی از جمله حباب عظیم مسکن و کاهش جمعیت شاغل به دلیل نرخ پایین زاد و ولد مواجه است. بسیاری از اقتصاددانان بر این باورند که دوران رشد اقتصادی دو رقمی این کشور دیگر به پایان رسیده است.

در گزارشی که در ماه مارس سال گذشته منتشر شد، اندیشکده استرالیایی Lowy Institute پیش‌بینی کرد که اقتصاد چین تا سال 2050 به طور متوسط 2 تا 3 درصد رشد خواهد کرد. این موضوع باعث شد مفروضات دیرینه قبلی در خصوص اینکه اقتصاد چین در چند دهه آینده از ایالات متحده پیشی خواهد گرفت؛ از بین برود.

لی کچیانگ در جریان افتتاحیه کنگره ملی خلق، که طی آن حزب کمونیست، رهبران خود را برای پنج سال آینده انتخاب می‌کند، نشان داد که پکن برای تحریک رشد چندان به خزانه دولت تکیه نخواهد کرد و بر نیاز به احیای مصرف خصوصی و تثبیت هزینه‌ها در اقلام بزرگ تاکید کرد.

لی گفت که دولت برای کسری مالی نسبت به تولید ناخالص داخلی در سال 2023 هدف 3 درصد را در نظر گرفته است که نسبت به کسری 2.8 درصد سال گذشته اندکی افزایش یافته است. او همچنین بر ایجاد اشتغال تاکید زیادی داشت و هدف خود را برای ایجاد 12 میلیون شغل جدید شهری در سال 2023 اعلام کرد. چشم‌انداز اشتغال‌زایی سال گذشته این کشور 11 میلیون شغل بود.

نظر کارشناسان در خصوص رشد اقتصادی چین

آلیسیا گارسیا هررو، اقتصاددان ارشد آسیا و اقیانوسیه در Natixis در هنگ‌کنگ، به الجزیره گفت: «به نظر من، آنها عملکرد خوبی در مدیریت انتظارات دارند. اگر به جزئیات دقت کنید، آنها از انتشار کمتر اوراق قرضه ویژه دولتی خبر می‌دهند، زیرا پرداخت‌های پیشاپیش زیادی انجام داده‌اند و نمی‌خواهند کسری بودجه ایجاد کنند».

ژیوی ژانگ، اقتصاددان ارشد Pinpoint Asset Management در هنگ کنگ، گفت که چنین هدف متوسطی ممکن است تحت تاثیر چشم‌انداز بدبینانه اقتصادی که در «کنفرانس کاری اقتصادی مرکزی»، یک کنفرانس اقتصادی سالانه مهم، مطرح شد قرار گرفته باشد.

ژانگ به الجزیره گفت: «در آن زمان، چشم‌انداز اقتصاد جهانی چندان خوش‌بینانه نبود، زیرا آمریکا و اروپا در آستانه رکود بودند. وضعیت بهبود اقتصادی چین نیز نامشخص بود. اما با توجه به تجدید سازمان کامل دولت، موضوع اصلی که در چند ماه آینده باید به آن توجه شود این است که رهبران جدید چگونه اعتماد بخش خصوصی را جلب خواهند کرد. به نظر من این امر مهم‌تر از سیاست‌های مالی و پولی است».

اکثر اقتصاددانان بر این باورند که چین می‌تواند در سال 2023 به رشد 5 درصدی دست یابد، و شاید حتی فراتر هم برود. برخی نیز معتقدند رسیدن به چنین رشدی چندان چالش‌برانگیز نخواهد بود.