به گزارش تجارت نیوز، یکی دیگر از معضلات این روزهای حوزه آموزش و پرورش و البته در مدارس دولتی به‌خصوص مقطع متوسطه حضور نداشتن دانش‌آموزان سر کلاس‌های درس است. شاید برای خیلی‌ها جای سوال باشد که چطور می‌شود کلاس‌های درس آن هم در مقطع متوسطه در ساعاتی از روز خالی از دانش‌آموز باشد؛ اما جواب این سوال خیلی ساده است. اکثر این دانش‌آموزان شاغل هستند. آنها برای اینکه بتوانند در تامین هزینه‌های معیشت خانواده خود مشارکت داشته باشند از ساعت کلاس‌شان می‌زنند و سر کار حاضر می‌شوند. بسیاری از این افراد تنها به این دلیل که بتوانند مدرک بگیرند یا حتی وارد دانشگاه شوند به مدرسه می‌آیند اما این روزها مشکلات معیشتی به قدری زیاد شده که همه افراد خانواده باید برای اینکه بتوانند از پس هزینه‌های زندگی برآیند به کاری مشغول باشند و از آن حقوقی هرچند ناچیز دریافت کنند.
پدیده‌ای که این روزها در بسیاری از مدارس دولتی مقطع متوسطه به‌وضوح می‌توان دید شاغل بودن دانش‌آموزان است. نکته تامل‌برانگیز اما کنار آمدن اولیای مدرسه با این شرایط دانش‌آموزان است. شاید یکی از عواملی که دانش‌آموزان پایه‌های متوسطه با افت تحصیلی چشمگیر و کاهش معدل مواجه شده‌اند همین مساله باشد. اینکه فقر هر جایی حتی در مدارس هم ردی از خود به جا می‌گذارد و تمامی جامعه را به اشکال گوناگون درگیر کرده حقیقت تلخی است که نمی‌توان انکارش کرد.
وقتی زور فقر بر زندگی دانش‌آموزان می‌چربد
محسن زرین‌کار، کارشناس آموزش و دبیر مقطع متوسطه، دراین‌باره به تجارت‌نیوز می‌گوید: «نگاه کردن به دانش‌آموزانی که به دلیل فقر و مشکلات معیشتی خانواده مجبورند از ساعت‌های کلاس و درس بزنند و سر کار بروند اصلاً کار راحتی نیست. اما وقتی زور فقر بر زندگی می‌چربد من هم به عنوان یک معلم باید با آنها همراهی کنم.»
او می‌افزاید: «بسیاری از این بچه‌ها حتی توان خرید لوازم‌التحریر و وسایل جانبی تحصیل خود را هم ندارند. خانواده‌ها نمی‌توانند این هزینه‌ها را تامین کنند و دانش‌آموزان مجبورند حداقل برای تامین هزینه‌های جانبی تحصیل هم که شده سر کار بروند. ما هم چاره‌ای جز کنار آمدن با این شرایط دانش‌آموزان نداریم.»
زرین‌کار توضیح می‌دهد: «به‌جرات می‌توان گفت این چالش طی چهار سال اخیر بیش از هر زمان دیگری بروز کرده است. قبلاً تعداد دانش‌آموزانی که ممکن بود از کلاس درس غیبت کنند و سر کار بروند بسیار کم بود اما الان اکثر دانش‌آموزان یک کلاس مجبورند برای تامین معاش شغلی داشته باشند.»
مسئولان مشکلات تحصیل دانش‌آموزان را نمی‌بینند
این کارشناس آموزش در ادامه به اظهارات وزیر آموزش و پرورش در خصوص 750 هزار بازمانده از تحصیل در سال تحصیلی جدید اشاره می‌کند و می‌گوید: «این رقم فاجعه‌بار است و البته زمانی به وضعیت بدی که در آن گرفتار شده‌ایم بیشتر پی می‌بریم که می‌بینیم تعداد زیادی از بچه‌هایی هم که در مدارس ثبت‌نام کرده‌اند باز هم به خاطر اینکه بتوانند شغلی داشته باشند مجبورند نه به طور کامل که موقت کلاس‌های درس را ترک کنند.»
زرین‌کار اضافه می‌کند: «رشد فقر در خانواده‌های ایرانی و از بین رفتن طبقه متوسط هر روز بیشتر از روز قبل به مشکلاتی که دانش‌آموزان برای ادامه تحصیل با آن مواجه می‌شوند دامن می‌زند. شما اگر در مورد همین 750 هزار بازمانده از تحصیل تحقیق کنید می‌بینید که دلیل عمده بازماندن از تحصیل اکثریت قریب به اتفاق آنها فقر است.»
او ادامه می‌دهد: «اما در این وضعیت مسئولان سعی می‌کنند نه با واقعیت‌ها مواجه شوند و نه اخبار واقعی مربوط به نتایج افزایش فقر در جامعه را بشنوند. اما ندیدن و نشنیدن قطعاً راهکار مناسبی برای رفع مشکلات نخواهد بود. ما نیازمند راهکاری برای برون‌رفت از این شرایط بحرانی چه در زمینه معیشت و چه در زمینه‌های دیگر هستیم.»
چاره‌ای جز پذیرش غیبت دانش‌آموز در مدرسه نداریم
امیر براتی یکی دیگر از دبیران مقطع متوسطه مدرسه پسرانه دولتی است که درباره ترک کلاس دانش‌آموزان برای رفتن به سرکار به تجارت‌نیوز می‌گوید: «در سال‌های قبل موارد بسیار کمی وجود داشت که دانش‌آموزی به دلیل حاضر شدن سر کار یا شیفت‌های شغلی مجبور شود کلاس درس را ترک کند اما الان اکثریت دانش‌آموزان همین وضعیت را دارند.»
او ادامه می‌دهد: «این مساله در بین دانش‌آموزان پسر بیشتر از دانش‌آموزان دختر است اما تعداد دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه هم که کلاس درس را برای رفتن به سر کار ترک می‌کنند طی دو سه سال گذشته افزایش پیدا کرده است.»
براتی می‌گوید: «مساله معیشت است. وقتی پای معیشت در میان باشد ما کاری از دست‌مان برنمی‌آید و چاره‌ای جز همراهی کردن با دانش‌آموزان نداریم.»
خیلی از دانش‌آموزان مجبور به ترک تحصیل می‌شوند
اینکه تعداد زیادی از دانش‌آموزان مقطع متوسطه برای داشتن شغل تلاش می‌کنند و اغلب ممکن است برای حاضر شدن سر کار و تامین معیشت در کلاس‌های درس حضور نداشته باشند یک طرف سکه مشکلات معیشتی و سوی دیگر آن ترک تحصیل کامل به دلیل وضعیت اقتصادی است. بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس بازماندگی از تحصیل به‌خصوص در مقطع متوسطه دوم نسبت به شرایط اقتصادی بسیار حساس است و با افزایش فقر از سال ۱۳۹۷ نرخ بازماندگی از تحصیل متوسطه رشد نامتعارفی را نشان می‌دهد. به گفته وزیر آموزش و پرورش: «بازماندگی از تحصیل در دوره متوسط مربوط به کسانی است که دنبال کار و مهارت هستند».
کودکان و آموزش آنها قربانی‌های مشکلات معیشتی و فقر
از طرف دیگر پایین آمدن سهم آموزش در سبد خانوار هم یکی دیگری از مشکلاتی است که به دلیل افزایش فقر در جامعه به وجود آمده است. در همان مطالعات مرکز پژوهش‌های مجلس ذکر شده است که طی سال‌های اخیر خانواده سهم کمتری از درآمد خود را به هزینه‌های آموزشی فرزندان خود اختصاص می‌دهند.
فرشته میرزایی، کارشناس آموزش، نیز دراین‌باره به تجارت‌نیوز می‌گوید: «این مساله به خاطر عدم تمایل والدین نیست بلکه به این دلیل است که هزینه‌های زندگی به‌خصوص مواردی مانند خورد و خوراک و مسکن آن‌قدر افزایش پیدا کرده که دیگر جایی برای افزایش سهم آموزش در سبد خانوار را باقی نمی‌گذارد.»
او در آخر اضافه می‌کند: «باید باور کنیم که متاسفانه بی‌توجهی به عدالت آموزشی از یک طرف و مساله تحصیل رایگان که در قانون اساسی به‌وضوح بر آن تاکید شده است از سوی دیگر باعث شده آموزش و پرورش کودکان قربانی مشکلات معیشتی و فقر در جامعه شود.»
