تبریز چگونه شهر بدون گدا شد؟

«شهر اولین‌ها»، نیم قرن است که یک رکورد جالب را در ایران به نام خود ثبت کرده است. شهر بدون گدا ؛ در شرایطی که در اغلب شهرهای کوچک و بزرگ ایران، با انواع گداها از مرد و زن و کودک و پیر و جوان و ایرانی و خارجی و… مواجه هستیم؛ اینکه تبریز همچنان می‌تواند مدعی شهر بدون گدا باشد، جای پرسش و کنجکاوی دارد. این کنجکاوی‌ها وقتی بیشتر می‌شود که بدانیم نخستین خیریه در ایران در تبریز به ثبت رسید و شروع به فعالیت کرد.

به گزارش تجارت‌نیوز ، سخنگوی شورای شهرستان تبریز گفت: نخستین و قدیمی‌ترین خیریه کشور در شهر تبریز با عنوان «خیریه تبریز» در سال 1295 تاسیس شده است یعنی الان قدمت بیش از 100 سال دارد. این خیریه متشکل از 15 نفر از افراد نامی تبریز بودند که آن زمان، دورهم جمع شدند تا به افراد بی‌بضاعت، نیازمندان و کودکان بی سرپرست و یتیم کمک می‌کردند.

خیریه مستمندان تبریز و خیریه نوبر تبریز قدمت زیادی دارند و از خیریه‌های مهم این شهر هستند که در زمینه کمک به نیازمندان بسیار فعالند.

آرزو مبصر سردرودی اظهار داشت: آنچه از شواهد برمی‌آید، این است که به طور کلی مردم تبریز از سال‌های دور علاقه زیادی به نوع‌دوستی و کمک به همنوعان خود دارند و در این خصوص هیچ‌گاه منتظر سیاست‌گذاری‌های کشوری و سیاست‌های کلان دولت یا اختصاص بودجه به کمک مردم نیازمند نبودند و خودشان برای رفع نیازهای افراد بی‌بضاعت و… اقدام می‌کردند و پیشقدم می‌شدند.

وی در خصوص اینکه آیا در زمینه کمک‌رسانی مردم به نیازمندان شهر تبلیغی صورت گرفته می‌شد یا خیر، گفت: اگر قرار بود با تبلیغ مردم را به سمت کمک به مستمندان سوق دهیم تا با خیریه‌های سطح شهر همراهی کنند مطمئنا تا این حد موفقیت حاصل نمی‌شد و در همه شهرها مثل تبریز این اتفاق مهم می‌افتاد چون هم اکنون از طریق فضای مجازی، امکان تبلیغات گسترده وجود دارد اما اینکه عنوان می‌شود نخستین خیریه کشور در شهر تبریز راه‌اندازی شده است نشان می‌دهد که اهالی منطقه آذربایجان و شهر تبریز، اصالتا افراد محجوبی هستند و دوست ندارند زمانی که همشهری‌های خودشان با مشکلی روبرو می‌شوند دست نیاز به سمت افراد دیگری دراز کنند بنابراین خودشان پیشقدم می‌شدند.

سخنگوی شورای شهرستان تبریز اضافه کرد: البته هم‌اکنون چون تعداد خیریه‌ها زیادتر شده به طور حتم هر خیریه‌ای برای معرفی خود و جذب خیران، تبلیغاتی را در سطح شهر انجام می‌دهد اما اگر به عقب و به زمانی که تبریز به عنوان شهر بدون گدا معرفی شد، بازگردیم می‌بینیم که آن زمان تبلیغی انجام نمی‌شد یعنی علت اصلی آن، نوع فرهنگ مردم این شهر بوده است.

مبصر سردرودی افزود: از آنجا که کسی از اهالی تبریز تکدی‌گری نمی‌کند بنابراین اگر کسی هم که از خارج شهر به تبریز بیاید و بخواهد تکدی‌گری کند به وی اجازه نمی‌دهند چرا که به‌زودی از سوی مردم طرد خواهد شد لذا مجبور می‌شود از این شهر برود.

وی تصریح کرد: معمولا اگر متکدی در شهر دیده شود به خیریه‌های موجود معرفی می‌شوند و اگر نیازمند واقعی بود، مشکلش اعم از اشتغال یا مسکن از طریق خیریه‌ها حل می‌شود ولی اگر بخواهد گدایی را به عنوان شغل انتخاب کند به طور حتم طرد خواهد شد.

مبصر سردرودی اظهار داشت: برای اینکه شهرهای دیگر کشور نیز خالی از متکدیان شود باید فعالیت‌های فرهنگی در این زمینه صورت گیرد چون اگر امروز تبریز به این جایگاه رسیده به خاطر فرهنگ مردمش بوده است.

شناسایی نیازمندان واقعی

رئیس شورای اسلامی شهر تبریز نیز درخصوص علت تبدیل شدن این شهر به شهر بدون گدا گفت: در شهر تبریز هیاتی با عنوان «هیات خیریه مستمندان تبریز» داریم. این هیات از پیشگامان اصلی در خصوص کمک به نیازمندان و حذف متکدی در سطح شهر بوده‌اند. این هیات، خصوصی است که از قدیم درباره تکدی‌گری فعالیت‌های خوبی را انجام داده‌اند به طوری که با همکاری شهرداری و نیروی انتظامی تمام متکدیان را از سطح شهر جمع آوری می‌کردند.

دکتر شهرام دبیری افزود: پس از جمع‌آوری متکدیان، افرادی که واقعا مشکل داشتند خیریه‌ها مشکلات آنها را در زمینه معیشت و… برطرف می‌کردند و تحت حمایت خود قرار می‌دادند. وی ادامه داد: بقیه متکدیان هم که از سایر شهرها یا کشورهای اطراف فقط به خاطر گدایی و شیادی وارد این شهر می‌شدند با همکاری پلیس و شهرداری نسبت به جمع‌آوری شان از سطح شهر اقدام می‌شد.

دبیری تصریح کرد: با توجه به فعالیتی که این هیات انجام می‌داد هیچ وقت اجازه ندادند که در این شهر تکدی گری باب شود البته در این زمینه مردم شهر تبریز نیز همراهی کردند چرا که از آنها خواسته شده که به این گداها پول ندهند اگر کمکی دارند به خیریه‌ها داده شود و در صورت مشاهده متکدیان در سطح شهر نیز آنها را به این خیریه‌ها معرفی کنند چون این خیریه‌ها افرادی را که مراجعه می‌کنند ، شناسایی می‌کنند که نیازمند واقعی هستند یا شیادند.

وی ادامه داد: البته در شهر تبریز علاوه بر اینکه شهر بدون گداست برای معتادان متجاهر نیز برنامه داشته و دارد به طوری که مرکزی داریم با عنوان «مرکز ماده 16» که با همکاری استانداری و شهرداری ایجاد شده و مورد حمایت شهرداری است. معتادان از طریق شهرداری و هیأت مستمندان از سطح شهر جمع‌آوری و سپس به مرکز ماده 16 فرستاده می‌شوند تا در آن مرکز سم‌زدایی شوند.

وی اظهار داشت: فعالیت در زمینه‌های جمع‌آوری گداها و معتادان متجاهر در سطح شهر موجب شده که تبریز، شهر بدون گدا و بدون معتاد متجاهر باشد در صورتی که نه تنها در سایر شهرهای ایران بلکه در کشورهای اروپایی و امریکایی نیز به عنوان کشورهای توسعه یافته، معتاد و گدا در سطح شهر دیده می‌شوند که حتی برخی از این افراد خطرناک هم هستند و ممکن است مردمشان با حضور آنها در سطح شهرهایی نظیر نیویورک و لس‌آنجلس احساس آرامش و امنیت نکنند.

وی در خصوص خبرهایی مبنی بر تکدی‌گری به شیوه خانه به خانه در شهر تبریز اظهار داشت: این موضوع صحت ندارد و تاکنون در این خصوص چیزی نشنیده و ندیده‌ام و گزارشی هم در این خصوص به ما داده نشده است بنابراین حتی اگر این موضوع صحت داشته باشد به طور حتم بسیار محدود و اندک است و موضوعی نیست که در شهر تبریز رایج باشد.

دبیری با بیان اینکه خیریه تبریز نیز در این زمینه سابقه زیادی دارد اما هیات مستمندان تبریز در این خصوص توانمندتر بوده و امکانات زیادی برای رفع نیاز نیازمندان دارد، تصریح کرد: این هیأت حتی برای دختران در سنین ازدواج که نیازمند هستند جهیزیه تهیه می‌کند و شورای اسلامی شهر تبریز نیز از این هیات به گونه‌های مختلف حمایت می‌کند به طور مثال مراکز تجاری که برای اشتغالزایی یا حمایت از نیازمندان تاسیس می‌کنند را از عوارض شهرداری معاف می‌کند یا به آنها تخفیف داده می‌شود.

نیم نگاه

سخنگوی شورای شهر تبریز گفت: کسی از اهالی تبریز تکدی‌گری نمی‌کند، اگر کسی هم که از خارج شهر به تبریز بیاید و بخواهد تکدی‌گری کند به وی اجازه نمی‌دهند چرا که به‌زودی از سوی مردم طرد خواهد شد لذا مجبور می‌شود از این شهر برود. معمولا اگر متکدی در شهر دیده شود به خیریه‌های موجود معرفی می‌شود و اگر نیازمند واقعی بود، مشکلش اعم از اشتغال یا مسکن از طریق خیریه‌ها حل می‌شود ولی اگر بخواهد گدایی را به عنوان شغل انتخاب کند به طور حتم طرد خواهد شد.

منبع: روزنامه ایران