به گزارش تجارت نیوز، کارشناسان و کنشگران محیط زیست سالهاست در مورد تبعات مخرب معدن کاوی در کوه کرکس اصفهان هشدار میدهند. مردم محلی نیز در سالهای گذشته تجمعاتی را در مخالفت با آثار محیط زیستی و آسیب اینگونه فعالیتها برای کشاورزی و دامداری منطقه برگزار کردند. با وجود این، معدن کاویها همچنان در کوه کرکس ادامه دارد.
منطقه کرکس بخشی از رشتهکوههای مرکزی ایران محسوب میشود و در محدوده شهرهای نطنز، کاشان، میمه و بادرود قرار دارد.
واگذاری 90 معدن در منطقه نظنز و فعالیتهای بدون نظارت
آمارها از واگذاری حدود ٩٠ معدن در این منطقه به بهرهبرداران حکایت میکند؛ روندی که از سال ۱۳۶۰ آغاز شده است و تاکنون، بدون نظارتهای لازم ادامه دارد.
هادی مرادی، رئیس شورای اسلامی شهر نطنز، سال گذشته اعلام کرد معدن کاوی در کوه کرکس، در طول سالها به محیط زیست آسیب زده است و این منطقه دیگر توان بارگذاری معدن جدید را ندارد (ایرنا).
کارشناسان آسیب دیدن منابع آب شیرین اصفهان، به خطر افتادن تنوع زیستی منطقه حفاظتشده کرکس و تخریب زیستگاههای طبیعی را از جمله تبعات تداوم این معدن کاویها به شمار میآورند.
خاکزدایی و فرسایش خاک، تشدید بحران فرونشست، افزایش گرد و غبار و آلودگی هوا و آسیب دیدن گردشگری در مناطقی چون روستای ابیانه را نیز میتوان به این موارد افزود.
هشدار در مورد کویری شدن اصفهان با تداوم معدن کاوی در کوه کرکس
محمد درویش، کنشگر و پژوهشگر حوزه محیط زیست، اخیراً در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی اینستاگرام، درباره تداوم معدن کاوی در کوه کرکس برای منطقه و بهویژه شهر اصفهان هشدار داده است.
او فروپاشی اقلیمی و کویری شدن اصفهان را در صورت تداوم معدن کاویهای لجامگسیخته و تخریب کوهستان کرکس قطعی دانسته و نوشته است احتمال دارد طوفانهای گرد و خاک برخاسته از کویر مرکزی ایران، آسمان اصفهان را در فصول گرم سال دربر گیرد.
به اعتقاد درویش، هجوم گرمای کویر مرکزی ایران به اصفهان، کمبارشی و کمبود آب شرب، از دیگر تبعات احتمالی تداوم معدن کاوی در کوه کرکس است. ضمن اینکه امیدها برای احیای زایندهرود نیز کاهش مییابد؛ چراکه به طور معمول، افزایش نیاز آبی در بخشهای دیگر، با برداشت از محیط زیست جبران میشود.
او در صفحه خود نوشته است بعضی از این تبعات همین امروز نیز قابل مشاهده هستند و تداوم تخریب کنونی کوهستان کرکس، اصفهان را به شهری کویری تبدیل میکند.
طبیعت ایران تمدنساز بوده است؛ بدون آن فردایی نداریم
رضا ساکی، کنشگر محیط زیست، در گفتوگو با تجارتنیوز به وجه دیگری از موضوع اشاره میکند؛ به گفته او، طبیعت و محیط زیست ایران که شامل کوهها، جنگلها و دریاچهها میشود، در طول تاریخ چندساله این کشور، نقش مهمی در تمدنسازی داشتهاند و وجه تمایز ایران با برخی از همسایگان خود محسوب میشوند.
او تاکید میکند: «اقداماتی چون سدسازیهای بیرویه و معدن کاویهای بیضابطه به این وجه تاریخی و هویتی آسیب میزند. در واقع اگر طبیعت و محیط زیست نباشد، ایران فردایی ندارد.»
بعضی آینده را فردای منافع کوتاهمدت اقتصادی میکنند
ساکی با اشاره به سالها مخالفت کنشگران محیط زیست و مردم محلی با معدن کاوی در کوه کرکس میافزاید: «متاسفانه گوش شنوایی برای این هشدارها وجود ندارد؛ چراکه گروهی از افراد، آینده کلان کشور را فردای منافع کوتاهمدت اقتصادی خود میکنند.»
او اضافه میکند: «تخریب طبیعت و محیط زیست به معنای از بین بردن یک اکوسیستم بزرگ و تمدنساز است و این موضوع، روی سبک و کیفیت زندگی مردم هر منطقه، تاثیر منفی میگذارد.»
این کنشگر محیط زیست توضیح میدهد: «ساکنان ایران در طول تاریخ، برای دسترسی به آب و خاک مناسب و کشاورزی و زندگی بهتر، مناطق مناسبی را برای سکونت انتخاب کردهاند؛ از جمله در مجاورت کوهها. اگر از این منظر به موضوع نگاه میشد، چنین تخریبهایی ادامه پیدا نمیکرد.»
به پیوست اجتماعی طرحهای توجهی نمیشود
ساکی در ادامه به تاثیرات منفی معدن کاوی در کوه کرکس بر زندگی مردم منطقه اشاره میکند و میگوید: «هر زمان که اجرای طرح یا فعالیتی باعث آسیب دیدن جوامع محلی شود یا برای آنها به هر دلیلی آزاردهنده باشد، باید در تداوم آن تجدیدنظر شود.»
او میافزاید: «متاسفانه طرحهای صنعتی به صورت معمول در ایران، یا پیوستهای اجتماعی و محیط زیستی ندارند یا مجریان توجهی به آنها نمیکنند. در صورتی که حتی اگر طرحی منفعت اقتصادی داشته باشد اما مشکلات و شکافهای اجتماعی ایجاد کند یا برای مردم محلی مزاحمت و چالش به بار آورد، باید متوقف یا اصلاح شود.»
نهادهای مدنی کار خود را کردهاند؛ توپ در زمین دولت است
ساکی در پاسخ به این پرسش که نهادهای مدنی و کنشگران محیط زیست برای مقابله با معدن کاوی در کوه کرکس چه اقداماتی باید انجام دهند میگوید: «این بخش مسئولیت خود را انجام داده و حساسیت موضوع را به سطوح تصمیمگیر منتقل کرده است؛ اکنون به قول معروف توپ در زمین دولت است.»
به گفته او، در این مرحله تصمیمگیران و مسئولان دولتی باید اقدامات لازم را برای تامین آینده منطقه و جلوگیری از آسیب بیشتر انجام دهند.
به گزارش تجارتنیوز، معدن کاوی در کوه کرکس از حدود ۴۴ سال پیش تاکنون، با وجود آثار مخرب محیط زیستی و نگرانیهایی که در مورد آینده وجود دارد، ادامه یافته است. کارشناسان با توجه به چالشهای فزاینده کمآبی و فرونشست در فلات مرکزی ایران، از جمله استان اصفهان، درباره تداوم این روند هشدار میدهند.
برای اطلاعات بیشتر، مطالعه گزارش افزایش مخاطرات محیط زیستی اصفهان با ایجاد صنایع جدید پیشنهاد میشود.