به گزارش تجارت نیوز، حمید حسینی، عضو اتاق بازرگانی ایران، در گفتوگو با تجارتنیوز میگوید: «سیاست خارجی کشور باید در خدمت تجارت خارجی کشور باشد و نباید به صورت مستقل عمل کند.» او معتقد است: «وزیر امور خارجه و مقامات کشور نمیتوانند وضعیت بلاتکلیف جامعه را نبینند و همچنان به دنبال خریدن زمان و عقب انداختن پروسه مذاکرات باشند.»
حسینی در این گفتوگو بر موضوع دیگری هم تصریح میکند: «هر شکلی از تعویق مذاکرات ممکن است برای سیاست خارجی فرصتی را فراهم کند اما بنگاههای اقتصادی کشور را نابود میکند و برای تجارت خارجی مانند سم است.» متن این گفتوگو را در ادامه میخوانید.
***
ایران هنوز به جمع بندی نرسیده است که میخواهد چه کاری انجام دهد / در قدرت بودن نتانیاهو، متزلزلکننده هر شکلی از معامله و مذاکره است
*در شرایط فعلی کشور موضوعات مختلفی موجب ایجاد مشکلات در حوزه تجارت خارجی شده است. از افزایش تهدیدهای کشورهای غربی نسبت به فعال کردن سیستم مکانیسم ماشه تا افزایش تحریمهای آمریکا و موضوعاتی که در رابطه با فروش نفت ایران به چین وجود دارد. در مورد موضوع مذاکره با آمریکا نیز ایران میگوید مایل به مذاکره است اما از جهت اینکه ایالات متحده تضمین نمیکند در حین مذاکرات حملهای به ایران صورت نگیرد، هنوز برنامهای برای انجام آن ندارد. ارزیابی جنابعالی به عنوان یکی از اعضای اتاق بازرگانی ایران از اوضاع فعلی کشورمان چیست؟
شرایط بسیار پیچیده و نامعلوم است و به نظر میرسد ایران نیز ایدهای برای برونرفت از این شرایط ندارد. ایران یک بار با اروپا مذاکره میکند و بار دیگر به آمریکا چراغ سبز نشان میدهد. یک بار علی لاریجانی را راهی روسیه میکنند و بار دیگر عباس عراقچی برای پارهای مذاکرات و گفتوگوها به چین میرود. همه این موارد نشان میدهد ایران هنوز به جمع بندی نرسیده است که میخواهد چه کاری انجام دهد.
بیاعتمادی موجود هم مسیر را برای دستیابی به هرگونه توافق سخت کرده است. در این شرایط نه ما به آمریکاییها اعتماد داریم و نه آمریکاییها به ما. از سوی دیگر هم در قدرت بودن نتانیاهو، متزلزلکننده هر شکلی از معامله و مذاکره است و کار را برای طرفین سخت میکند. این برداشت وجود دارد که طرفین در حال سبک و سنگین کردن فضا و شرایط هستند.
قطعا مصاحبه مسعود پزشکیان با تاکر کارلسون در تلطیف فضا بسیار تاثیرگذار بوده است و یا مصاحبه عباس عراقچی با شبکه تلویزیونی فاکسنیوز بازخوردهای مثبتی داشت. مصاحبه تاکر کارلسون با رئیسجمهوری از این جهت مهم و حائز اهمیت تلقی میشود که او دارای رابطه نزدیکی با تیم ترامپ است و پس از این مصاحبه هم در سخنرانیها و یا مصاحبههای مختلف به نقد حمله اسرائیل و آمریکا به ایران پرداخت.
خوشبین هستم که ایران و آمریکا در نهایت به توافق میرسند
با وجود سردرگمی ایجاد شده در کشور پس از حملات خردادماه، حرکتهایی نیز برای عبور از بحران انجام شده است و ما امیدواریم بتوانیم از این شرایط گذر کنیم. به نظرم حتی ممکن است در این شرایط آمریکا بدون پیش شرط تن به مذاکره با ایران بدهد. یعنی بدون توجه به گزینه لزوم به صفر رساندن پروسه غنیسازی در ایران پای میز مذاکره و گفتوگو حاضر شود. من خوشبین هستم که ما در نهایت به توافق میرسیم.
باید بدانیم نه آمریکا و نه اروپا نیازی به این توافق ندارند و این ما هستیم که باید تلاش کنیم تا پای میز مذاکره بنشینیم
*یعنی فکر میکنید در نهایت ما از این شرایط عبور میکنیم؟
اینکه ما رسما اعلام میکنیم با بمباران تاسیسات هستهای ایران در فردو، نطنز و اصفهان نمیتوانیم غنی سازی اورانیوم را برای حداقل چند سال انجام دهیم و یا تمامی اورانیومهای ذخیرهشده ایران در حملات آمریکا نابود شدهاند، موضوع مورد نظر ترامپ است که میتواند به عبور از شرایط فعلی کشور بیانجامد.
نمیدانم چرا مسئولان با وجود اینکه راه گریز داریم، تمایلی ندارند از این مسیرها مشکلات کشور را حل و فصل کنند. اینکه بخواهیم همچنان بر خواستههایمان پافشاری کنیم و بگوییم حاضر به مذاکره نیستیم، به نفع ما نیست. زیرا فضا به نفع ایران نیست. با وجود فشارهای اقتصادی و ناترازیهای انرژی در کشور باید کاری انجام دهیم و اجازه ندهیم برخی از این شرایط سوءاستفاده کنند. باید بدانیم نه آمریکا و نه اروپا نیازی به این توافق ندارند و این ما هستیم که باید تلاش کنیم تا پای میز مذاکره بنشینیم.
اسنپبک تاثیر چندانی بر اقتصاد ایران نمیگذارد / با اعمال سیستم مکانیسم ماشه مشکل خاصی برای تجارت خارجی کشور ایجاد نمیشود
*اگر شرایط به همین شکل پیش رود، وضعیت مذاکرات ما با آمریکا مشخص نباشد و البته سیستم اسنپبک هم فعال شود، چه دورنمایی برای اقتصاد ایران وجود دارد؟
3 مسیر برای ما وجود دارد. یا توافق کنیم که اگر اولویت برنامههای ترامپ موضوعات اقتصادی و دیپلماسی اقتصادی باشد ما میتوانیم به توافق دست پیدا کنیم. گزینه بعدی این است که شرایط فرسایشی شود یعنی نه جنگ، نه صلح و نه توافق شود اما حجم و میزان تحریمها افزایش پیدا کند. در نهایت هم اینکه اوضاع بدتر و مجددا جنگی آغاز و به سطح کشورهای منطقه هم کشیده شود که در اینصورت اوضاع برای ما پیچیدهتر میشود.
اندیشکیده راهبردی صندوق بازنشستگی کشور نیز به تازگی در گزارشی به بررسی وضعیت اقتصادی ایران در سال 2025 پرداخته و آورده است که «اگر توافق شود تورم به کمتر از 30 درصد و رشد اقتصادی به 8 درصد میرسد. اگر تنشها تشدید شود تورم به 39 درصد و رشد اقتصادی 2/2 درصد خواهد شد و اگر وضعیت کژدار و مریز فعلی ادامه پیدا کند تورم به 30 درصد و رشد اقتصادی 7/2 میشود.»
بر همین اساس هم با وجود تاکیدی که بر مذاکره با آمریکا دارم اما فکر میکنم سیستم اسنپبک تاثیر چندانی بر اقتصاد ایران نمیگذارد و بیشتر آثار آن روانی است؛ تحریمهای آمریکا بسیار شدیدتر از تحریمهای سازمان ملل است و با اعمال سیستم مکانیسم ماشه فکر نمیکنم مشکل خاصی برای تجارت خارجی کشور ایجاد شود.
کشورهای اروپایی منتظر هستند تا ایران با آمریکا به توافق برسد / سیاست خارجی کشور باید در خدمت تجارت خارجی کشور باشد
**در رابطه با فروش نفت چطور؟
در رابطه با موضوع فروش نفت، باید ببینیم چین چه سیاستی را در پیش میگیرد. البته به شخصه نیز امکان اجرایی شدن سیستم مکانیسم ماشه را بسیار کم میدانم. معتقد هستم که کشورهای اروپایی نیز منتظر هستند تا ایران با آمریکا به توافق برسد. شاید هم روسیه و چین و ایران بتوانند به توافق خروج از برجام دست پیدا کنند که در اینصورت هم امکان اجرای سیستم مکانیسم ماشه میسر نیست.
در این شرایط من بیشتر نگران تشدید درگیریها هستم. اینکه نتانیاهو مجددا آمریکا را راضی کند تا با ترور مقامات ایرانی یا مورد هدف قرار دادن تاسیسات کشور، ما را در شرایط سختی قرار دهد. درست است که در حال حاضر صنایع پالایشی، سیمان، نیروگاهی و فولادی کشور – مخصوصا صنایعی که دارای بازار صادراتی هستند – با تمام ظرفیت در حال کار هستند اما بسیاری از صنایع ما هم زمینگیر شدهاند؛ صنایعی مانند خودروسازی، نساجی و مبلمان که به نوعی بازار داخلی دارند و با رکود و برگشت چکهای صادر شده و مشکلات نقدینگی دست به گریبان هستند. به صورت کلی وضعیت این صنایع میتواند بر اقتصاد کشور تاثیرگذار باشد.
رد کردن پیشنهاد اروپا برای تعویق اجرای اسنپبک اصلا درست نبود
به هر حال وزیر امور خارجه و مقامات کشور نمیتوانند وضعیت بلاتکلیف جامعه را نبینند و همچنان به دنبال خرید زمان و عقب انداختن پروسه مذاکرات باشند. این روش ممکن است برای سیاست خارجی فرصتی را فراهم آورد اما بنگاههای اقتصادی کشور را نابود میکند و برای تجارت خارجی مانند سم است. سیاست خارجی کشور باید در خدمت تجارت خارجی کشور باشد. زیرا سیاست خارجی مستقل نیست. به همین دلیل است که میگویم رد کردن پیشنهاد اروپا برای تعویق اجرای اسنپبک اصلا درست نبود و ایران میتوانست با مذاکره بگوید باید مدت زمان یک یا دو سالهای را در نظر بگیرند تا ایران پیشنهاد اروپا را بپذیرد.