توقف معاملات نمادهای بورسی ناشی از چیست؟

به گزارش تجارت‌نیوز، در جریان معاملاتی روز سه‌شنبه (11 دی ماه 97) نماد وپاسار پس از دوسال دقیقا در روزی که تمامی نمادهای گروه بانکی سبزپوش بودند، بازگشایی شد.

در جریان معاملاتی روز سه‌شنبه بازار سرمایه در سامانه کدال اطلاع‌رسانی شد که نماد معاملاتی شرکت بانک پاسارگاد (وپاسار) با توجه به رفع تعلیق نماد معاملاتی و پس از برگزاری مجمع عمومی عادی سالانه سال‌های ۹۵ و ۹۶ بدون تقسیم سود نقدی و شفاف‌سازی منتشرشده در سایت کدال در خصوص آخرین وضعیت شرکت بدون محدودیت نوسان قیمت با استفاده از مکانیزم حراج، آماده انجام معامله است. این بازگشایی در انتها با افزایش قیمت ۳۲ درصدی نسبت به زمان بسته شدن سهم و در قیمت ۱۳۲ تومان رخ داد که تا روز گذشته نماد وپاسار 139 تومان قیمت داشت.

پایان کار توقف‌های 20 درصدی

دی ماه سال گذشته بود که سازمان بورس اوراق بهادار تهران دستورالعمل جدید افشای اطلاعات ناشران را رونمایی کرد که بر اساس این دستورالعمل چنانچه قیمت سهام شرکت در پنج روز کاری بیش از 20 درصد نوسان مثبت یا منفی کند، نماد متوقف و ناشر باید اطلاعیه شفاف‌سازی منتشر کند.

این توقف‌ها بر سر راه معاملات بسیاری از نمادهای بورسی وقفه ایجاد کرد و بسیاری از شرکت‌ها مجبور شدند به محض نوسان 20 درصدی قیمت سهام پی در پی و حتی با فواصل زمانی چند روز یک‌بار اقدام به شفاف‌سازی در خصوص دلیل این نوسان قیمتی کنند که بعضا این شرکت‌ها اعلام کرده که نوسان 20 درصدی قیمت سهام ناشی از عوامل داخلی و عملیاتی شرکت نبوده و تنها با جو ایجادشده در کل بازار سرمایه یا خوش‌بینی بر روی برخی صنایع خاص به وجود آمده است.

اما در آبان ماه سال جاری مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام کرد که از ابتدای آذر ماه امسال این رویه تغییر کرده و شاهد ایجاد وقفه‌های یک‌ساعته به‌جای توقف‌های یک‌روزه خواهیم بود.

به این صورت که بعد از نوسان ٢٠ درصدی قیمت سهام، توقف و بازگشایی خاصی روی نماد اتفاق نمی‌افتد٬ بلکه تنها یک وقفه یک‌ساعته در معاملات سهم رخ می‌دهد. همچنین در زمان وقفه، تنها پیام ناظر بازار منتشر می‌شود و پس از ۶٠ دقیقه دیگر پیامی منتشر نخواهد شد.

به عقیده کارشناسان بازار سرمایه، رابطه معناداری بین شفافیت و نقدشوندگی وجود دارد. به‌عبارت ساده‌تر چنانچه در بازار، شفافیت و اطلاع‌رسانی کارا موجود باشد، دلیلی برای توقف نمادهای بورسی و ممنوعیت معاملات وجود نخواهد داشت، اما با افزایش نااطمینانی، توقف نمادها و کاهش قدرت نقدشوندگی در بازار نیز افزایش پیدا می‌کند.

با توجه به بازگشایی نماد وپاسار بعد از دوسال، سوالی که مطرح می‌شود این است که از ابتدای امسال تاامروز معاملات کدام نمادهای بورسی متوقف شده است؟

محمد خبری‌زاد، کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در گفتگو با تجارت‌نیوز گفت: بعد از بازگشایی نماد وپاسار، تقریبا نماد بزرگ متوقفی که زمان توقف آن بیش از یک سال باشد، در بورس و فرابورس نداریم.

این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: تنها نماد بانک‌های انصار و حکمت جزو نمادهای متوقف هستند که دلیل اصلی آن، خبر ادغام بانک‌های نظامی در یکدیگر است که بورس اعلام کرده تا زمانی که این موضوع تعیین تکلیف نشود، اقدام به بازگشایی نمادهای بورسی مذکور نخواهد کرد.

خبری‌زاد در خصوص دلیل توقیف نماد «واحیا» افزود: نماد «واحیا» هم جهت تشکیل مجمع عمومی فوق‌العاده متوقف شد که بعد از برگزاری مجمع معمولا با ارسال اطلاعات از سمت شرکت به بورس، در کمتر از یک هفته اگر مشکلی وجود نداشته باشد، بازگشایی می‌شود.

این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: این‌گونه توقف‌ نمادها در بازار کم نداریم. به عبارتی روال عادی در توقف و بازگشایی نمادهای بورسی هستند، اما توقف نمادهای بانک‌های انصار و حکمت روال عادی نیست.

دلایل عمده توقف نمادها

بر اساس دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات در بورس اوراق بهادار تهران، در حالت کلی نمادها در بازار بورس و فرابورس دارای یکی از چهار وضعیت زیر هستند.

مجاز : در این وضعیت معاملات در سهم به‌صورت عادی انجام می‌شود.

ممنوع : در این وضعیت سهم قابل معامله نیست.

مجاز-محفوظ : هنگامی که نماد مدتی است بسته شده ولی در حال بازگشایی است، قبل از بازگشایی نماد در حالت مجاز محفوظ قرار می‌گیرد. در این حالت ارسال سفارش در نماد قابل انجام است ولی هیچ معامله‌ای صورت نمی‌گیرد. به محض مجاز شدن نماد، سفارش‌‌هایی که در نماد مورد نظر ثبت شده، قابل معامله خواهد شد.

مجاز-متوقف: در این وضعیت، نماد غیرقابل معامله است. نماد شرکت‌ها زمانی در این وضعیت قرار می‌گیرند که یکی از دلایل بسته شدن نماد را دارا باشند.

دلایل عمده توقف نماد شرکت‌های بورسی در بورس اوراق بهادار ایران به شرح زیر است:

1. برگزاری مجامع عمومی صاحبان سهام که مدت زمان معمول توقف نماد حداکثر دو روز قبل و حداکثر پنج روز بعد از جلسه است.
2. برگزاری جلسه هیئت‌مدیره در خصوص تغییر سرمایه که مدت زمان معمول توقف نماد حداکثر دو روز قبل و حداکثر پنج روز بعد از جلسه است.
3. سررسید پرداخت سود علی‌الحساب اوراق بهادار و سررسید نهایی اوراق مشارکت که مدت زمان معمول توقف نماد حداکثر دو روز قبل و حداکثر ۵ روز بعد از جلسه است.
4. تغییر طبقه‌بندی اوراق بهادار از تابلو یا تالاری که در آن فعال است که مدت زمان معمول توقف نماد حداکثر ۴۸ ساعت است.
5. عدم رعایت ضوابط اطلاع‌رسانی مطابق مقررات که نماد حداکثر سه روز متوقف می‌ماند.
6. اظهار نظر «مردود» یا «عدم اظهار نظر» حسابرس و بازرس قانونی نسبت به صورت‌های مالی یا حساب‌های اوراق بهادار تا رفع موارد مطروحه، توقف ادامه دارد.
7. مظنون شدن به استفاده از اطلاعات نهانی یا دستکاری قیمت توسط برخی از افراد در معاملات اوراق بهادارحداکثر ۷۲ ساعت متوقف می‌ماند.
8. ارائه اطلاعات بااهمیت در خصوص تغییر سود از سمت شرکت که پس از ارائه اطلاعات توسط شرکت، نماد بازگشایی می‌شود.