زهرا بارانی 
تجارت‌نیوز گزارش می‌دهد:
پشت پرده بقای پراید در اقتصاد ایران / چرا تولید پراید متوقف نمی‌شود؟
«پراید سال بعد قطعا پلاک نمی‌شود»، این جمله جدیدترین اظهارات رئیس پلیس راهور ناجا است که در تیر ماه سال جاری نیز آن را ذکر کرده بود؛ اما آیا ذی‌نفعان تولید پراید اجازه می‌دهند خط تولید این خودرو برچیده شود؟
به گزارش تجارت‌نیوز ، تا پیش از سال 95 که مسئولان درباره عدم کارایی پراید اظهارنظر نکرده بودند هنوز انتقادات از این خودرو رنگ و بوی جدی نگرفته بود؛ اما حالا پس از گذشت بیش از سه سال از شروع انتقادات به آنT چرا تولید آن متوقف نشده است؟
در خرداد ماه سال 95 سردار محمدرضا مقیمی، رئیس وقت پلیس آگاهی ناجا در خصوص پراید گفت: پراید پرسرقت‌ترین خودروی کشور است.
وزیر صنعت، معدن و تجارت وقت و نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس در سال 96 هم نسبت به این خودرو انتقاد کردند، حدود یک سال بعد در اردیبهشت ماه سال 97 محسن جهرودی، مدیرعامل سابق گروه خودروسازی سایپا خبر داد که تولید پراید متوقف نمی‌شود بلکه عرضه آن به بازارهای داخلی متوقف خواهد شد.
اما توقف تولید پراید برای داخل نه تنها عملی نشد بلکه محمد شریعتمداری، وزیر سابق صنعت، معدن و تجارت در خرداد ماه سال گذشته اعلام کرد که مردم سه ساعته ۲۵۰ میلیارد تومان پراید خریدند؛ این آمار نشان می‌دهد نه تنها توقفی صورت نگرفته بلکه همچنان و شاید با سرعت بیشتری ادامه داشته است.
اما ادامه تلفات جاده‌ای پراید تا جایی پیش رفت که سردار سید کمال هادیانفر، رئیس پلیس راهور ناجا در تیر ماه امسال از اصطلاح «ارابه مرگ» برای این خودرو استفاده کرد، وی همچنین تاکید کرد که «پراید» و «آر دی» نباید در جاده‌ها تردد کنند. هادیانفر یک ماه پس از این اظهارات در مرداد ماه نیز اعلام کرد که از سال ۹۹ شماره‌گذاری پراید متوقف می‌شود.
همچنین براساس اظهارات هادیانفر در تحلیل تصادفات کشور طی ۱۱ سال گذشته، ۳۴ درصد از جان باختگان و مجروحان حوادث رانندگی در خودروی پراید بوده‌اند.
در هفته پایانی مرداد ماه نیز رضا رحمانی، وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: پراید به آخر عمر خود رسیده است اما چه نفعی در تولید این خودرو وجود دارد که با وجود اظهارات مسئولان رسمی، خط تولید آن متوقف نمی‌شود؟
اخیرا عبدالله رضیان، عضو هیات‌رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس در گفتگو با «خانه ملت» از توقف تولید پراید انتقاد کرد و گفت: اگرچه پراید، خودروی ایمنی نیست اما در حال حاضر تقاضای بازار به گونه‌ای است که نمی‌توان خط تولید آن را متوقف کرد.
ادامه تولید پراید در حالی مورد تایید برخی است که احمد امیرآبادی فراهانی، عضو هیات رئیسه مجلس در برنامه حالا خورشید در ابتدای بهمن ماه سال گذشته به نقل از یک مدیر صنعت خودرو گفته بود:« از ۳۰ هزار کارگر من، هشت هزار کارگر را نمایندگان دوره اول مجلس معرفی کرده‌اند، یعنی یک نماینده ۳۰۰ نفر را معرفی کرده است، به او گفتم چرا شما و روسای قبلی ایران خودرو چنین موضوعی را قبول کردید، اعلام کرد که شما می‌دانید ما بدهکاری داریم و مجلس هم تحقیق و تفحص می‌کند، لذا باید خصوصی‌سازی 100 درصدی انجام شود و دولت و مجلس تنها ناظر بر خودروسازی باشند.»
امیرحسن کاکایی، عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت در گفتگو با تجارت‌نیوز در خصوص توقف تولید پراید گفت: چند سالی هست که جایگزین‌هایی برای پراید آمده، مثلا تیبا از نظر ایمنی بهتر است. دو سال پیش وقتی پراید 20 میلیون تومان بود، تیبا 25 میلیون تومان قیمت‌گذاری شده بود، اما چون بازار کشش نداشت جایگزین پراید نشد. به تازگی خبری منتشر شد که قرار است خودرویی چینی که از تیبا ارزان‌تر است را جایگزین پراید کنند، ولی بعید می‌دانم این اتفاق بیفتد چون تا زمانی که این خودرو وارد بازار شود هم‌قیمت تیبا می‌شود.
وی افزود: با حذف فوری پراید از یک طرف به مصرف‌کننده فشار وارد می‌شود و از سوی دیگر برای تولیدکننده خلاء ایجاد می‌شود، تولیدکننده‌ای که در شرایط فعلی با زیان بسیار سنگین روبه‌رو است.
حذف پراید ممکن است؟
کاکایی معتقد است: در شرایط فعلی که از نظر تحریمی وضعیت بسیار بدی است و خودروسازان برای رشد نه، بلکه برای زنده ماندن تلاش می‌کنند، حذف پراید غیرممکن است. از نظر فنی این حذف شدنی است، جایگزین هم دارد و ایران‌خودرو هم خوشحال می‌شود چون پژو 206 تیپ دو جایگزین می‌شود؛ یعنی همان بلایی که سایپا بر سر ایران‌خودرو با حذف پیکان آورد این بار به نفع ایران‌خودرو تکرار می‌شود، بنابراین از نظر فنی ممکن است اما از نظر اقتصادی بعید می‌دانم این اتفاق بیفتد.
کاکایی در خصوص پشت پرده عدم توقف تولید پراید گفت: بدیهی است که وقتی خودروساز می‌تواند یک محصول تکراری را تولید کند بهتر از شرایطی است که کالای جدیدی بدون خریدار تولید کند که باید با سختی و تبلیغات بفروشد؛ بنابراین پشت پرده‌ای نیست بلکه موضوع روی پرده است، هر کسی که در تولید پراید سود می‌کند تمایل دارد تولید آن ادامه داشته باشد.
وی خاطرنشان کرد: الان که قرار است جلوی تولید این خودرو گرفته شود مسلم است که خودروساز این کار را نمی‌کند، باید مردم و دولت خواستار توقف تولید آن باشند.
بیوک علیمرادلو، مشاور سابق وزیر صنعت در امور خودرو نیز معتقد است استانداردهای ایمنی پراید پایین است.
وی درباره برچیده شدن خط تولید پراید گفت: این خودرو سالیان سال است که تولید می‌شود و ابزارهای تولید آن از نظر کیفی افت کرده است، بنابراین جایگزین کردن پراید نه تنها امروز بلکه باید خیلی سال قبل انجام می‌شد، ولی از آن جایی که خودروسازان ما وقتی به خودرویی دسترسی پیدا می‌کنند که اولا تولید آن می‌تواند زمان زیادی ادامه پیدا کند، ثانیا خیلی سود آور باشد؛ تولید آن را ادامه می‌دهند، اما امروز باید جایگزینی برای آن انتخاب شود.
برندگان تداوم تولید پراید
وی درباره گروه‌هایی که از تولید پراید سود می‌برند گفت: ذی‌نفعان تولید پراید خیل عظیمی از نیروی کار فعال در بخش‌های قطعات پراید، قطعه‌سازی‌ها و خودروسازی‌ها در پارس خودرو و سایپا هستند. در بخش دیگر ذی‌نفعان نیز شبکه فروش و خدمات است، چون این خودرو فراگیری بالایی دارد.
علیمرادلو معتقد است: قشر متوسط و پایین جامعه با توجه به تورمی که ایجاد شده فقط توان خرید پراید را دارند بنابراین نباید خیال‌پردازی کرد. اگر یک شبه تولید این خودرو متوقف شود باید جوابگوی بیکاری و بسته شدن خیلی از کارخانه‌ها باشیم، ولی چه با تحریم و چه بدون تحریم باید تولید این خودرو متوقف شود.
وی در پاسخ به این سوال که پراید باید به چه شکلی از رده خارج شود؟ گفت: این کار هم مثل همه کارهای دیگر نیاز به زمان و برنامه دارد.
علیمرادلو در پایان عنوان کرد: اگر یک باره تولید پراید متوقف شود، به متقاضیان و قشر جوانی که خواستار خودرو هستند چه خودرویی می‌دهند؟ صنعت خودرو می‌خوابد چون دولتی است. مدیرانی که در شرکت‌های خودروسازی هشتند هیچ چشم‌اندازی ندارند که بتوانند برنامه‌ریزی بلندمدت کنند؛ این مشکل از مضرات مالکیت دولتی است که از درون هیات دولت تعیین می‌شود که چه کسی برکنار و چه کسی مدیر شود.
نظرات