به گزارش تجارت نیوز، در دورانی که بسیاری از کلان‌شهرها با معضل آلودگی هوا دست و پنجه نرم می‌کنند، برخی معماران به دنبال راهکارهای نوآورانه‌ای هستند تا شاید بتوانند نفس تازه‌ای به کلان‌شهرها ببخشند. یکی از این راهکارها ترکیب طبیعت با معماری مدرن است؛ فرمولی که معماران ایتالیایی از طریق آن، با ساخت آسمان‌خراش‌هایی پوشیده از درختان، حس زندگی در یک جنگل عمودی را پدید آورده‌اند.
در شهرهایی که ساختمان‌های متراکم، سرسبزی را از بین برده و آلودگی هوا نفس شهروندان را بریده، زندگی روزمره دشوارتر شده است. همین معضل، نیاز به طبیعت و هوای پاک را به یکی از اولویت‌های زندگی شهری تبدیل کرده است. پروژه «بوسکو ورتیکال» یا همان جنگل عمودی تلاشی خلاقانه برای پاسخ به همین نیاز است؛ تجارت‌نیوز در این گزارش، به بررسی این سازه شگفت‌انگیز پرداخته است.
بوسکو ورتیکال؛ ساخت یک جنگل عمودی در قلب میلان
در قلب شهر میلان و در منطقه پورتا نووا، پروژه‌ای ساخته شده که مرز میان معماری و طبیعت را جابه‌جا کرده است. بوسکو ورتیکال یا همان جنگل عمودی، سازه‌ای متشکل از دو آسمان‌خراش مسکونی است که با هدف احیای طبیعت در کلان‌شهرها، به‌گونه‌ای طراحی شده که گویی جنگلی به صورت عمودی در اطراف برج‌های بلند روییده است.
ساخت‌وساز این پروژه توسط استدیو بوئری، به رهبری استفانو بوئری در سال ۲۰۰۹ کلید خورد و در سال ۲۰۱۴ نیز به پایان رسید. اکتبر ۲۰۱۴ نیز هر دو ساختمان افتتاح و به عموم ارائه شد.
با این حال روند ساخت‌وساز این پروژه با مشکلاتی همراه بود. در پاییز سال ۲۰۰۹ ساخت پروژه بوسکو ورتیکال با حدود ۶ هزار کارگر آغاز شد و روند کار مطلوب بود؛ با این حال در اواسط سال ۲۰۱۰ و اوایل سال ۲۰۱۱ روند ساخت‌وساز بسیار کند شد و برج‌ها تنها پنج طبقه پیشرفت داشتند.
ساخت‌وساز در سال ۲۰۱۱ ادامه داشت و تا آغاز سال بعد سازه‌ها تکمیل شدند. در نهایت ساخت نماها و نصب گیاهان از ۱۳ ژوئن ۲۰۱۲ شروع شد، با این حال در آوریل ۲۰۱۳ شرکت سازنده به دلیل بحران‌های اقتصادی اعلام ورشکستگی کرد. این شرکت به سرعت با شرکت جدیدی جایگزین و روند ساخت‌وساز در ماه می همان سال از سر گرفته شد. این طرح در اواخر سال ۲۰۱۳ نیز در یک تونل باد آزمایش شد تا از عملکرد صحیح پروژه و واژگون نشدن درختان اطمینان حاصل شود.
مشخصات کلی پروژه بوسکو ورتیکال
پروژه جنگل عمودی متشکل از دو برج مسکونی با ارتفاع ۱۱۶ و ۸۴ متری است و در درون آن یک ساختمان اداری ۱۱ طبقه قرار دارد. همچنین بالکن‌های این ساختمان از بتن مسلح به فولاد ساخته شده‌اند، ضخامت آنها ۲۸ سانتی‌متر است و ۳.۳۵ متر از نمای ساختمان بیرون می‌زنند. این بالکن‌ها به‌صورت نامتقارن در طبقات مختلف قرار گرفته‌اند تا بتوانند بار سنگین درختان را تحمل کنند.
همچنین، پروژه بوسکو ورتیکال، حدود ۷۳۰ درخت شامل ۴۸۰ درخت بزرگ و ۲۵۰ درخت کوچک را در خود جا داده است. علاوه بر این پنج هزار درختچه و ۱۱ هزار گیاه چند ساله، در پوشش گیاهی این پروژه قرار دارد. به‌طور کلی می‌توان گفت که پوشش گیاهی پروژه بوسکو ورتیکال، با یک هکتار جنگل برابر است.
از مجموع ۹۴ گونه گیاهی مختلف به کار رفته در این پروژه، ۵۹ گونه برای پرندگان مفید هستند و ۶۰ گونه شامل درختان و درختچه‌ها می‌شوند. علاوه بر این، تعداد ۳۳ گونه نیز گیاهان همیشه سرسبز هستند که نمای ساختمان را بهبود می‌بخشند.
با این حال، درختان این پروژه صرفا تزئینی نیستند. مهندسان و طراحان، با همکاری گیاه‌شناسان و باغبانان، گونه‌ها را با دقت انتخاب و نصب کرده‌اند. گونه‌های گیاهی انتخاب شده از نظر نوع رشد، فصل گل‌دهی، مقاومت در برابر باد، آلرژی‌زایی و نیاز به آبیاری طبقه‌بندی شده‌اند.
گونه‌های همیشه‌سبز در ضلع جنوب‌غربی و گونه‌های برگ‌ریز در ضلع شمال‌شرقی برج‌ها قرار دارند تا همزمان با تغییر فصل، رنگ و بافت نمای ساختمان نیز تغییر کند. در نتیجه، هر یک از دو برج، در هر فصل، ظاهری متفاوت دارد و گاهی سبز و گاهی طلایی است. دمای داخل واحدها نیز در تابستان خنک و در زمستان گرم باقی می‌ماند و مصرف انرژی به دلیل استفاده از سیستم پمپ حرارتی کاهش پیدا می‌کند.
افزون بر این پوشش گیاهی این برج‌ها باعث کاهش آلاینده‌های هوا و آلودگی صوتی نیز می‌شوند. درختان این پروژه کربن دی‌اکسید موجود در هوا را جذب کرده و به تولید اکسین کمک می‌کنند. به این ترتیب، هوای تازه و رطوبت کافی در ساختمان‌های جنگل عمودی همواره جریان دارد.
ترفندهای هوشمندانه برای آبیاری جنگل عمودی
با این همه، این سوال مطرح می‌شود که سیستم آبیاری درختان و گیاهان پروژه جنگل عمودی چگونه انجام می‌شود؟ در این پروژه، هر درخت در یک حوضچه بتنی ضدآب با لایه زهکش که روشی برای انتقال آب‌های سطحی به محل مورد نظر است، کاشته شده و با سازه‌های فولادی در برابر باد ایمن شده است.
سیستم آبیاری قطره‌ای هوشمند نیز با استفاده از آب خاکستری بازیافتی یا آب زیرزمینی عمل می‌کند. برج‌ها به دلیل قرارگیری در نزدیکی خط مترو، به سیستم اتلاف انرژی و عایق صوتی مجهز شده‌اند.
جنگل عمودی؛ یکی از ۵۰ آسمان‌خراش نمادین در جهان
بوسکو ورتیکال تا امروز جوایز زیادی را برنده شده است؛ این پروژه در سال ۲۰۱۴ جایزه بین‌المللی آسمان‌خراش‌ها را از آن خود کرد و در سال ۲۰۱۵ نیز به‌عنوان زیباترین و نوآورانه‌ترین آسمان‌خراش جهان شناخته شد.
همچنین، شورای جهانی ساختمان‌های بلند، این پروژه را یکی از ۵۰ آسمان‌خراش نمادین نیم قرن اخیر معرفی کرده است. با این حال مهم‌تر از آن، تاثیری‌ست که این پروژه بر الگوی توسعه شهری داشته است.
هرچند که ساخت چنین پروژه‌هایی به تنهایی برای کاهش آلودگی هوا و بهبود زندگی شهر کافی نیست، با این وجود، طرح چنین ایده‌ای و پیاده‌سازی آن می‌تواند گامی موثر برای دوستی معماری با طبیعت و راهگشای تغییر و تحولات تازه‌ای باشد.
گفتنی‌ست، تجارت‌نیوز پیشتر نیز سازه‌های منحصر به فرد مسکونی در کشورهای ژاپن و سنگاپور را در قالب بررسی الگوهای جدید طراحی شهری معرفی کرده و مورد کاوش قرار داده بود که در عناوین «آپارتمان های پلکانی؛ الگوی جدید طراحی شهری در سنگاپور» و «خانه های شناور در ژاپن بدون برق هم کار می‌کنند! / خانه‌های زلزله‌گریز؛ پیوند علم و معماری» قابل مطالعه هستند.
گزارش‌های بیشتر را در صفحه مسکن بخوانید.
