به گزارش تجارت نیوز، انرژی باد به عنوان یکی از ارکان اصلی گذار جهانی به سمت انرژیهای پاک، در حال تجربه رشدی بیسابقه است. از سال ۲۰۲۳، ظرفیت نصبشده جهانی باد از ۱۰۰۰ گیگاوات (۱ تراوات) عبور کرده و این صنعت وارد دوران مقیاسپذیری سریع، نوآوریهای فناوری و منطقهایسازی زنجیره تامین شده است. هند، به عنوان چهارمین بازار بزرگ جهان، با ظرفیت فعلی حدود ۴۵ گیگاوات و هدف ۱۴۰ گیگاوات تا ۲۰۳۰، نقش کلیدی در این تحول ایفا میکند. این گزارش به بررسی روندهای جهانی، پیشرفتهای هند و فرصتهای آینده میپردازد و نشان میدهد چگونه ثبات سیاستها، زنجیره تامین قوی و استعدادهای انسانی، هند را به قطب نوظهور انرژی باد تبدیل کرده است.
روندهای جهانی صنعت انرژی باد: رشد انفجاری و نوآوریهای فناوری
صنعت جهانی انرژی باد در سال ۲۰۲۳ به رکوردهای جدیدی دست یافت. ظرفیت نصبشده از ۱ تراوات فراتر رفت و افزودنی سالانه به حدود ۱۱۷ گیگاوات رسید. طبق گزارش آژانس بینالمللی انرژی (IEA)، تولید جهانی باد به بیش از ۲۳۰۰ تراواتساعت رسید که نسبت به سال قبل ۱۰ درصد رشد داشت و آن را پس از خورشیدی، سریعترین منبع تجدیدپذیر در حال رشد تبدیل کرد.
چین با بیش از ۶۰ درصد نصبهای جهانی، رهبر بلامنازع است و استراتژی تهاجمی کربنزدایی را پیش میبرد. اروپا با توافقنامه سبز اتحادیه اروپا و REPowerEU بر باد فراساحلی و ادغام شبکه تمرکز دارد، در حالی که ایالات متحده با اعتبارات مالیاتی قانون کاهش تورم و مشوقهای تأمین داخلی، مرکز نوآوری باقی مانده است.
نوآوریهای کلیدی فناوری شامل پرههای بادی چوبی به طول ۸۰ متر، برجهای چوبی، و محرکهای بدون گیربکس (که عمدتاً در انحصار نوآوران اروپایی است) میشود. میانگین ظرفیت توربینهای ساحلی تازهنصبشده از ۴-۵ مگاوات گذشته و توربینهای دریایی مدرن به ۱۲-۱۸ مگاوات رسیدهاند، با نمونههای اولیه در کلاس ۲۰-۲۴ مگاوات. باد شناور فراساحلی نیز برای اعماق دریا در کشورهایی مانند ژاپن، نروژ و انگلستان در حال ظهور است.
دیجیتالیسازی با نگهداری پیشبینانه، تحلیل سلامت توربین با هوش مصنوعی، بهینهسازی عملکرد و رباتیک برای بازرسی پرهها، استاندارد شده است. پارکهای هیبریدی (باد + خورشیدی + باتری + هیدروژن سبز) در اروپا، خاورمیانه و استرالیا شتاب گرفتهاند. انعطافپذیری زنجیره تأمین با بومیسازی تولید توربین، مونتاژ و پرهها، برای مقابله با اختلالات همهگیری و ژئوپلیتیک حیاتی است. نیروی کار جهانی تا ۲۰۲۸ از ۶۰۰,۰۰۰ متخصص ماهر فراتر خواهد رفت و آموزش استعدادها اولویت اصلی شده است.
انرژی باد در هند: ظرفیت، بازتوانی و مدلهای هیبریدی
هند با ظرفیت نصبشده حدود ۴۵ گیگاوات، چهارمین بازار بزرگ جهان است و تا پایان سال مالی ۲۰۲۶ به ۵۴ گیگاوات میرسد. هدف بلندمدت، ۱۴۰ گیگاوات باد تا ۲۰۳۰ است که بخشی از ۵۰۰ گیگاوات ظرفیت غیرفسیلی کل است. پس از رکود کووید، نصبهای سالانه با مناقصههای ترکیبی و تدارکات مرکزی احیا شدهاند.
ایالتهای تامیل نادو، گجرات، کارناتاکا، ماهاراشترا و راجستان ۹۰ درصد ظرفیت را در اختیار دارند و گجرات و تامیل نادو قطبهای آینده هستند. بازار بازتوانی شتاب گرفته؛ مزارع نسل اول (توربینهای ۲۲۵ کیلووات تا ۷۵۰ کیلووات) به مدلهای ۲-۳ مگاواتی ارتقا مییابند و بهرهوری را تا ۳۰۰ درصد افزایش میدهند. با این حال، فقدان سیاست یکپارچه بازتوانی چالش اصلی است.
باد ساحلی همچنان غالب است، اما سیاستها به سمت هیبریدهای بادی-خورشیدی، RTC (تجدیدپذیر شبانهروزی) و پروژههای ذخیرهسازی یکپارچه تغییر کرده که تولید قابل اعتماد برای صنایع فراهم میکند.
مزیت زنجیره تامین هند و چالشهای پیش رو
هند با اکوسیستم بالغ برای برجها، پرهها و ناسلها، به قطب صادراتی قطعات تبدیل شده است. تولیدکنندگان اصلی تجهیزات (OEM) جهانی و داخلی در پلتفرمهای بالای ۳.۳ مگاوات سرمایهگذاری کردهاند و هند را برای تقاضای داخلی و صادراتی آماده میکنند.
چالشها شامل تملک زمین، تغییرات سیاست ایالتی و تراکم شبکه است. فاز دوم کریدور انرژی سبز و پروژههای انتقال بینایالتی در حال اجرا هستند. انضباط مالی با PPAهای تضمینشده، امنیت پرداخت و مناقصههای سادهشده بهبود یافته و از یارانه به بازارمحور تغییر کرده است.
چالش استعداد جهانی و برتری هند در نیروی کار
با رشد چندتراواتی باد، کمبود استعداد بزرگترین تنگنا است. اروپا تا ۲۰۳۰ به بیش از ۲۵۰,۰۰۰ متخصص (مهندس، تکنسین، متخصص پره، برنامهریز شبکه) نیاز دارد، اما خطوط آموزشی عقب مانده و استقرار فراساحلی، بازتوانی و نگهداری را تهدید میکند.
هند با تخصص در طراحی توربین، آیرودینامیک، الکترونیک قدرت، تولید پره، مهندسی سازه، نگهداری دیجیتال، SCADA و هیبریدها، منبع جهانی است. هزاران مهندس هندی در OEMها، EPCها و R&D جهانی فعالند و مزیت نوآوری، تجربه عملی و مقرونبهصرفه بودن را ارائه میدهند.
باد فراساحلی هند: پتانسیل ۷۰ گیگاوات و فرصتهای نوظهور
برنامه باد فراساحلی هند با پتانسیل فنی ۷۰ گیگاوات در گجرات و تامیل نادو، تمرکز دارد. دولت بودجه ۱ گیگاوات اول را تامین کرده و از تجربیات دانمارک، آلمان و بریتانیا بهره میبرد. این بخش رشد صنعتی ساحلی، هیدروژن سبز و کربنزدایی را تقویت میکند.
فراتر از آن، هند به هیدروژن بادی، پلتفرمهای دیجیتال، پرههای بیوکامپوزیت، اقتصاد چرخشی و تحلیل پیشبینیکننده میپردازد و به رهبری جهانی در فناوریهای پایدار باد نزدیک میشود.
انرژی باد هند، با تکیه بر زنجیره تامین قوی، استعدادهای برتر و سیاستهای رو به رشد، ستون جهان سبز و صنعتی آینده است. مسیر پیش رو با ثبات سیاستها، عمق زنجیره تأمین، آمادگی شبکه و نوآوری هموار میشود. این صنعت نه تنها منبع تجدیدپذیر، بلکه موتور رشد اقتصادی، کربنزدایی و صادرات فناوری است و هند را به بازیگر کلیدی جهانی تبدیل میکند.
