گزارش جدید اندیشکده انرژی امبر نشان می‌دهد که تولید برق از منابع تجدیدپذیر مانند خورشید، باد و آب در سال ۲۰۲۴ به رکورد ۳۲ درصد رسیده است. رشد تقاضای جهانی برق به دلیل هوش مصنوعی، مراکز داده و گرمایش جهانی نیز از عوامل اصلی این روند بوده‌اند.
در سال‌های اخیر، انرژی بادی به یکی از مهم‌ترین منابع انرژی تجدیدپذیر در جهان تبدیل شده و دو منطقه آسیا و اروپا در این زمینه پیشتاز بوده‌اند. با توجه به داده‌های به‌روز تا مارس ۲۰۲۵، عواملی مثل حمایت دولت‌ها، سرمایه‌گذاری کلان و پیشرفت‌های تکنولوژیک باعث شده این دو منطقه بتوانند جایگاه ویژه‌ای در تولید انرژی پاک به دست آورند. در این گزارش، به بررسی دلایل موفقیت توسعه انرژی بادی در آسیا و اروپا می‌پردازیم و نگاهی به تفاوت‌ها و شباهت‌های این دو منطقه خواهیم انداخت.
با افزایش نیاز به انرژی پاک و پایدار در جهان، انرژی بادی به‌عنوان یکی از منابع کلیدی در آینده انرژی کشورها مطرح شده است. ایران نیز با توجه به منابع بادی غنی و برنامه‌های دولتی برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، در مسیر استفاده از این ظرفیت قرار دارد. اما این مسیر با فرصت‌ها و چالش‌هایی همراه است که می‌تواند آینده انرژی بادی در ایران و جایگاه آن در جهان را تحت تأثیر قرار دهد.
در دنیایی که نیاز به کاهش آلودگی و استفاده از منابع انرژی پاک روزبه‌روز بیشتر می‌شود، نیروگاه‌های بادی به یکی از ستون‌های اصلی تأمین برق پایدار تبدیل شده‌اند. این نیروگاه‌ها با بهره‌گیری از نیروی باد، نه‌تنها به کاهش گازهای گلخانه‌ای کمک می‌کنند، بلکه راهی برای تأمین انرژی بدون وابستگی به سوخت‌های فسیلی ارائه می‌دهند. درهمین راستا، برخی از بزرگترین نیروگاه های بادی جهان با ظرفیت‌های عظیم خود، نقش مهمی در این مسیر ایفا می‌کنند.
صنعت باد فراساحلی در سال 2025 با افزایش سرمایه‌گذاری به 80 میلیارد دلار و رشد ظرفیت تولید برق به 19 گیگاوات، نقطه عطفی را تجربه خواهد کرد. چین به عنوان پیشرو در این صنعت، 65 درصد از ظرفیت جدید جهانی را به خود اختصاص خواهد داد.
کاهش سرعت باد در اروپا، پدیده‌ای که به عنوان یکی از تأثیرات تغییرات اقلیمی بر انرژی بادی در قاره سبز خودنمایی می‌کند، چالشی نوین را پیش روی انرژی‌های تجدیدپذیر قرار داده است. این مسئله، که ناشی از گرمایش زمین و تغییرات جوی است، نه تنها بازدهی توربین‌های بادی را تهدید می‌کند، بلکه برنامه‌های بلندپروازانه اروپا در مسیر توسعه پایدار و امنیت انرژی را نیز با سوالات جدی مواجه ساخته است. در ادامه به بررسی ابعاد مختلف این چالش و راهکارهای احتمالی مقابله با آن خواهیم پرداخت.
تحقیقات جدید نشان می‌دهد گرم شدن زمین، وزش باد در تابستان‌های اروپا را کمتر می‌کند و به معنای تولید کمتر نیروی بادی است که شوک شدیدی به سیستم‌های برق متکی به انرژی‌های تجدیدپذیر در این منطقه وارد خواهد کرد.
در ماه‌های اخیر، کاهش سرعت باد در آلمان منجر به کاهش تولید انرژی بادی شده است. این وضعیت بازار برق در سراسر اروپا را تحت تأثیر قرار داده و باعث نگرانی‌هایی درباره افزایش قیمت‌ها و وابستگی به انرژی فسیلی شده است.
در سال‌های اخیر، با افزایش نگرانی‌ها درباره تغییرات اقلیمی و وابستگی به سوخت‌های فسیلی، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر به‌ویژه انرژی بادی، به یکی از راه‌حل‌های کلیدی تبدیل شده است.
توربین‌های بادی به‌عنوان یکی از فناوری‌های کلیدی برای تولید انرژی پاک، به‌ویژه در دوران گذار از سوخت‌های فسیلی، مورد توجه بسیاری از کشورها هستند. چین اخیراً با نصب بزرگترین توربین بادی جهان تلاش کرده تا ظرفیت تولید برق تجدیدپذیر را به حداکثر برساند.
کشورهایی مانند دانمارک و سوئد که زمانی پیشرو در توسعه ظرفیت بادی فراساحلی بودند، اکنون با موانعی روبرو هستند زیرا قیمت برق و مشوق‌ها برای حمایت از پروژه‌های جدید، بسیار پایین است.
در عصر حاضر، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر یکی از اهداف اساسی بشر برای کاهش تغییرات اقلیمی و استفاده پایدار از منابع طبیعی است. در این میان، توربین‌های بادی به‌عنوان یکی از منابع اصلی انرژی پاک مورد توجه قرار گرفته‌اند.
با افزایش تقاضا برای انرژی پاک و تلاش جهانی برای کاهش انتشار کربن، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر به‌ویژه انرژی باد بیش از پیش اهمیت یافته است. شرکت‌های پیشرو در صنعت تجهیزات انرژی، به دنبال نوآوری و بهره‌وری بیشتر هستند. در این میان، چین به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان تجهیزات انرژی بادی، موفق به نصب و بهره‌برداری از بزرگترین توربین بادی خشکی جهان شده است.
انرژی‌های تجدیدپذیر، به‌ویژه انرژی بادی، در سال‌های اخیر جهشی قابل‌توجه داشته‌اند. رشد چشمگیر ظرفیت تولید برق از منابع تجدیدپذیر در سال 2023، نشان‌دهنده تحولی بزرگ در صنعت انرژی جهانی است.
پیش‌بینی می‌شود بریتانیا، آلمان و هلند به عنوان سه بازیگر اصلی تا سال 2040 ظاهر شوند و مجموعاً 150 گیگاوات ظرفیت نصب‌شده داشته باشند. آمریکا نیز با کمتر از 40 گیگاوات در رتبه بعدی قرار خواهد گرفت.
