تجارت‌نیوز گزارش می‌دهد:
صدای محیط زیست به گوش دولت نرسید/ سهم سازمان محیط زیست از بودجه ۱۴۰۲
بحران‌های محیط زیستی ایران در حال تشدید است. با این حال بودجه سازمان صداوسیما تقریبا دو برابر بودجه سازمان محیط زیست است. بررسی تقسیم‌بندی بودجه نشان می‌دهد صدای محیط زیست به گوش دولت نرسیده است.
به گزارش تجارت‌نیوز ، سازمان محیط زیست علت به تعویق افتادن بسیاری از برنامه‌های خود را کمبود بودجه می‌داند. با این حال بودجه این سازمان در لایحه بودجه سال 1402 نسبت به سال گذشته حدود 1500 میلیارد تومان افزایش یافته است.
لایحه بودجه 1402 روز چهارشنبه به مجلس رفت. با توجه به تشدید بحران‌های محیط زیستی ایران، بسیاری منتظر بودند تا سهم سازمان محیط زیست از بودجه سال آینده افزایش چشمگیری داشته باشد.
سهم سازمان محیط زیست از بودجه 1402
بررسی لایحه بودجه نشان می‌دهد بودجه سازمان محیط زیست حدود 3713 میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. این در حالی است که سهم سازمان صداوسیما حدود 8000 میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. به عبارتی دولت سهم صداوسیما را حدود دو برابر محیط زیست در نظر گرفته است.
پیش‌تر حسن خوشپور، مدیر سابق سازمان برنامه و بودجه درباره زیان‌ده بودن سازمان صداوسیما به تجارت‌نیوز گفت: «این سازمان بسیار پرخرج است. هم بودجه زیادی از دولت می‌گیرد، هم از روش تبلیغات و فعالیت‌های کاسب‌کارانه درآمد زیادی کسب می‌کند.»
او همچنین گفت: «بد نیست عملکرد رادیو و تلویزیون خود را با کشورهای دیگر مقایسه کنیم که نیروی انسانی و هزینه کمتری دارند و شاید کارآیی بالاتر هم داشته باشند.»
کاهش بودجه مقابله با آلودگی هوا
بحران‌های محیط زیستی در ایران کم نیستند. بحران آلودگی هوا به‌تنهایی مثنوی هفتاد من کاغذ است؛ جان‌هایی که آرام آرام می‌گیرد تا خسارت‌های اقتصادی که روی دست مردم و دولت گذاشته است.
بررسی لایحه بودجه سال 1402 نشان می‌دهد، سهم اجرای طرح ناحیه کاهش آلودگی هوا در جدول شماره 9 بودجه در بخش تملک دارایی و سرمایه 81 میلیارد تومان برآورد شده است. لایحه بودجه سال جاری اما برای این موضوع اعتباری حدود 90 میلیارد تومان در نظر گرفته بود. ( اکوایران )
پیش از این مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی به وضعیت آلودگی هوا در کشور پرداخت. بر اساس این گزارش خسارت آلودگی هوا بر سلامتی شهروندان تهرانی حدود 2/3 میلیارد دلار است. البته این میزان برای کل کشور به هفت میلیارد دلار می‌رسد.
در ادامه این گزارش آمده: «پژوهشگران دلیل اصلی عدم اجرای راهکارهای پیشین مبارزه با آلودگی هوا را نبود بودجه کافی ارزیابی کردند. به باور آنها راهکارهای دائمی کاهش آلودگی هوا پر هزینه و بلندمدت هستند.»
از جمله این راهکارها می‌توان به نوسازی ناوگان حمل ونقل عمومی، اصلاح کیفیت سوخت و توسعه وسایل نقلیه برقی اشاره کرد.
آذرماه سال جاری رئیس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر تهران در این مورد گفت که ایران از میان 117 کشور، رتبه 24 آلودگی هوا را دارد. به گفته جعفر تشکری هاشمی سالانه 24 هزار نفر در ایران به علت آلودگی هوا دچار مرگ زودرس می‌شوند.
کمبود بودجه برای حفاظت از گونه‌های در خطر انقراض
اما این همه ماجرا نیست. نگاهی به وضعیت تنوع گونه‌های جانوری نیز نشان از بی سر و سامانی این حوزه می‌دهد.
ایران به عنوان آخرین پناهگاه یوز آسیایی شناخته شده است. تعداد یوزهای باقی مانده در حیات وحش ایران به طور دقیق مشخص نیست اما کارشناسان تعداد آنها را حدود 30 تا 50 قلاده تخمین می‌زنند. با این حال سازمان محیط زیست بارها از کمبود بودجه برای حفاظت از این گونه در معرض انقراض گفته است.
پیش‌تر مرضیه موسوی، کارشناس پستانداران گوشتخوار دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست گفت: «کمتر از ۲۵ فرد یوز در طبیعت و شرایط تکثیر در اسارت در کشور داریم.»
موسوی به ایسنا گفت: «همه معتقد هستند که نباید یوز ایرانی به سرنوشت شیر ایرانی و ببر مازندران دچار شود. در عمل اما سازمان از نظر بودجه حمایت نمی‌شود.»
به گفته این کارشناس، سازمان محیط زیست برای اجرای برنامه‌های خود بسیار کمبود بودجه دارد و منتظر تزریق بودجه هستند.
یکی از مواردی که این سازمان برای حفاظت یوز آسیایی الزامی می‌داند، ایمن کردن جاده‌هاست. با این حال آن را لنگ تزریق بودجه می‌دانند. گفته می‌شود از 38 مورد تلفات یوز آسیایی، 19 مورد بر اثر تلفات جاده‌ای رخ داده است.
این در حالی است که برخی دیگر از گونه‌های جانوری مانند هوبره و خرس سیاه نیز در وضعیت مناسبی نیستند و نیاز به حفاظت دارند.
با این حال اخیرا حسن اکبری، معاون سازمان محیط زیست به رکنا گفت که ناچاریم برای تقویت حفاظت از یوزپلنگ، بودجه مربوط به سایر گونه‌های حیات وحش را کاهش دهیم.
به گفته حسن اکبری اگر نتوانیم به وضعیت پلنگ ایرانی به خوبی رسیدگی کنیم، شرایط این گونه هم 10 سال دیگر مثل وضع امروز یوز آسیایی می‌شود.
لیست مشکلات و بحران‌های محیط زیست ایران بلند است و هر روز یک عنوان دیگر به آن اضافه می‌شود. با این حال سهم چندانی از بودجه کشور نمی‌گیرد. به نظر می‌رسد هنوز صدای محیط زیست به دولت، مجلس و سایر نهادهای مرتبط نرسیده است.
نظرات