به گزارش تجارت نیوز، در جهانی که سرعت گذار به انرژی‌های پاک به یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر بدل شده، خاورمیانه نیز در برابر انتخابی حیاتی قرار دارد: یا با تغییرات همسو شود و نقش فعال در آینده انرژی ایفا کند، یا جایگاه سنتی خود را در بازارهای جهانی از دست بدهد. در این میان، عربستان سعودی به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت در جهان، نه‌تنها از تغییر گریزان نبوده، بلکه اکنون به یکی از پرچمداران اصلی انرژی‌های تجدیدپذیر در سطح منطقه و حتی جهان تبدیل شده است. با سرمایه‌گذاری‌های میلیارد دلاری در حوزه‌های خورشیدی، بادی و هیدروژن سبز، این کشور نقشه راهی جدید برای دوران پس از نفت ترسیم کرده است.
گذار انرژی: ضرورتی برای بقا و رشد
ساختار اقتصادی بسیاری از کشورهای خاورمیانه دهه‌هاست که به صادرات سوخت‌های فسیلی متکی است. اما اکنون با تهدیدات فزاینده تغییرات اقلیمی، فشارهای جهانی برای کاهش انتشار کربن، و افزایش جمعیت، انرژی‌های تجدیدپذیر به یکی از الزامات بقای اقتصادی و محیطزیستی در منطقه تبدیل شده‌اند.
افزایش بی‌سابقه دما، کاهش منابع آب، بیابان‌زایی و فشار بر زیرساخت‌های انرژی، دولت‌ها را به این نتیجه رسانده که باید به‌سرعت مسیر خود را به سمت منابع پایدارتر تغییر دهند. در این میان، انرژی‌های تجدیدپذیر نه‌تنها راه‌حلی برای مشکلات محیطزیستی بلکه ابزاری برای تقویت اقتصاد ملی و تثبیت جایگاه ژئوپولیتیکی در دنیای در حال کربن‌زدایی هستند.
عربستان سعودی: از نفت تا نوآوری
عربستان سعودی که همواره با نام نفت و صادرات انرژی فسیلی شناخته می‌شد، اکنون با چشم‌اندازی جاه‌طلبانه و سرمایه‌گذاری‌های گسترده، در مسیر تبدیل شدن به یکی از پیشروترین کشورها در حوزه انرژی پاک گام برداشته است. این تغییر، تنها واکنشی به تحولات جهانی نیست، بلکه بخشی از یک برنامه استراتژیک ملی با ریشه در چشم‌انداز ۲۰۳۰ ولیعهد محمد بن سلمان است.
خورشید، منبعی پایان‌ناپذیر در بیابان‌ها
در حوزه انرژی خورشیدی، عربستان سعودی هدف تولید ۵۰ گیگاوات برق خورشیدی تا سال ۲۰۳۰ را تعیین کرده است. از جمله پروژه‌های برجسته در این مسیر:
- پروژه خورشیدی سودیر با ظرفیت ۱.۵ گیگاوات که یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های فتوولتائیک جهان محسوب می‌شود.
- نیروگاه خورشیدی ساکاکا با ظرفیت ۳۰۰ مگاوات که برق مورد نیاز بیش از ۷۰ هزار خانه را تامین می‌کند و نخستین ورود پادشاهی به حوزه خورشید در مقیاس صنعتی است.
- پروژه الشعیبه با هدف تولید ۲ گیگاوات، نشان‌دهنده عزم جدی کشور برای افزایش ظرفیت خورشیدی است.
باد، نیرویی که اقتصاد را متحول می‌کند
عربستان سعودی همچنین از پتانسیل بالای انرژی بادی در مناطق شمالی و شمال‌غربی خود بهره می‌برد. نمونه شاخص این تلاش‌ها، مزرعه بادی دومة الجندل است که با ظرفیت تولید ۴۰۰ مگاوات، برق مورد نیاز حدود ۷۰ هزار خانه را فراهم می‌کند. این پروژه اکنون به بزرگ‌ترین مزرعه بادی خاورمیانه تبدیل شده و نقش مهمی در اشتغال‌زایی، رشد زیرساختی و توسعه مهارت‌های بومی ایفا می‌کند.
هیدروژن سبز؛ سوخت آینده، امروز در عربستان
هیدروژن سبز به‌سرعت به عنوان یکی از مهم‌ترین حامل‌های انرژی در جهان مطرح شده است. این نوع هیدروژن از طریق الکترولیز و با استفاده از برق تجدیدپذیر تولید می‌شود و هیچ‌گونه گاز گلخانه‌ای از خود باقی نمی‌گذارد.
عربستان سعودی برنامه‌ای بلندپروازانه برای تولید سالانه چهار میلیون تن هیدروژن سبز دارد. در این مسیر، از انرژی خورشیدی و بادی برای راه‌اندازی ایستگاه‌های الکترولیز بهره می‌گیرد. یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های جهانی در این حوزه، پروژه هیدروژن سبز NEOM است که با همکاری شرکت‌های بین‌المللی، در حال توسعه در منطقه دریای سرخ است.
چشم‌انداز ۲۰۳۰؛ نقشه راه یک انقلاب سبز
تمام این اقدامات در چارچوب چشم‌انداز ۲۰۳۰ طراحی و اجرا می‌شوند؛ برنامه‌ای جامع برای تحول اقتصادی، اجتماعی و محیطزیستی که در مرکز آن، توسعه پایدار و تنوع اقتصادی قرار دارد. در قالب ابتکار سبز سعودی، کشور متعهد شده است که تا سال ۲۰۳۰ حداقل ۵۰ درصد از ترکیب انرژی خود را از منابع تجدیدپذیر تأمین کند.
رهبری ولیعهد محمد بن سلمان، که توانسته حمایت داخلی و مشارکت‌های بین‌المللی را به‌خوبی جذب کند، در این مسیر تعیین‌کننده بوده است. سیاست‌گذاری دقیق، همراه با سرمایه‌گذاری عظیم، چشم‌انداز عربستان را از یک صادرکننده نفت سنتی به یک ابرقدرت در انرژی سبز تغییر داده است.
پیشروی به سوی آینده‌ای بدون کربن
به گزارش العربیه، عربستان سعودی با گام‌های عملی و بودجه‌های سنگین، خود را به عنوان رهبر تحول انرژی پاک در خاورمیانه و جهان معرفی کرده است. این کشور در حال تبدیل تهدید تغییرات اقلیمی به فرصت اقتصادی است و الگویی الهام‌بخش برای سایر کشورهای منطقه محسوب می‌شود. سرمایه‌گذاری در انرژی‌های خورشیدی، بادی و هیدروژن سبز نه‌تنها پاسخ به چالش‌های اقلیمی است، بلکه نقشه‌ای برای آینده‌ای پایدار و متنوع از نظر اقتصادی ترسیم می‌کند.
در دنیایی که سوخت‌های فسیلی رو به افول‌اند، عربستان سعودی نه‌تنها عقب نمانده، بلکه در صف اول انقلاب سبز انرژی ایستاده است.
