به گزارش تجارت نیوز، جنگ تعرفه‌ای در دنیا بار دیگر آغاز شده است. دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، در دوم آپریل ۲۰۲۵ اعلام کرد که تعرفه پایه ۱۰ درصدی بر تمام کالاهای وارداتی به ایالات متحده وضع می‌کند. تصمیمی که به سرعت با واکنش تند کشورهای مختلف و آشفتگی بازارهای جهانی مواجه شد. این اقدام که در پی وضع تعرفه برخی دیگر از کشورها مانند چین انجام شده بود، بار دیگر به چرخه جنگ تعرفه‌ای دامن زد.
در پی این اقدام، چین نیز به سرعت دست به اقدام متقابل زد و اعلام کرد که از هفته آینده تعرفه‌ای ۳۴ درصدی بر تمام کالاهای وارداتی از آمریکا اعمال می‌کند. این تقابل تعرفه‌ای، نگرانی‌ها درباره کندی رشد اقتصادی جهانی را تشدید کرد و منجر به سقوط قیمت بسیاری از کالاهای پایه ازجمله نفت شد.
تا جایی که قیمت جهانی نفت در روز جمعه 15 فروردین ماه سقوط هفت درصدی را تجربه کرد. حال باید دید جنگ تعرفه‌ای آمریکا و چین چه تاثیری بر قیمت جهانی نفت می‌گذارد؟
پایین‌ترین قیمت نفت در 3 سال اخیر ثبت شد
آن طور که رویترز گزارش داده، قیمت نفت روز جمعه هفت درصد سقوط کرد و به پایین‌ترین سطح خود در بیش از سه سال گذشته رسید. رویترز علت افزایش قیمت نفت را تعرفه‌های متقابل چین عنوان کرده است. زیرا چین تعرفه‌های خود بر کالاهای آمریکایی را افزایش داد و جنگ تجاری را تشدید کرد؛ موضوعی که باعث شد سرمایه‌گذاران احتمال وقوع رکود اقتصادی را بالاتر ببرند.
شاخص نفت خام برنت به عنوان معیار جهانی نفت، با کاهش ۴.۵۶ دلاری یا ۶.۵ درصدی در سطح ۶۵.۵۸ دلار در هر بشکه تثبیت شد. نفت خام وست تگزاس اینترمدیت آمریکا نیز با افت ۴.۹۶ دلاری یا ۷.۴ درصدی در سطح ۶۱.۹۹ دلار قرار گرفت.
در پایین‌ترین سطح معاملات روز جمعه، قیمت نفت برنت به ۶۴.۰۳ دلار و قیمت نفت خام به ۶۰.۴۵ دلار رسید که پایین‌ترین قیمت‌ها در چهار سال گذشته بودند.
در طول هفته، قیمت نفت برنت ۱۰.۹ درصد کاهش داشت که بزرگ‌ترین افت هفتگی آن طی یک سال گذشته به حساب می‌آید. این در حالی است که قیمت نفت خام با ۱۰.۶ درصد افت، بدترین عملکرد هفتگی خود در دو سال اخیر را ثبت کرد.
آن طور که رویترز گزارش داده، اسکات شلتون، کارشناس انرژی، هشدار داد که احتمالا در کوتاه‌مدت قیمت نفت خام به بازه میانی تا بالای ۵۰ دلار می‌رسد و در شرایط فعلی بازار، تقاضا آسیب می‌بیند.
گرچه واردات نفت، گاز و فرآورده‌های نفتی از تعرفه‌های جدید گسترده ترامپ معاف شده‌اند، اما این سیاست‌ها می‌توانند تورم را تشدید، رشد اقتصادی را کند و مناقشات تجاری را عمیق‌تر کنند؛ موضوعاتی که فشار کاهشی بیشتری بر قیمت نفت وارد می‌کنند.
تحلیل‌گران گلدمن ساکس نیز در واکنش به این تحولات، اهداف قیمتی دسامبر ۲۰۲۵ برای نفت برنت و نفت خام را هر کدام پنج دلار کاهش دادند و به ترتیب به ۶۶ دلار و ۶۲ دلار رساندند.
معافیت نفت و فرآورده‌های نفتی از تعرفه‌های ترامپ
در بحبوحه وضع تعرفه‌های گسترده تجاری توسط ایالات متحده، دولت ترامپ تصمیم گرفت واردات نفت خام، گاز طبیعی و فرآورده‌های نفتی را به طور رسمی از شمول این تعرفه‌ها معاف کند. این تصمیم با وجود شدت گرفتن تنش‌های تجاری، تأثیرات قابل توجهی بر بازار جهانی انرژی بر جای گذاشت.
برخلاف طیف گسترده‌ای از کالاهای صنعتی و کشاورزی که مشمول تعرفه‌های جدید شدند، انرژی به طور خاص از این محدودیت‌ها مستثنی شد. کارشناسان معتقدند این معافیت با هدف جلوگیری از افزایش قیمت داخلی انرژی و حمایت از صنایع وابسته به انرژی در آمریکا انجام شد تا تورم مهار شده و فشار هزینه‌ای بر تولیدکنندگان داخلی کمتر شود.
افت قیمت نفت در سایه معافیت تعرفه‌ای
در حالی که فشار جنگ تجاری بر دیگر بخش‌های اقتصاد شدت می‌گرفت، معافیت واردات نفت و گاز باعث شد تقاضای جهانی برای نفت افت کند. از یک طرف، واردات بدون تعرفه انرژی به صنایع آمریکایی امکان داد فعالیت خود را ادامه دهند؛ اما از سوی دیگر، چشم‌انداز کاهش رشد اقتصاد جهانی به دلیل تشدید جنگ تعرفه‌ای، باعث ریزش گسترده قیمت نفت شد.
تصمیم ترامپ برای معاف کردن نفت و گاز از تعرفه‌ها گرچه در کوتاه‌مدت باعث تثبیت قیمت انرژی داخلی شد، اما در ابعاد جهانی به تشدید نگرانی‌ها نسبت به رکود اقتصادی دامن زد و می‌تواند بازار نفت را وارد رکود قیمتی کند. تحلیل‌گران هشدار می‌دهند در صورت تداوم جنگ تجاری، قیمت نفت ممکن است برای مدتی طولانی در سطوح پایین باقی بماند.
پایین نگه داشتن قیمت نفت به عنوان بخشی از استراتژی جنگ تعرفه‌ای، تلاشی برای محافظت از اقتصاد داخلی آمریکا در برابر آسیب‌های ناشی از تعرفه‌های گسترده بود. کاهش قیمت انرژی می‌تواند هزینه‌های تولید شرکت‌های آمریکایی را که تحت فشار افزایش بهای مواد اولیه قرار گرفته‌اند، تعدیل کند.
از منظر ترامپ، ارزان شدن نفت نه‌تنها می‌توانست بخشی از هزینه‌های تحمیلی تعرفه‌ها بر شرکت‌های آمریکایی را جبران کند، بلکه با کاهش قیمت نفت بسیاری از مناقشات بین‌المللی فروکش می‌کرد. البته این اقدام سقوط اقتصادهای نفتی را به دنبال دارد و در واقع فروکش کردن مناقشات در گرو سقوط آن‌هاست.
این رویکرد هرچند ممکن بود موقتا به نفع اقتصاد ایالات متحده عمل کند، اما فشار شدیدی بر بازار جهانی نفت وارد آورد و کشورهای تولیدکننده را با بحران‌های درآمدی مواجه کرد. لازم به ذکر است که بخش عمده افت قیمت نفت مربوط به انتظارات است. با وضع این تعرفه‌ها و احتمال آسیب دیدن کشورها از تجارت و افزایش رکود، بیم کاهش عرضه نفت بازار را درگیر خود کرد.
در عین حال، سایر کشورها نیز در پاسخ به اقدامات ترامپ به دنبال وضع تعرفه‌های متقابل بر واردات کالاهای آمریکایی هستند. موضوعی که اگر به طور گسترده ادامه یابد، می‌تواند اثر معافیت اعمال‌شده را خنثی کند.
در نهایت هرچند سیاست‌های تعرفه‌ای ترامپ با هدف حمایت از اقتصاد داخلی طراحی شده بود، اما پیامدهای گسترده آن بر بازار نفت و اقتصاد جهانی، چالشی عمیق ایجاد کرده که آثار آن در ماه‌ها و سال‌های پیش‌رو به وضوح نمایان می‌شود. چرا که دیگر کشورها نیز به این جنگ تعرفه‌ای دامن زدند و در صورت ادامه این رویه، بازار نفت بیش از پیش متاثر می‌شود.
برای مطالعه بیشتر گزارش جنگ تجاری ترامپ با تهدید دوستان و مقابله به مثل حریفان روبه‌رو شد را در تجارت‌نیوز بخوانید.
