به گزارش تجارت نیوز، چهارمین دور مذاکرات هستهای ایران و آمریکا هفته آینده برگزار میشود و آنطور که شبکه تلویزیونی سیانان»به نقل از منابع آگاه در پنتاگون اعلام کرده است: «توقف حملات به یمن نیز حاصل رایزنیهایی با میانجیگری عمان و برای شتاب بخشیدن به روند مذاکرات با ایران است.» مذاکراتی که با ورود به پروسه فنی و آغاز نگارش متن توافق همراه خواهد بود.
دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا در حاشیه نشست با مارک کارنی، نخستوزیر جدید کانادا، گفت: «حوثیها دیروز گفتند که دیگر نمیخواهند بجنگند و این خبر خوبی است. فوراً حملات هوایی در یمن را متوقف خواهیم کرد. من حرف حوثیها را میپذیرم که حملات خود را متوقف خواهند کرد و ما تصمیم گرفتیم فوراً بمباران خود را متوقف کنیم. آنها دیگر نمیخواهند بجنگند و گفتهاند دیگر کشتیها را منفجر نخواهند کرد.» سیانان همچنین گزارش داده است استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ در منطقه، هفته گذشته برای میانجیگری به منظور برقراری آتشبس با یمنیها ملاقات کرده است و البته عمانیها هم به عنوان تسهیلگر در این مذاکرات حاضر بودهاند.
نقشآفرینیهای سلطاننشین عمان در منطقه
علاوه بر ترامپ، بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان، نیز با انتشار پستی در X نوشت: «پس از مذاکرات و تماسهای اخیر انجامشده با ایالات متحده و مقامات مربوطه در صنعا، آتشبس با هدف کاهش تنش بین دو طرف به دست آمد و در آینده، هیچ یک از طرفین، از جمله کشتیهای آمریکایی، در دریای سرخ و تنگه باب المندب هدف قرار نخواهند گرفت و آزادی دریانوردی و جریان روان کشتیرانی تجاری بینالمللی تضمین خواهد شد.»
البته آنچه وزیر امور خارجه عمان به آن اشاره میکند تنها در مورد کشتیهای آمریکایی صادق است و حوثیها هنوز درباره روند عبور و مرور کشتیهای کشورهای اروپایی اعلام نظر نکردهاند. آنطور که محمد علی الحوثی، عضو شورای عالی سیاسی حوثیها، میگوید در رابطه با آمریکا نیز یمن منتظر اقدام عملی ایالات متحده است. او هم با انتشار پستی در X نوشت: «اعلام ترامپ مبنی بر توقف تجاوز آمریکا علیه یمن، ابتدا در میدان ارزیابی خواهد شد. عملیات یمن حمایتی از غزه برای توقف تجاوز و رساندن کمکها بوده و هست و برهمین اساس نیز به فعالیت خود در رابطه با اسرائیل ادامه خواهد داد.»
در همین زمینه، شبکه خبری الجزیره با انتشار گزارشی از واشنگتن اعلام کرد توافق اخیر آمریکا به درگیری بین اسرائیل و حوثیها مربوط نمیشود. در این گزارش با اشاره به بیانیه اخیر وزارت امور خارجه ایالات متحده آورده شده است: «این توافق مستقیماً به عملیات حوثیها در سواحل یمن، بهویژه در رابطه با کشتیرانی ایالات متحده، مربوط میشود.»
اعلام آتشبس میان ایالات متحده و حوثیهای یمنی ساعاتی پس از آن صورت گرفت که ارتش اسرائیل با حملات هوایی به فرودگاه صنعا، خسارات ویرانگری وارد و آن را عملاً غیرقابل استفاده کرد؛ دهها هواپیمای جنگی اسرائیل موج حملات گستردهای در بندر حدیده یمن صورت دادند. اسرائیل مدعی است این حملات واکنشی به حمله حوثیها به اطراف فرودگاه بینالمللی بن گوریون تلآویو است که با موشک بالستیک صورت گرفت.
یک خبر و یک توافق
انتشار خبر توقف درگیریهای آمریکا و حوثیهای یمن، از آن رو حائر اهمیت است که مخالفان مذاکرات تهران و واشنگتن تلاش می کردند از درگیریهای این گروه با ایلات متحده برای اثرگذاری بر پروسه مذاکرات استفاده کنند و حالا به نظر میرسد این خبر اثر مثبت خود را بر مذاکرات هفته آینده ایران و آمریکا باقی بگذارد. علاوه بر این، این آتشبس در آستانه نخستین سفر دونالد ترامپ به منطقه خاورمیانه در دور دوم ریاستجمهوریاش از اهمیت ویژهای برخوردار است.
البته چنانکه علی هاشم، خبرنگار الجزیر، میگوید، «ممکن است» ایران به متقاعد کردن حوثیها برای کاهش حملاتشان هم کمک کرده باشد و این امر میتواند نشانههایی باشد که مذاکرات هستهای رو به پیشرفت است و چارچوبی برای لغو تحریمها در ازای محدودیتهای هستهای در حال شکلگیری است.
گرچه همانطور که پیشتر عنوان شد، آتشبس فوق تنها میان نیروهای آمریکایی و حوثیهای یمن است و اروپاییها و اسرائیلیها از آن مستثنی خواهند بود. جی دی ونس، معاون رئیسجمهور آمریکا، پیش از این در خلال برگزاری کنفرانس امنیتی مونیخ گفته بود: «اروپا باید «نقش بزرگتری» در امنیت خود داشته باشد.» یعنی آمریکا دیگر حاضر نیست هزینهای بابت تامین امنیت اروپا و البته ناتو بپردازد. ارتش ایالات متحده تحت ریاستجمهوری دونالد ترامپ از ۱۵ مارس (۲۴ اسفندماه 1403) کمپین تشدید حملات هوایی به یمن جنگزده را راه انداخته بود و با این توافق به نظر میرسد حداقل برای مقطعی شاهد توقف درگیریها میان نیروهای واشنگتن و صنعا باشیم.
البته جنگ میان اسرائیل و حوثیها همچنان به قوت خود باقی خواهد ماند. جنگی که دیگر با حمایت و پشتیبانی آمریکا همراه نخواهد بود. باراک راوید، خبرنگار معروف اسرائیلی اکسیوس، با انتقاد از این شرایط در صفحه ایکس خود نوشت: «چه کسی مسئول این اشتباه دیپلماتیک است که طی آن اسرائیل از طریق تلویزیون از آتشبس بین ایالات متحده و حوثیها مطلع شد؟ چه کسی او (نتانیاهو) را شب از خواب بیدار نکرد؟ رئیس ستاد کل؟ رئیس شینبت؟ رئیس موساد؟ وزیر دفاع؟»
او پیشتر در پست دیگری با اشاره به توافق صورتگرفته میان حوثیها و واشنگتن نوشته بود: «آتشبس بین ایالات متحده و حوثیها که بدون اطلاع اسرائیل توافق شد، برای درمر که مسئول روابط با ایالات متحده است، یک شرمساری بزرگ است. این حادثه نشان میدهد مشکلات هماهنگی و اعتماد بسیار جدی بین دولت ترامپ و دولت نتانیاهو وجود دارد.»
حوثیها، که با نام انصارالله نیز شناخته میشوند، از نوامبر ۲۰۲۳ (آبان ۱۴۰۲) بیش از ۱۰۰ حمله پهپادی و موشکی علیه کشتیهایی که به گفته آنها با اسرائیل در دریای سرخ مرتبط هستند، ترتیب دادهاند. این گروه میگوید در حمایت از فلسطینیها در غزه عمل میکند و حملات تنها زمانی متوقف خواهد شد که آتشبس دائمی در این منطقه محاصرهشده برقرار شود. اگرچه حوثیها در طول آتشبس شکننده امسال در غزه حملات خود را متوقف کردند، اما پس از قطع کمکهای بشردوستانه اسرائیل به غزه و ازسرگیری حملات خود در ماه مارس، عملیاتشان را از سر گرفتند.