مرکز درمان اختلال پردازش حسی در کودکان- کاردرمانی اختلال یکپارچگی حسی
در تشخیص مشکلات پردازش حسی تجربه کاردرمانگر در زمینه اختلال پردازش حسی بسیار حائز اهمیت است و والدین باید توجه داشته باشند که تشخیص‌های افتراقی و اختلالات همراه با اختلال پردازش حسی را به درستی شناسایی کرده و روند درمان مناسب را انتخاب کنند.
اختلال پردازش حسی شامل ناتوانی یا اختلال در پردازش صحیح و سریع محرک‌های حسی مختلف دریافت شده از محیط و عدم توانایی فرد برای پاسخ‌دهی مناسب به آنهاست. به کرات در مدارس و مهدهای کودک با کودکانی روبه‌رو می‌شویم که به سادگی با کوچکترین صدایی حواسشان پرت می‌شود یا از قرار گرفتن در نور زیاد یا فلاش دوربین به همریخته می‌شوند. لباس‌های خاصی مانند لباس‌های پشمی را تحمل نمی‌کنند و… این کودکان دچار مشکلات یکپارچگی حسی یا اختلال پردازش حسی (SPD) می‌باشند.
مرکز درمان اختلال پردازش حسی دکتر صابر در زمینه درمان مشکلات حسی کودکان فعالیت می‌نماید این مرکز در دو شعبه غرب و شرق تهران با امکاناتی نظیر ماساژ درمانی، اتاق تعدیل حسی، اتاق پردازش شنیداری، سنسوری روم، اتاق تاریک بینایی و بازی درمانی به درمان کودکان با مشکلات یکپارچگی حسی می‌پردازد.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی یکپارچگی حسی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) با شماره ۰۹۰۲۹۱۲۳۵۳۶ تماس حاصل فرمایید.
اختلال SID چیست-اختلال حسی حرکتی
اختلال پردازش حسی طیف وسیعی از علایم حسی از حساسیت بیش از حد به محرک‌های حسی (مانند محرک بینایی، شنوایی، لامسه، حس وستیبولار و حس عمقی) تا کم حسی یا حساسیت پایین به محرک‌های محیطی را شامل می‌شود. ممکن است یک کودک با اختلال پردازش حسی نسبت به حس شنوایی بیش حسی داشته باشد اما در مورد حس لمس حساسیت پایین داشته و یا احساس درد پایینی داشته باشد. در ابتدا به شرح علائم اختلال پردازش حسی می‌پردازیم:
- تدافع لمسی یا اجتناب از لمس شدن
- اختلالات تغذیه‌ای و محدود بودن خوراکی‌های مورد استفاده کودک
- حساسیت به صدای سشوار، آژیر یا فن
- اضطراب و به هم ریختگی در مواقع مواجهه با محرک‌های حسی و عدم توانایی کودک در آرام کردن خود
- اجتناب از بازی‌های معمول کودکان مانند تاب بازی و سرسره بازی
- توجه بیش از حد به صداهای زمینه‌ای محیط برای مثال صدای تیک تیک ساعت، صدای دستگاه تهویه
- حساسیت به بوهای مختلف (بوی عطر یا بوهای غلیظ)
- انجام بازی‌ها و فعالیت‌های تکراری و عدم خلاقیت
- قشقرق و برانگیختگی در زمان حمام بردن و خیس شدن سر یا کوتاه کردن موها
- مشکلات لباس پوشیدن و عدم تحمل بافت‌های مختلف پارچه
- مشکلات رفتاری، پرخاشگری، حرکات کلیشه‌ای حتی در مواردی آسیب رساندن به خود و دیگران
- رفتارهای وسواسی و اجتناب از بازی‌های کثیف مانند خمیر بازی یا گل بازی
- هماهنگی حرکتی ضعیف و علائم دست و پا چلفتی بودن
- نا امنی جاذبه‌ای، ترس از ارتفاع و مشکلات تعادلی در کودک
- حرکات اضافه در دست‌ها و یا چرخش به دور خود و بالا و پایین پریدن
- تحمل زیاد به درد یا حساسیت زیاد به درد
- تحمل کاری پایین و رها کردن فعالیت‌ها به صورت ناتمام
- مهارت‌های حرکتی پایین‌تر از سن خود هم در حرکات ظریف مانند نوشتن و دستکاری اشیاء هم در مهارت‌های حرکتی درشت مانند لی لی کردن.
بهم ریختگی حسی در کودکان چه مشکلاتی را ایجاد می‌کند
این بهم ریختگی و عدم یکپارچگی حواس، کودکان را با مشکلات فراوانی روبه‌رو می کند. برخی از این مشکلات به شرح زیر است:
- تطابق محیطی پایین
- پرخاشگری و رفتارهای تکانشگرانه
- آسیب رساندن به خود و دیگران
- عدم حضور در فعالیت‌های تفریحی
- شکست‌های پی در پی در فعالیت‌های رقابتی و رها کردن فعالیت
- هوشیاری پایین و عدم توجه مناسب به محرک‌ها
- اختلالات درکی حرکتی
- هماهنگی حرکتی ضعیف
- ضعف در برقراری ارتباط اجتماعی مناسب و دوست‌یابی
- اختلال در برنامه‌ریزی حرکتی و حضور در فعالیت‌های ورزشی مانند دوچرخه سواری، طناب بازی
- اختلال در استفاده از ابزارهای مختلف مانند قیچی کردن، نوشتن، استفاده از قاشق و چنگال
- مشکل در فعالیت‌های خودیاری و مراقبت از خود مانند لباس پوشیدن، حمام رفتن مستقل و…
- خام حرکتی و دست و پا چلفتی به نظر می‌رسند
- اعتماد به نفس پایین و اختلالات اضطرابی در کودکان
- عدم تمایل به انجام فعالیت‌های جدید و درگیر شدن در موقعیت‌های ناشناخته
تست یکپارچگی حسی در تشخیص اختلال پردازش حسی
جهت تشخیص اختلال پردازش حسی باید به متخصص کاردرمانی مراجعه شود. دکتر کاردرمان با ارزیابی دقیق علائم کودک و استفاده از پرسشنامه تشخیصی اختلال یکپارچگی حسی و مشاوره با والدین کودک، تشخیص اختلال پردازش حسی داده می‌شود.
در تشخیص مشکلات پردازش حسی تجربه کاردرمانگر در زمینه اختلال پردازش حسی بسیار حائز اهمیت است و والدین باید توجه داشته باشند که تشخیص‌های افتراقی و اختلالات همراه با اختلال پردازش حسی را به درستی شناسایی کرده و روند درمان مناسب را انتخاب کنند.
اختلالات همراه با اختلال پردازش حسی- مشکلات حسی کودکان اوتیسم
اختلال نقص توجه و بیش فعالی با اختلال پردازش حسی علائم مشترک دارد.
در کودکان طیف اوتیسم اختلال پردازش حسی شایع می‌باشد.
اختلال پردازش حس بینایی با مشکلات نارساخوانی و اختلال یادگیری اشتباه گرفته می‌شود.
اختلال پردازش حس شنوایی و حساسیت شنیداری با کم‌شنوایی اشتباه تشخیص داده می شود.
نا امنی جاذبه‌ای و مشکلات پردازش حس وستیبولار در کودکان تاخیر رشدی و اختلال هماهنگی رشدی دیده می‌شود.
انواع اختلال پردازش حسی
اختلال تنظیم حسی: عدم توانایی در تنظیم شدت پاسخگویی به محرک‌های حسی
اختلال تمایز حسی: سردرگمی در تشخیص محرک‌های حسی و نحوه پاسخ به آنها
Postural-Ocular Disorder : مشکلات کنترل بدن و عضلات در طول حرکات
کنش پریشی: مشکلاتی مانند خام حرکتی، ضعف در هماهنگی حرکات و توالی
اختلال پردازش حسی در پسرها بیشتر از دخترها دیده می‌شود. علائم این اختلال از کودکی به کودک دیگر متفاوت است.
اختلال پردازش حسی در کودکان- یکپارچگی حسی در اوتیسم
مشکلات پردازش حسی در دوران نوزادی می‌تواند همراه با علائم طیف اوتیسم بروز کند. حتی در مواردی قبل از بروز علائم اوتیسم در کودکان مشاهده می‌شود. جهت تشخیص این علائم حتما باید به یک کاردرمان متخصص در زمینه کودکان مراجعه شود. علائم اختلال پردازش حسی در نوزادان ممکن است به صورت بیش حسی یا عکس‌العمل بیش از حد به محرک‌های حسی مانند تدافع لمس خود را نشان دهد. نوزاد از بغل شدن خوشش نمی‌آید و در آغوش مادر آرام نمی‌گیرد. یا به صورت کم حسی و عدم واکنش به محرک‌ها بروز می‌کند که به صورت بی‌حالی و عدم پاسخ به صدای مادر و عدم وجود لبخند اجتماعی در نوزادان بروز می‌کند.
از دیگر علائم این اختلال بی‌قراری و قشقرق در هنگام تعویض پوشک و لباس یا حمام بردن کودک می‌باشد. تاخیر در هماهنگی دوطرفه و استفاده از دست‌ها برای گرفتن اشیاء و تکان دادن آنها می‌باشد.
تدافع لمسی چیست
اختلال پردازش حسی به خودی خود برطرف نمی‌شوند و در صورتی که درمان مناسب انجام نگیرد تا سنین بزرگسالی ادامه می‌یابد. از علائم شایع در بزرگسالان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم تحمل صداها یا محیط‌های شلوغ
- حساسیت به بوی عطرها و اسانس‌ها
- سر درد به علت نورهای محیطی و فلاش دوربین
- مشکل با یقه لباس‌ها و تگ لباس
- مشکل حساسیت بینایی پایین که با اختلال نارساخوانی اشتباه گرفته می‌شود.
کاردرمانی حسی چیست- درمان اختلال یکپارچگی حسی در کودکان
درمان اصلی و مناسب برای اختلال پردازش حسی، رژیم حسی، کاردرمانی حسی و ماساژ درمانی توسط درمانگران متخصص و با تجربه در حیطه اختلالات یکپارچگی حسی می‌باشد. مرکز درمان اختلال پردازش حسی دکتر صابر با در اختیار داشتن امکانات روز دنیا در حیطه مشکلات پردازش حسی به صورت جامع به ارائه خدمات درمانی در این زمینه می‌پردازد. درمان صحیح و به موقع اختلالات پردازش حسی در کودکان موجب بهبود روند رشد کودک و جلوگیری از بروز اختلالات دیگر در کودکان می‌گردد.
اختلال حسی در کودکان و درمان اختلالات حسی از طریق بازی
مشکلات حسی در کودکان موجب بی‌قراری، اضطراب، پرخاشگری در کودکان می‌شود. بازی یکی از روش‌های درمانی جهت درمان اختلالات حسی کودکان می‌باشد. آب درمانی در مرکز اختلال پردازش حسی برای کودکان به ایجاد یکپارچگی حسی در کودک و بهبود مشکلات حس عمقی در آنان کمک می‌کند. بخش بازی درمانی مرکز دکتر صابر با ارائه بازی‌های خلاقانه نظیر شن بازی، ساخت سفال با گل و.. به بهبود مشکلات حسی کمک بسزایی می‌کند.
نظرات