کشوری که برای خروج از بحران ارزی نرخ سود را ۶۰ درصد کرد

بحران ارزی در آرژانتین ، رکود اقتصادی عمیقی را در این کشور به دنبال داشته است. پزوی آرژانتین در رقابت با لیر ترکیه، که بدترین عملکرد را در میان اقتصادهای نوظهور داشته، بیش از 50 درصد از ارزش خود را از دست داده است. بانک مرکزی این کشور، در اقدامی سریع، نرخ بهره بانکی را از 45 درصد به 60 درصد افزایش داده تا مانع سقوط بیش از حد پزو -پول ملی این کشور- شود. پیش‌تر نیز بانک مرکزی در اقدامی دیگر و با منظور حمایت از پزو، ذخایر ارزی خود را به حراج گذاشته بود.

به گزارش تجارت‌نیوز به نقل از بلومبرگ، تحلیل‌گران بر این باورند که فقدان سیاست‌ها و استراتژی‌های شفاف و پایدار موجب شده اعتماد سرمایه‌گذاران و مردم به دومین کشور بزرگ آمریکای جنوبی کاهش یابد.

1- چرا پزوی آرژانتین سقوط کرد؟

اگرچه مشکلات اقتصادی آرژانتین از پیش‌تر شروع شده، اما سقوط اخیر پول ملی این کشور به دلیل سیاست‌های غیرشفاف و ازهم‌گسیخته رهبران منتخب نشات می‌گیرد. صبح روز بیست و نهم آگوست، مکری، رئیس‌جمهور این کشور اعلام کرد که صندوق بین‌المللی پول موافقت کرده تا بخش دیگری از وام 50 میلیارد دلاری را به این کشور اعطا کند. این در حالی است که مقامات صندوق بین‌المللی پول تا ساعت‌ها هیچ واکنشی به این اظهارنظر او نشان ندادند و دولت مکری نیز در مورد جزئیات، میزان و زمان دریافت وام سکوت اختیار کرد.

در نهایت صندوق بین‌المللی پول اعلام کرد که به درخواست دولت آرژانتین در مورد سرعت‌ بخشیدن به پرداخت‌ها رسیدگی می‌کند. کریسین لاگارد، رئیس این نهاد بین‌المللی، قرار است روز سه‌شنبه با وزیر خزانه‌داری این کشور دیدار و در مورد این بسته کمک مالی مذاکره کند.

2- چرا آرژانتین با بحران اقتصادی مواجه شد؟

ترکیبی از رویدادهای مختلف، بدشانسی و سیاست‌های گیج‌کننده، سقوط پزو را در سال 2018 به دنبال داشت. بانک مرکزی این کشور به شکلی غیرمنتظره، در ماه ژانویه نرخ بهره بانکی را کاهش داد. این تصمیم در حالی گرفته شد که هیچ‌ نشانه‌ای از کاهش تورم این کشور وجود نداشت. به دنبال آن پرسشی که مورد توجه قرار گرفت این بود که آیا بانک مرکزی در آرژانتین یک نهاد مستقل است یا دولت مکری سیاست‌های پولی آن را کنترل می‌کند؟

از سوی دیگر، خشکسالی بی‌سابقه در این کشور موجب شد که مهم‌ترین کالای صادراتی آرژانتین یعنی سویا نابود شود.

افزایش نرخ بهره از سوی فدرال‌رزرو نیز به این مشکلات دامن زد. به دنبال تقویت دلار، سرمایه‌گذاران بسیاری از اقتصادهای نوظهور خارج شدند.

از دیگر دلایل خروج سرمایه‌گذاران، بی‌اعتمادی آنها به برنامه‌های دولت است. به نظر می‌رسد آنها قانع نشده‌اند که مکری تا پیش از انتخابات سال آینده بتواند به سرعت هزینه‌ها را کاهش داده و به پرداخت بدهی‌ها بپردازد.

3- آیا آرژانتین موفق به پرداخت بدهی‌هایش می‌شود؟

به گفته یک اقتصاددان در بونیوس‌آیرس، اگرچه پزوی این کشور سقوط کرده اما به نظر می‌رسد بحران اقتصادی حاضر با آنچه در سال 2001 در این کشور رخ داد، متفاوت است و این بار دولت با مدیریت صحیح می‌تواند بدهی‌هایش به موقع پرداخت کند. همچنین از دیدگاه او، برنامه پازپرداخت بدهی‌ها در سال آینده قابل کنترل است و تنها بخشی از بدهی‌های این کشور به دلار است.

4- چه شباهت‌ها و تفاوت‌هایی میان بحران ترکیه و آرژانتین وجود دارد؟

اگرچه چالش‌ها در هر دو کشور مشابه است، اما سیاست‌هایی که دولتمردان دو کشور در پیش گرفته‌اند، کاملا متفاوت است. ترکیه و آرژانتین هردو با کسری بودجه مواجهند و بخشی از این بدهی‌ها مربوط به اوراق قرضه آمریکاست.

رجب‌طیب‌اردوغان دیدگاه‌های اقتصادی غیرمتعارفی دارد و این در حالی است که دولت آرژانتین به دنبال سیاست‌های درست نظیر افزایش نرخ بهره، فروش ذخایر ارزی و کاهش هزینه‌ها بوده است.

با این حال به عقیده تحلیل‌گران، با در نظر گرفتن مبانی نظری، بازارها اعتماد خود را به آرژانتین از دست داده‌اند. کسری بودجه آرژانتین و همچنین تورم این کشور به مراتب بالاتر از ترکیه است.

5- صندوق بین‌المللی پول چه نقشی دارد؟
بنا بود پیشنهاد بسته مالی 50 میلیارد دلاری صندوق بین‌المللی پول به آرژانتین، از نگرانی سرمایه‌گذاران بکاهد. اما چنین اتفاقی رخ نداد و سقوط آزاد پزوی آرژانتین ادامه یافت.

دریافت وام از صندوق بین‌المللی پول مخالفان بسیاری دارد. پیش‌تر نیز این نهاد بین‌المللی برای حل بحران ارزی در آرژانتین مداخله کرده بود که منجر به فروپاشی اقتصادی سال 2001 شد. بسیاری از آرژانتینی‌ها این نهاد را مسئول فروپاشی می‌دانند که به دنبال آن، یک‌پنجم از اقتصاد این کشور نابود شد و فقر افزایش یافت.

6- چه اقدامات دیگری باید برای پزوی آرژانتین انجام شود؟

آرژانتین با 60 درصد، در حال حاضر بالاترین نرخ بهره را در جهان دارد. با این حال، آرژانتین باید به روش‌های دیگری برای کاهش ارزش بیش از حد پول ملی فکر کند. بانک مرکزی میلیاردها دلار از ذخایر ارزی این کشور را با هدف حمایت از ارز ملی به حراج گذاشت. اما این اقدام هم کمک چندانی نکرد. آنچه آرژانتین برای جلوگیری از خروج بیشتر سرمایه‌گذاران به آن نیاز دارد، کاهش هرچه‌ سریع‌ترِ کسری بودجه است.

به گفته اقتصاددانان، کاهش هزینه‌ها می‌تواند کمک قابل توجه به اعتماد ازدست‌رفته بازار کند.

7- مکری از نظر سیاسی در چه موقعیتی قرار دارد؟

بر اساس گزارش‌ها رتبه تایید مکری در ماه آگوست به پایین‌ترین سطح خود رسید. او در حال حاضر با یک انتخاب دشوار مواجه است. از یک‌سو نیاز دارد که به سرعت کسری بودجه را کاهش دهد و بازار و اعتماد بازار را در کنار خود داشته باشد، از سوی دیگر با دریافت وام از صندوق بین‌المللی پول، ناچار است سیاست‌های ریاضت اقتصادی را در پیش بگیرد. اما اتخاذ سیاست‌هایی چون کاهش دستمزدها برای مردمی که با تورم دست‌وپنجه نرم می‌کنند، خشم رای‌دهندگان را به دنبال خواهد داشت.

8- چرا آرژانتین همواره در بحران به سر می‌برد؟

آرژانتین منابع طبیعی بسیاری دارد، اما همواره حکومت‌های ضعیف در این کشور قدرت را به دست گرفته‌اند. قطب‌بندی سیاسی طی دهه‌ها و تمایل دولتمردان برای انتخاب‌ راه‌حل‌های کوتاه‌مدت، چرخه معیوب بحران را برای این کشور به ارمغان آورده است.

فروپاشی اقتصادی 2001 در حالی میلیون‌ها نفر را به فقر دچار کرد که در دهه 1990، یک پزوی آرژانتین برابر با یک دلار آمریکا بود. در آن زمان اقتصاددانان هشدار داده‌ بودند که سیاست‎های این دوره پایدار نخواهد ماند. این روزها یک دلار آمریکا برابر با 38 پزوی آرژانتین است.