کد مطلب: ۵۸۳۳۵۱

تجارت‌نیوز گزارش می‌دهد:

کوچ مردم به شمال برای زندگی / بحران مهاجرت داخلی در راه است؟

کوچ مردم به شمال برای زندگی / بحران مهاجرت داخلی در راه است؟

موازنه مهاجرتی در کشور بهم ریخته و به نظر می‌رسد الگوی مهاجرتی تغییر کرده است. مدیرگروه جمعیت شناسی دانشگاه علامه طباطبایی می‌گوید: «اگر فکری به حال این وضعیت نشود مهاجرت‌های داخلی به شدت افزایش می‌یابد. دیگر نمی‌توان از این موضوع غافل ماند.»

به گزارش تجارت‌نیوز ، موازنه مهاجرتی در کشور بهم ریخته و به نظر می‌رسد الگوی مهاجرتی تغییر کرده است. برخی از شهرها خالی از جمعیت می‌شوند و در برخی شهرها سرریز جمعیتی صورت می‌گیرد. این می‌تواند نتیجه مهاجرت داخلی کنترل نشده‌ای باشد که محمود مشفق، مدیر گروه جمعیت شناسی دانشگاه علامه طباطبایی می‌گوید دیگر نمی‌توان از آن غافل بود زیرا با موضوع مهم امنیت ملی گره خورده است.

برخی را بیکاری از شهر خود می‌راند و برخی از بی‌آبی به ستوه آمدند. بی‌آبی یکی از آن دلایلی است که هم زندگی روزمره را برای برخی از مردم مختل کرده و هم کشاورزی و به عبارتی معیشت آنها را نشانه گرفته است. راهی برایشان نمانده، بار خود را برای شهرهای دیگر می‌بندند که البته آنجا هم با مشکلات زیادی مواجه می‌شوند.

از جمله استان‌های مهاجرپذیر می‌توان به تهران اشاره کرد که افراد زیادی را از شهرهای مختلف در دل خود جا داده است. مهاجران هم دلایل زیادی برای ترک مبدا ذکر می‌کنند. یکی می‌گوید بیکاری امانش را بریده بود و آن یکی می‌گوید اینجا فرصت رشد و پیشرفت بیشتری برایش فراهم است.

تراکم بالای جمعیتی اما مشکلات زیادی زیر پوست این شهر جمع کرده که هر آن ممکن است فوران کند. تا آنجا که بارها موضوع تغییر پایتخت از تهران نیز مطرح شد.

افزایش جمعیت در شمال کشور

اما موضوع فقط پایتخت نیست. شهرهای دیگری هم هستند که کم و بیش با همین مشکل دست و پنجه نرم می‌کنند. محمود مشفق، مدیرگروه جمعیت شناسی دانشگاه علامه طباطبایی در این مورد به تجارت‌نیوز می‌گوید: «جمعیت در حوزه دریای خزر در حال افزایش است. با توجه به تراکم بالای استان‌های شمالی، این موضوع می‌تواند از نظر زیست‌محیطی و اکولوژیک مسئله‌ساز شود.»

او می‌گوید: «موازنه مهاجرتی کشور در حال بهم خوردن است که به آن توجه نمی‌شود. الگوی مهاجرتی در کشور از «روستا به شهر»، به مهاجرت «شهر به شهر» و از شهرهای کوچک به مجموعه‌های شهری تغییر یافته است.» (منظور از مجموعه‌های شهری مثل تهران و شهرک‌های اقماری اطراف آن هستند.)

مشفق می‌گوید برخی از مهاجرت‌ها اقلیمی است: «این نوع مهاجرت به دلیل خشکسالی، ریزگردها و آب و هوا به مناطق دیگر مهاجرت می‌کنند. از این میان می‌توان به خوزستان اشاره کرد که علی‌رغم پتانسیل‌های بالای اقتصادی و صنعتی از مهم‌ترین استان‌های مهاجرفرست است. این نوع مهاجرت در استان‌های سیستان و بلوچستان، خوزستان و کرمانشاه هم دیده می‌شود.»

در سال آبی گذشته ریزش‌های آسمانی در برخی استان‌ها تا ۸۰ درصد هم کاهش یافت. در برخی مناطق از جمله استان خوزستان، مردم به دلیل کمبود آب اعتراض کردند. حالا مشفق می‌گوید: «اگر فکری به حال این وضعیت نشود مهاجرت‌های داخلی به شدت افزایش می‌یابد. زیرا که در استان‌های حاشیه‌ای معیشت به کشاورزی وابسته است و اگر کشاورزی نکنند زندگی آنها مختل می‌شود.»

این در حالی است که داده‌های مرکز آمار نشان می‌دهد تعداد شاغلان در بخش کشاورزی در بهار ۱۴۰۰ نسبت به بهار ۱۳۹۸ حدود ۳۸۰ هزار نفر کاهش داشته است. به عبارتی هر کدام مستعد مهاجرت داخلی هستند.

مشفق با اشاره به اینکه وقتی افراد مهاجرت کنند مبدا از نیروی کار ماهر و اثرگذار خالی می‌شود، می‌گوید: «از موضوع مهاجرت داخلی دیگر نمی‌توان غافل ماند زیرا با امنیت ملی کشور گره خورده است.»

کدام استان‌ها مهاجرپذیر هستند؟

بر اساس داده‌های مرکز آمار ایران چهار نقطه ثقل مهاجرپذیری(یا کانون جذب جمعیتی) در کشور داریم. مشفق درباره این چهار نقطه می‌گوید: «اولین کانون جذب جمعیتی، تهران و البرز است. ضمن اینکه در مجموعه شهری تهران و البرز، کرج، پردیس، رباط کریم، شهریار و … از مقاصدی است که مهاجران انتخاب می‌کنند.»

او ادامه می‌دهد: «دومین کانون جذب جمعیتی استان‌های قم، اصفهان، مازندران و یزد و سومین کانون مهاجرتی مجموعه شهری مشهد(مشهد و شهرک‌های اطراف) است. همچنین چهارمین کانون مهاجرپذیری استان‌های شمالی گیلان و مازندران است.»

مهاجران از کدام استان‌ها هستند؟

او در ادامه درباره مبدا مهاجرت داخلی در ایران توضیح می‌دهد: «اولین کانون مهاجرفرستی، غرب و جنوب غربی کشور است. در این حوزه خوزستان، لرستان، کرمانشاه و همدان برجسته‌ترین استان‌های مهاجرپذیر هستند. این مهاجران به سمت تهران و اصفهان می‌روند.»

اصفهان در حالی یکی از مقاصد مهاجرتی خوزستانی‌هاست که در سال‌های اخیر کشاورزان در این استان بارها برای کمبود آب و انتقال آب زاینده رود اعتراض کرده‌اند.

مشفق ادامه می‌دهد: «دومین کانون، شمال غربی است که شامل استان آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی و اردبیل می‌شود که عمدتا به سمت تهران یا گیلان می‌روند. سومین کانون مهاجرفرستی در شرق کشور شامل خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان و کرمان هستند که به سمت مشهد، یزد و اصفهان می‌روند.»

مدیر گروه جمعیت شناسی دانشگاه علامه طباطبایی می‌گوید: «سرریز شدن جمعیت در استان‌های مهاجرپذیر موجب ایجاد مشکلات اقتصادی و اجتماعی می‌شود. به طور مثال در بعد اقتصادی باعث افزایش قیمت زمین، مسکن و اجاره بها می‌شود. در تهران هم این موضوع قابل مشاهده است. حالا مهاجران دیگر به تهران یا کرج نمی‌روند بلکه به اطراف مثل پردیس، شهریار، پاکدشت و… می‌روند. در استان‌های شمالی هم موجب افزایش قیمت زمین و مسکن می‌شود. در بعد اجتماعی هم باعث افزایش آسیب‌های اجتماعی، به هم خوردن ترکیب اجتماعی در منطقه مهاجرپذیر می‌شود.»

بنابراین شمال کشور در حال افزایش جمعیت و جنوب کشور در حال خالی شدن است. از سوی دیگر مقاصد مهاجرتی در کشور نیز با مشکلات زیادی مواجه هستند، از کمبود آب در برخی شهرها گرفته تا تراکم بالا و هزینه‌های بالای زندگی. مشفق هم در پایان می‌گوید که برای کنترل این اوضاع باید دلایل مهاجرت را در مبدا بررسی کرد و از مبدا آن را کنترل کرد و نباید آن را نادیده گرفت.

نظرات

مخاطب گرامی توجه فرمایید:
نظرات حاوی الفاظ نامناسب، تهمت و افترا منتشر نخواهد شد.

  • ناشناس

    قم !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!11 خدا وکیلی ؟!؟!؟!؟!!؟

    • ناشناس

      افغانی ها بیشتر میرن

  • ناشناس

    ما تو یزد زندگی می کنیم. خود یزد آب نداره. ولی استان صنعتی هست. تو این چند سال اخیر خیل مهاجران روانه یزد شدن. افغانی هم زیاده تو یزد. و صد البته خیل مهاجرانی که پول دارن به سمت کشورهای دیگه از جمله ترکیه وجود داره. هر کی عقل داره و پول داره، زودتر داره از این کشور میره. ایران دیگه جای زندگی نیست.

    • ناشناس

      چه بر سر این کشور آمد که اینطوری شد!

  • ناشناس

    تو رو خدا نیاین شمال، قیمت خونه ها و زمین ها به خاطر مهاجرها ده برابر شده، خیلیا زمینهای کشاورزی شون رو دارن به مردم شهرای دیگه میدن برای خونه سازی، برای همین برنج امسال خیلی کمتر شده،درست کم آبی هم بوده ولی به نظر من تغییر کاربری تو این چند سال دلیل بهتریه، تو شمال پر از مردم از شهرهای دیگه شده ، فرهنگشون ،پوشش، نوع زندگی ، همه چی این سمت داره تغییر میکنه، حتی کار! فرضا آذربایجانی ها هوای هم رو دارن و یه جا که مشغول میشن همه ی همشهریهاشون رو جذب میکنن نتیجه میشه بیکاری جوونای شمال، همین پتانسیل رو که دارن تو شهر خودشون چرا استفاده نمیکنن، مهمان باشن پیش ما اما الان واقعا به اینوریا داره فشار میاد،تو رو خدا نیاین

    • ناشناس

      برادر عزیز ,خود زمین دارهای شمال دارن زمینهاشون برای سود بیشتر می فروشن . همین کار در گذشته در تهران و کرج انجام شده و باعث این شلوغی وحشتناک تو شهر ها شده .

    • ناشناس

      کوگوش شنوا بهترین روش مدیریت صحیح است چون اگراین جوری پیش بریم شمال سرسبزدیگرزبونم لال نابودمیشود

    • کیهان صوفی

      کوگوش شنوابه نظرمن مدیریت صحیح واینکه به غیربومی هایی که به انجاواردمیشوندبه هیچ عنوان زمینی فروخته نشودواینکه به مشکلات کشاورزان عزیزگیلان رسیدگی شود تامجبورنشوندزمین هایشان رابفروشندچون اگربه همین منوال پیش برود دیگرشمال سرسبزوعزیزمان چیزی ازش نمی مونه💔

  • ناشناس

    به مهاجران خانه ندهید

    • ناشناس

      عمو خودت نشتی جای خوب آب هست غذا هست خیابون های آسفالت دکتر پارکهای با صفا بعد ما همش توی خاک بدون دکتر بدون امکانات

  • علی

    در آینده ای نزدیک استانهای شمالی به دلیل نابودی مراتع وزمینهای کشاورزی به شدت دچار مشکل کم ابی خواهند شد. چون تنها زمین است که میتواند اب رو در خود ذخیره کند. استانهای شمالی به شدت در معرض سیلابهای غیر طبیعی و تنش های آبی هستند.
    چاره کار مهاجرت نیست مدیریت است. یا علی.
    یک کارشناس نیروگاه دلسوز.

  • ناشناس

    واقعا زندگی تو تهران داره دیونه کننده میشه . اگر یه شهر خلوت تر بود حتما دنبال زندگی کردن توش بودم . البته تو این شرایط بهترین کار رفتن از کشوره نه به شهر دیگه.

  • مُسکن

    خوبه چندسال پیش در اینمورد تحقیق فیوچریستی شد که من هم درگیر و هم مطلع بودم، ‌باید مگاپروژه هایی در شرق و جنوب طراحی کرد که جلوی مهاجرت را بگیرد، خطه خزر حتی تا مرز ارمنستان به صورت سِکند هوم قابل سکونت هست، حتی تا داخل خود ارمنستان. غرب کشور و نواحی کردستان هم فاصله شهرها بسیار زیاد و امکان تاسیس شهرک های جدید امکان پذیر است که توجه نشده. پروژه ای ایرانرود و احیای کویر مرکزی و همچنین دست اندازی به البرز مرکزی و غربی به صورت شهرک های لوکس و مداگر با طبیعت اجتناب ناپذیر است.

  • ناشناس

    بسیار تحلیل جامع پیرامون مهاجرت نوشته شده است. مثلا درمازندران زمین برای خود بچه روستا که برای ساخت مسکن بسیار گرانتر از بعضی شهرها شده است. زمین های کشاورزی درروستاها توسط پولدارها خریداری شده پس از تفکیک باسود کلان بفروش می رسد. اصلا زمین چند میلیاردی درروستاها نبوده حال بیایید ببینید وضع ملک درشهرهای مازندران که هیچ درروستاها هم نمی توان بچه روستا برای خود زمین تهیه کند

  • ناشناس

    با توجه به پیش بینی خشکسالی های آتی و کویر زایی در فلات مرکزی و اکثر نقاط کشور، چه بخواهیم چه نخواهیم مهاجرت به سمت شمال ایران شروع شده و بصورت تصاعدی سال به سال اضافه خواهد شد. بهمین خاطر روند افزایشی قیمت زمین و آپارتمان در گیلان و مازندران و مخصوصا غرب مازندران در چند سال اخیر بیسابقه بوده.

  • ناشناس

    در گرگان انقدری که بعد از انقلاب مهاجر اومده مردم بومی کم کم زبان مازندرانی خودشون رو دارن فراموش میکنن و میرم به سمت فارسی صحبت کردن هر چند تقریبا زبان فارسی جای زبان مازنی رو گرفته و این خیلی بده که ما داریم زبان مادری خودمون رو به حاشیه میکشیم

  • رضاییان

    آمل بهترین شهر برای زندگی کردن هست شرایط اقتصادی و کاری مطلوب و بهترین شهر از نگاه صنعتی هست و شرایط خوب فرهنگی و زیرساخت شهری خوبی نسبت یه اکثر شهرهای شمالی ایران داره.