چرا ماشین جنگی چین نباید به تراشه‌های آمریکایی مجهز باشد؟

به گزارش تجارت نیوز، هیچ چیز بیش از اولویت دادن به شرکت‌های آمریکایی بر حزب کمونیست چین (CCP) با شعار «اول آمریکا» مهم نیست. با این حال، برخی از شرکت‌ها منافع پکن را در اولویت قرار می‌دهند.

جنسن هوانگ، مدیرعامل انویدیا، اوایل نوامبر با گفتن این جمله به فایننشال تایمز، تعجب همگان را برانگیخت: «چین قرار است در رقابت‌ها بر سر هوش مصنوعی پیروز شود.» این بیانیه تنها چند روز پس از امتناع دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده، از فروش تراشه‌های پیشرفته بلک‌ول به شرکت‌های چینی توسط انویدیا منتشر شد. همانطور که ترامپ ۳۱ اکتبر گفت: «پیشرفته‌ترین تراشه‌های هوش مصنوعی در اختیار واشنگتن است، ما به هیچ کس دیگری جز ایالات متحده اجازه نخواهیم داد که آن‌ها را داشته باشد».

تراشه‌ها؛ محور اصلی انقلاب هوش مصنوعی

تراشه‌های مورد بحث از پیچیده‌ترین تجهیزاتی هستند که تاکنون توسط بشر طراحی شده و انقلاب هوش مصنوعی را به پیش می‌برند. طرح اقدام هوش مصنوعی ترامپ، مسابقه هوش مصنوعی را با رقابت فضایی قرن بیستم مقایسه کرده و آن را به عنوان «انقلاب صنعتی و اطلاعاتی و یک رنسانس؛ در کنار هم» توصیف می‌کند. به همین دلیل است که تراشه‌های انویدیا بسیار مهم هستند.

حال این سوال که آیا تراشه‌های آمریکایی باید به چین فروخته شوند یا خیر، در قلب بحث‌های پیرامون قانون GAIN AI قرار دارد، قانونی که توسط سناتور جمهوری‌خواه، جیم بنکس، معرفی و توسط نماینده جمهوری‌خواه، برایان مست، حمایت شده و اخیرا در لایحه مجوز دفاعی سالانه در دست بررسی است. طبق گزارش‌ها، مقامات کاخ سفید علیه این بند در کنگره لابی و برخی از گروه‌های ذینفع به دلیل نگرانی در مورد مقررات سخت‌گیرانه مرتبط، با این لایحه مخالفت کردند.

این لایحه با تعریف دوره بررسی یک ماهه به کنگره برای فروش تراشه به چین و سایر کشورهای مورد نظر، در حوزه صادرات تراشه هوش مصنوعی از فروش تسلیحات ایالات متحده الگوبرداری می‌کند. علاوه بر این، وزارت بازرگانی باید تایید کند که این فروش تاثیر منفی بر رقبای ایالات متحده نخواهد داشت.

وقتی امنیت ملی قربانی می‌شود

به نوشته فارین پالسی چنین سیاست‌هایی، آنطور که برخی استدلال کرده‌اند، حمایت گرایانه نیستند، بلکه اذعانی به این واقعیت است که تقاضا برای تراشه‌های پیشرفته هوش مصنوعی به صورت دوره‌ای و مکرر از عرضه پیشی گرفته – و بخشی از این تقاضا ناشی از نیازهای پکن است.

در نهایت، منافع خصوصی انویدیا بر نگرانی‌های امنیت ملی غلبه کرد و قانون GAIN AI در لایحه دفاعی گنجانده نشد.

این برای ایالات متحده مایه تاسف است زیرا این ماده می‌توانست از مهم‌ترین مزایای فناوری‌اش محافظت کند با این حال صحبت از هوش مصنوعی بدون در نظر گرفتن چین غیرممکن است. حزب کمونیست چین، هوش مصنوعی را به عنوان یک فناوری حیاتی قلمداد کرده و تلاش دارد تا از آن در حوزه‌های نظامی و امنیت ملی خود استفاده کند.

در همین راستا شی جین پینگ، رئیس جمهور چین، ماه آوریل از این حزب خواست تا «در زمینه هوش مصنوعی برتری کسب کند». با این همه، هم واشنگتن و هم پکن، مسابقه هوش مصنوعی را بازی با حاصل جمع صفر می‌دانند، به همین دلیل است که طرح اقدام هوش مصنوعی ترامپ با یک هشدار جدی آغاز می‌شود: «ضروری است که ایالات متحده و متحدانش در این مسابقه پیروز شوند.»

این متغیر ممکن است کنترل خسارت اخیر هوانگ را تبیین کند.هوانگ در بیانیه‌ای در تاریخ ۵ نوامبر توضیح داد: «همانطور که مدت‌هاست گفته‌ام، چین در هوش مصنوعی از آمریکا چند نانوثانیه عقب‌تر است. بسیار مهم است که آمریکا با پیشی گرفتن از توسعه‌دهندگان در سراسر جهان پیروز شود.» با این حال، در چه مسابقه‌ای، یک دونده با تجهیز حریف برنده می‌شود؟ در کدام جنگ، یک ملت با مسلح کردن دشمن خود، برتری قاطعی به دست آورده است؟

حال با ورود نسل‌های جدید تراشه‌ها، تقاضا می‌تواند از عرضه پیشی بگیرد – این همان گزاره‌ای هست که اکنون در مورد خط تولید بلک‌ول انویدیا به نظاره نشستیم.

اخیرا گزارشی نگران‌کننده از سوی موسسه پیشرفت هشدار داده که فروش تراشه‌های هوش مصنوعی به چین تحت این شرایط، به ضرر شرکت‌های آمریکایی خواهد بود و به پکن کمک می‌کند تا شکاف هوش مصنوعی را پر کند. صادرات تراشه‌های پیشرفته هوش مصنوعی به چین، شکاف بزرگی را در مجموعه فناوری چین پر خواهد کرد. چین در حال حاضر مدل‌های هوش مصنوعی پیشرو و رقابتی جهانی مانند DeepSeek و ارائه‌دهندگان خدمات ابری مانند Tencent و Huawei و Alibaba را در اختیار دارد. با تراشه‌های برتر انویدیا، رقبای چینی می‌توانند محصولات مشابه را با قیمت‌های ارزان‌تر و یارانه‌ای دولتی ارائه دهند و شرکت‌های آمریکایی را از بازارهای خارجی بیرون کنند. مقامات کاخ‌سفید مانند دیوید ساکس علنا نگرانی خود را از این نتیجه ابراز کرده‌اند، متغیری که قانون GAIN AI از آن جلوگیری می‌کند.

سیاست‌های مرتبط با این قانون همچنین به نگرانی‌های واقعی امنیت ملی می‌پردازد. چین از تراشه‌های آمریکایی برای تقویت ارتش آزادی‌بخش خلق خود (PLA) استفاده می‌کند، تجهیزاتی که قبلا تراشه‌های انویدیا را به طور غیرقانونی به دست آورده. حزب کمونیست چین مدت‌هاست که استراتژی ادغام نظامی-مدنی را پیش برده؛ استراتژی که نوآوری تجاری را نظامی می‌کند، بنابر این شرایط حاکم نباید شرکت‌هایی مانند انویدیا را متعجب کند بالاخص آن که ارتش آزادی‌بخش خلق از پیشرفت‌های مدل‌های هوش مصنوعی چینی سود می‌برد.

پشت‌پرده دکترین ترامپ در حوزه هوش مصنوعی

تراشه‌های انویدیا از نظر کیفی از تراشه‌های هواوی پیشی می‌گیرند. فروش این فناوری برتر به دشمن، یکی از اصول اصلی سیاست هوش مصنوعی ترامپ را نقض می‌کند: جلوگیری از «دسترسی دشمنان خارجی» به «محاسبات پیشرفته هوش مصنوعی». تجهیز حزب کمونیست چین همچنین با سیاست تجاری «اول آمریکا»ی رئیس جمهور در تضاد است، که از دولت ایالات متحده می‌خواهد «برتری فناوری آمریکا را حفظ و ارتقا دهد».

در مصاحبه‌ای در ماه جولای، فرید زکریا از سی‌ان‌ان از هوانگ پرسید که آیا مهم است که ایالات متحده یا چین در رقابت هوش مصنوعی پیروز شوند؟ او پاسخ داد: «در نهایت، فکر نمی‌کنم مهم باشد.» طبیعتا نادیده گرفتن ملاحظات مشروع امنیت ملی نشان می‌دهد که انویدیا کمتر بر منافع ایالات متحده تمرکز دارد و بیشتر نگران منافع شخصی است، به خصوص با توجه به وابستگی بیش از حدش به تعداد کمی از شرکت‌های آمریکایی فعال در حوزه ابرمقیاس‌پذیری، شرکت‌هایی چون آلفابت، آمازون، متا، مایکروسافت، OpenAI و اوراکل.

طبق گزارش‌ها، چندین مورد از این شرکت‌ها به دنبال تامین‌کنندگان تراشه جایگزین هستند و برخی دیگر در حال توسعه تراشه‌های خود. درک دلیل چرایی این وضعیت دشوار نیست. انویدیا اساسا از انحصار تراشه‌های هوش مصنوعی برخوردار است، اما اگر مشتریان‌اش تراشه‌های جایگزینی پیدا کنند یا توسعه دهند، این وضعیت می‌تواند تغییر کند. وقتی انویدیا اخیرا نیم تریلیون دلار از ارزش خود را از دست داد، هوانگ با طعنه گفت که «هیچ‌کس در تاریخ امروز ۵۰۰ میلیارد دلار را در عرض چند هفته از دست نداده است.»

این شرکت بدون داشتن برنامه‌ای برای بازگشت به عقب برای جذب مشتریان قابل اعتماد در خارج از کشور، به ویژه در بازارهایی مانند چین، حتی قادر است منافعی بیش از این را هم از دست بدهد.

شرایط حاکم مخالفت هوانگ با سیاست هوش مصنوعی ترامپ و مخالفت انویدیا با قانون GAIN AI را توضیح می‌دهد. بازار چین درآمد ثابتی را برای انویدیا لحاظ کرده، حتی اگر موقعیت بازار تسلطش در داخل از دست بدهد. طبق قوانین ایالات متحده، انویدیا حق دارد از این موضع حمایت کند، اما این مسئولیت سیاست‌گذاران است که منافع ملی را بر منافع شرکت‌ها مقدم بدانند.