الهام میرمحمدی 
فستیوال فساد؛ فساد در این کشورها بیداد می‌کند
تحقیقات نشان می‌دهد، کشورهایی که توزیع درآمد در آنها به شکل عادلانه انجام می‌شود، از دوره‌های پایدار رشد اقتصادی بهره می‌برند. در حال حاضر فساد مالی یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های جهان است و این موضوع مانعی عمده بر سر راه توسعه پایدار است.
الهام میرمحمدی: مبارزه با فساد مالی و اداری نقش مهمی در اقتصاد کشورها و افزایش تولید ناخالص داخلی دارد. کشورهایی که نظارت کمتری بر دولت در آنها وجود دارد، با فساد مالی و اداری بیشتری مواجه هستند. وضع قوانین یکپارچه و مشخص، اولین گام برای برقراری حاکمیت شرکتی است. توسعه این قوانین باعث می‌شود شرکت‌ها در اقدامات ضد فساد اداری و مالی، به عنوان بخشی از مکانیسم‌های خود برای محافظت از اعتبار و منافعشان تمرکز کنند.
به گزارش تجارت‌نیوز ، کشورهایی که به فساد مالی و اداری دچارند، رتبه‌های پایین‌تری را از نظر رشد اقتصادی کسب می‌کنند. رفتارهای تبعیض‌آمیز و ناعادلانه و به دنبال آن ناامیدی عمومی، انگیزه افراد و شرکت‌ها را برای تولید کاهش می‌دهد. با افزایش فساد اداری همچنین اعتماد همگانی به دولت و رهبران نابود می‌شود.
از سوی دیگر، فساد نقش مهمی در پرورش فقر و سیستم‌های ناسالم اقتصادی ایفا می‌کند. در برخی کشورها ساختارهای قدرت به گونه‌ای معماری شده که شرایط را برای فساد و بهره‌برداریِ مقام‌های دولتی و حکومتی فراهم می‌آورد.
سازمان شفافیت بین‌الملل سالیانه لیستی را از کشورهای فاسد جهان فراهم می‌آورد که میزان فساد اداری و اقتصادی در کشورها را نشان می‌دهد. این گزارش برای هر کشور نمره‌ای از صفر تا 100 در نظر می‌گیرد که هر چه این نمره بیشتر باشد دلالت بر فساد کمتر دارد.
شفافیت بین‌الملل، سازمانی غیردولتی و مستقل است که مقر آن در برلین آلمان قرار دارد و از سال 1993 میلادی گزارش‌هایی درباره میزان فساد در کشورهای جهان و تلاش دولت‌ها برای مبارزه با آن منتشر می‌کند.
در این مطلب به بررسی 15 کشوری که بیشترین فساد مالی را در سال گذشته میلادی داشته‌اند، پرداخته‌ایم:
15- اریتره
امتیاز: 18
فساد اداری در این کشور هر روز بیشتر می‌شود تا حدی که بر اساس رتبه‌بندی‌ها، جایگاه اریتره از 25 در سال 2013، به 10 در سال 2016 نزول کرده است.
اریتره از شمال و غرب با سودان، از جنوب با اتیوپی و جیبوتی و از شرق با دریای سرخ هم‌مرز است. جمعیت این کشور 6.3 میلیون نفر و تولید ناخالص داخلی آن 3.44 میلیارد دلار است و کشوری فقیر محسوب می‌شود.
از مهم‌ترین دلایل فساد اداری در این کشور هجوم سرمایه‌گذاری خارجی و دولت تک‌حزبی است.
14- سوریه
امتیاز: 18
از آغاز بهار عربی در کشورهای خاورمیانه تاکنون، سوریه در جنگ داخلی به سر می‌برد. به دنبال نابسامانی‌ها در این کشور، مهاجران بسیاری به اروپا پناه برده‌اند.
حضور داعش در این کشور نیز از دیگر دلایل ناآرامی در سوریه است. بشار اسد همچنان در راس قدرت است و هنوز مشخص نیست که چطور سوریه می‌تواند بار دیگر در مسیر درست قرار بگیرد.
با ملی شدن صنعت نفت در ونزوئلا، به جای اینکه از درآمدهای نفتی برای رفاه اجتماعی عموم استفاده شود، سودِ آن به مقامات عالی‌رتبه دولتی رسید.
13- ترکمنستان
امتیاز: 18
ترکمنستان با افغانستان، ایران، ازبکستان و قزاقستان هم‌مرز است. به دلیل آشفتگی‌های مداوم در سراسر خاورمیانه، بستر فساد برای مقامات دولتی در این کشور فراهم آمده است.
تحلیل‌گران، قربان‌قلی بردی محمدف -رئیس‌جمهور مستبد ترکمنستان- را دلیل عمده فساد اقتصادی در این کشور می‌دانند.
اگر چه ترکمنستان به دنبال فروپاشی جماهیر شوروی شکل گرفت، خود به شدت از فساد مالی و اداری رنج می‌برد.
12- یمن
امتیاز: 18
همچون دیگر کشورهای خاورمیانه، یمن نیز از درگیری و جنگ‌های داخلی در امان نبوده است.
این کشور از شمال به عربستان سعودی، از جنوب به خلیج عدن، از مغرب به ساحل دریای سرخ و از مشرق به عمان محدود می‌شود.
گروه‌های رقیب دولت برای به دست گرفتن کنترل اوضاع با دولت می‌جنگند.
11- هائیتی
امتیاز: 17
در زلزله‌ای که در سال 2010 در هائیتی به وقوع پیوست بیش از 300 هزار نفر کشته شدند و در این حادثه بود که ناتوانی دولت به طور کامل مشخص شد.
همکاری میان ثروتمندان و سیاستمداران از عمده‌ترین دلایل فساد در این کشور محسوب می‌شود. اگر چه در سال‌های اخیر وضعیت فساد اداری تا حدی در این کشور بهبود یافته است اما همچنان از مهم‌ترین مسائل این کشور است.
ثروت و منابع طبیعی عراق، این کشور را با به هدفی برای سودجویان جنگی و صاحبان صنایع تبدیل کرده است.
10- گینه بیسائو
امتیاز: 17
این کشور با جمعیت 1.7 میلیون نفر -که اکثر آنها فقیر هستند- در غرب آفریقا، بین گینه و سنگال واقع شده است.
فساد در این کشور چیزی شبیه به سرگرمی ملی است. از اوایل دهه 1970 تاکنون هیچ‌یک از روسای‌جمهور این کشور به طور کامل دوره ریاست‌جمهوری خود را به پایان نرسانده‌اند.
گینه بیسائو همچنین، یکی از شناخته‌شده‌ترین کشورها در زمینه جرایم سازمان‌یافته است.
9- ونزوئلا
امتیاز: 17
با در نظر گرفتن شاخص فساد مالی، ونزوئلا نیز از اوضاع چندان خوبی برخودار نیست. با آغاز ریاست‌جمهوری هوگو چاوز در سال 1998 صنعت نفت این کشور ملی شد.
اما با ملی شدن صنعت نفت در ونزوئلا، به جای اینکه از درآمدهای نفتی برای رفاه اجتماعی عمومی استفاده شود، سودِ آن به مقامات عالی‌رتبه دولتی رسید. از آن زمان تاکنون اوضاع اقتصادی این کشور وخیم‌تر شده است. پول ونزوئلا ارزش خود را از دست داده و اقتصاد در معرض مشکلات جدی است.
8- عراق
امتیاز: 16
با خروج نیروهای ایالات متحده آمریکا از عراق، فرقه‌های مختلف برای به دست گرفتن قدرت در این کشور با یکدیگر می‌جنگند. این مبارزات بیشتر در میان کردها، شیعیان و اهل سنت متمرکز است.
ورود داعش به عراق نیز به مشکلات این کشور افزوده است.
ثروت و منابع طبیعی عراق، این کشور را به هدفی برای سودجویان جنگی و صاحبان صنایع تبدیل کرده است.
اگر چه در سال‌های اخیر و به دنبال بازسازی کشور، عراق شاهد رشد اقتصادی بوده است، اما مداخله شرکت‌های اروپایی و آمریکایی برای بازسازی زیرساخت‌ها و بهره‌برداری از ذخایر نفتی کشور به فساد اداری منجر شده است.
7- لیبی
امتیاز: 16
با آغاز بهار عربی، لیبی نیز در زمره کشورهایی قرار گرفت که آشفتگی‌ها و نابسامانی‌های داخلی بسیاری را تجربه کرد.
به دنبال اعتراضات گسترده مردمی، دولت این کشور سقوط کرد و نخستوزیر دیکتاتور -معمر قذافی- کشته شد.
لیبی هنوز در وضعیت آشفته‌ای به سر می‌برد و هنوز هیچ دولت رسمی در این کشور وجود ندارد. مبارزه میان شورشیان و وفاداران به حکومت قدیمی در جریان است.
بر اساس گزارش بانک جهانی، با توجه به سطح بالای عدم قطعیت سیاسی، تولید ناخالص داخلی در این کشور به شدت کاهش یافته است.
فقدان یک دولت قدرتمند، شرایط را برای فروشندگان اسلحه و فساد ارتش به وجود آورده است.
6- آنگولا
امتیاز: 15
جایگاه این کشور در رتبه‌بندی شاخص فساد اداری در سال‌های اخیر چندین بار تغییر کرده است.
آنگولا در امتداد ساحل غربی آفریقای جنوبی واقع شده، اشکال مختلفی از فساد از جمله پولشویی و اختلاس را تجربه کرده است.
این کشور دارای ذخایر نفتی بسیاری است که آهنربایی برای جذب فساد محسوب می‌شود.
آنگولا بدترین کشور برای کودکان محسوب می‌شود.
۴۵ درصد مردم سودان در فقر شدید به سر می‌برند.
5- سودان جنوبی
امتیاز: 15
سودان جنوبی در سال 2011 به طور رسمی استقلال خود را اعلام کرد. جدایی از سودان و اختلافات منطقه‌ای منجر به مرگ حدود 2.5 میلیون نفر شده است.
سودان جنوبی یکی از فقیرترین و بدترین کشورها از نظر وضعیت سلامتی در جهان است.
حفظ ساختارهای سنتی دولتِ قدیمی، موجب شده سیاستمداران فاسد بتوانند وارد عمل شود.
4- سودان
یکی از کشورهایی که سال‌های متمادی درگیر جنگ داخلی بوده، کشور آفریقایی سودان است. درگیری‌های طولانی‌مدت در سودان موجب شده تا این کشور نتواند طی سال‌های گذشته به یک ثبات اقتصادی مناسب برسد.
همین عدم ثبات مشکلات فراوانی را برای شهروندان به وجود آورده است.
جدا شدن سودان جنوبی از این کشور به همراه منابع نفتی فراوان خود موجب کاهش تولید ناخالص داخلی در سودان شده است.
دولت سودان به عنوان جمهوری فدرال در سال 1989 با حاکمیت حذب کنگره با یک کودتا به قدرت رسید اما از آن سال تاکنون موفق به رسیدگی مشکلات متعدد این کشور و کنترل فساد اقتصادی سودان نبوده است.
در حال حاضر 45 درصد مردم این کشور در فقر شدید به سر می‌برند.
هزینه‌هایی که دولت کره شمالی صرف امور نظامی می‌کند به مراتب بیشتر از برنامه‌های رفاه اجتماعی است.
3- افغانستان
امتیاز: 11
افغانستان -گورستان امپراتوری‌ها- رتبه سوم را در زمینه فساد مالی و اداری به خود اختصاص داده است.
مقامات دولتی از محل قراردادهایی که با دستگاه نظامی آمریکا منعقد ساختند و همچنین با معاملاتی که با بخش تجارت داخلی و شرکت‌های خارجی داشتند، با بهره‌مندی از اختلاس و فساد موجود در دستگاه حاکم صاحب ثروت کلان نامشروعی شدند.
با روی کار آمدن حکومت جدید افغانستان و سرنگونی حکومت طالبان، کمک‌های بین‌المللی فراوانی به افغانستان شد، اما متاسفانه دولت در این زمینه ناتوان بود و نتوانست این کمک‌ها را ساماندهی کند.
از میلیون‌ها دلار کمک به افغانستان، تنها سهم اندکی خرج این کشور شد و مقامات دولتی و شرکت‌ها پول‌ها را به نفع خود مصادره کردند.
2- کره شمالی
امتیاز: 8
از اقتصاد و آنچه در داخل حکومت دیکتاتوری کره شمالی می‌گذرد هیچ‌گونه اطلاعاتی در دست نیست.
اگر چه چین کمک‌های مالی فراوانی به کره شمالی می‌کند اما این کشور برای فراهم کردن سوخت و غذای کافی برای شهروندانش با مشکل مواجه است.
هزینه‌هایی که دولت صرف امور نظامی می‌کند به مراتب بیشتر از برنامه‌های رفاه اجتماعی است.
کره شمالی یکی از فقیرترین کشورهای جهان شناخته شده است.
مشکلات کره شمالی با وقوع برخی بالایای طبیعی در گذشته و مسائل متعدد بعد از فروپاشی شوروی شدت گرفته و همچنان ادامه دارد. همه این موارد باعث شده تا کره شمالی به یکی از فاسدترین کشورها در دنیا از نظر اقتصادی تبدیل شود.
1- سومالی
امتیاز: 8
سومالی را می‌توان بی‌ثبات‌ترین کشور دنیا دانست. این کشور به داشتنِ بیشترین و گسترده‌ترین شبکه دزدان دریایی در دنیا در محدوده دریای هند و خلیج عدن معروف است.
دولت مرکزی کمترین کنترل را بر کشور دارد و این کشور از سوی قبیله‌های متعدد که هم در جنگ هستند، اداره می‌شود.
از نظر کیفیت زندگی، مردم این کشور در شرایط بسیار سختی به سر می‌برند و فعالیت‌های اقتصادی آنها به کشاورزی و ماهی‌گیری محدود می‌شود.
بر اساس آمار بانک جهانی، تنها 29 درصد از جمعیت سومالی به مدرسه رفته‌اند و سن امید به زندگی در میان آنها 55 سال است.
اطلاعات چندانی از وضعیت اقتصادی و فعالیت‌های دولت مرکزی در دسترس نیست. و مقامات دولتی نیز تمایلی به افشای اطلاعات بیشتر در مورد فسادهای مالی و اقتصادی موجود در کشور خود ندارند.
جایگاه ایران
امتیاز: 29
ایران در رد‌ه‌بندی جهانی فساد سال گذشته در میان 176 کشور جهان، رتبه 131 را کسب کرد.
لازم به ذکر است، بهترین رتبه ایران در شفافیت مالی در دهه‌های اخیر به سال 2003 باز می‌گردد که رتبه 78 را به خود اختصاص داد.
Transparency.org / Cheatsheet.com
نظرات