پایان دوران متانول و پلی‌اتیلن؟ بازار هشدار داد، پتروشیمی‌ها گوش نکردند+ اینفوگرافیک

به گزارش تجارت نیوز، آمارها نشان می‌دهد در سالی که درآمد پتروشیمی‌ها رکورد زد، نیمی از آن‌ها در تولید عقب ماندند. بررسی‌ها حکایت از آن دارد ۱۲ پتروشیمی بورسی در سال ۱۴۰۳ کاهش تولید داشته‌اند. این افت، زنگ خطری برای آینده صنعت است و اگر قطعی گاز در ماه‌های سرد سال ادامه یابد، ضربه سنگینی به خطوط تولید این صنعت وارد خواهد شد.

در سالی که درآمد پتروشیمی‌ها رشد قابل توجهی داشت، وضعیت تولید بسیاری از شرکت‌ها نگران‌کننده بود. بررسی آمار تولید سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد نیمی از پتروشیمی‌های بورسی نسبت به سال قبل افت تولید را تجربه کردند.

آمارها حکایت از آن دارد که از میان ۲۴ پتروشیمی حاضر در بورس، ۱۲ شرکت در سال ۱۴۰۳ با کاهش حجم تولید مواجه بودند؛ موضوعی که با وجود رشد درآمد صنعت، یک هشدار جدی برای آینده تلقی می‌شود. در صدر افت تولید، نام پتروشیمی‌هایی مانند آبادان، زاگرس، کرمانشاه، شیراز و خراسان به چشم می‌خورد؛ شرکت‌هایی که هرکدام با کاهش بیش از ۱۵ درصدی تولید، عملا عملکردی ضعیف‌تری از سال ۱۴۰۲ داشتند.

این افت تولید دلایل مختلفی دارد؛ از تحریم‌ که تامین قطعات را با چالش مواجه کرده تا فرسودگی تجهیزات، نوسانات تامین و قیمت خوراک همگی، تولید را در سال گذشته با مشکل مواجه کرده است.
به عنوان مثال، پتروشیمی آبادان با کاهش ۵۵ درصدی تولید در پایین‌ترین نقطه جدول ایستاده؛ اتفاقی که تنها ضعف مدیریتی را در این پتروشیمی نشان می‌دهد.

در این میان، تنها نیمی از صنعت توانستند تولید خود را افزایش دهند؛ پتروشیمی جم پیلن با رشد ۱۷ درصدی تولید، در صدر جدول تولیدکنندگان برتر قرار گرفت و مارون، نوری، بوعلی سینا و تخت جمشید نیز از جمله شرکت‌هایی بودند که توانستند تولید بیشتری نسبت به سال قبل ثبت کنند.
با این حال، ترکیب رشد درآمد با افت تولید در نیمی از صنعت نشان می‌دهد که جهش درآمدزایی پتروشیمی‌ها در سال ۱۴۰۳ بیشتر از محل رشد نرخ ارز، بهبود نرخ فروش و ثبات نسبی بازار جهانی بوده است. این روند اگر تداوم یابد، می‌تواند در بلندمدت پایداری سودآوری این شرکت‌ها را تهدید کند.

از سوی دیگر، برخی چالش‌های ساختاری در صنعت نیز زنگ هشدار را برای آینده به صدا درآورده است. طبق اظهارات حسن علیمراد، مدیر توسعه پتروشیمی شرکت ملی صنایع پتروشیمی، بازار محصولات پایه‌ای مانند متانول و پلی‌اتیلن به مرحله اشباع رسیده و دیگر توجیهی برای سرمایه‌گذاری بیشتر در این بخش‌ها وجود ندارد. او تاکید کرد که مسیر توسعه باید به سمت تکمیل زنجیره ارزش و تولید پلیمرهای مهندسی تغییر کند؛ حوزه‌ای که نیاز واقعی بازار امروز در آن نهفته است.

وضعیت درآمد صنعت پتروشیمی در سال ۱۴۰۳

پیش از هرچیزی باید گفت ۲۴ پتروشیمی بورسی در سال ۱۴۰۳ بیشتر از ۸۳۴ هزار میلیارد تومان از فروش محصولات پتروشیمی درآمد کسب کردند. مقایسه این عدد با درآمد ۱۴۰۲ این شرکت‌ها افزایش بیشتر زا ۴۰ درصدی این رقم را مخابره می‌کند. چرا که مجموع رقم فروش پتروشیمی‌های بورسی در ۱۴۰۲ حدود ۵۹۴ همت ثبت شده بود.

همچنین بررسی گزارش‌های فعالیت‌ ماهانه ۲۴ پتروشیمی بورسی در سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد سه پتروشیمی نوری، پارس و بوعلی سینا به ترتیب پردرآمدترین پتروشیمی‌های بورسی در این مدت بودند. نمودار زیر پردرآمدترین پتروشیمی‌های بورسی را در سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد.

بیشترین افزایش درآمد پتروشیمی‌ها در سال ۱۴۰۳

حال باید دید کدام پتروشیمی در سال ۱۴۰۳ عملکرد بهتری را از نظر «رشد درآمدزایی» داشته است. بررسی و مقایسه گزارش‌های مالی پتروشیمی‌ها، نام تخت جمشید را در صدر بیشترین افزایش «درآمد حاصل از فروش» در سال ۱۴۰۳ قرار می‌دهد.
به طوری که پتروشیمی تخت جمشید در سال ۱۴۰۳ موفق شد درآمد خود را به هفت هزار و ۴۳۴ میلیارد تومان برساند. گفتنی است این عدد در مقایسه با سال ۱۴۰۲ حدود ۹۹ درصد افزایش داشته است.

رتبه دوم بیشترین افزایش درآمد نیز به پتروشیمی جم تعلق می‌گیرد؛ بررسی گزارش‌های مالی این شرکت نشان می‌دهد، درآمد حاصل از فروش پتروشیمی جم در سال ۱۴۰۳ به ۷۱ هزار و ۱۹۸ میلیارد تومان رسیده است. این عدد نسبت به درآمد شرکت در سال ۱۴۰۲ حدود ۶۹ درصد افزایش داشته است. لازم به ذکر است درآمد پتروشیمی جم در ۱۴۰۲ حدود ۴۲ هزار میلیارد تومان ثبت شده بود.

پتروشیمی فارابی نیز دیگر پتروشیمی بود که در سال ۱۴۰۳ عملکرد خوبی در فروش از خود نشان داده است. به نحوی که این پتروشیمی موفق شد درآمد خود را در سال ۱۴۰۳ به حدود دو هزار و ۱۴۸ میلیارد تومان برساند. این بدان معناست که درآمد پتروشیمی فارابی در سال ۱۴۰۳ نسبت به ۱۴۰۲ حدود ۶۲ درصد افزایش داشته است.

بیشترین کاهش درآمد پتروشیمی‌های بورسی در سال ۱۴۰۳

در طرف مقابل اما سه پتروشیمی آبادان، کرمانشاه و زاگرس در سال ۱۴۰۳ نسبت به مدت مشابه سال گذشته با کاهش درآمدزایی روبه‌رو شدند. در این میان وضعیت درآمدزایی پتروشیمی آبادان از سایر رقبا بدتر بود؛ به طوری که درآمد پتروشیمی آبادان در سال ۱۴۰۳ با کاهش ۵۴ درصدی به ۳۶۵ میلیارد تومان رسیده است.

بیشترین افزایش مقدار تولید در سال ۱۴۰۳

در طرف دیگر ماجرا باید دید کدام پتروشیمی در این دوره عملکرد بهتری در تولید داشته است. نگاهی به گزارش‌های مالی پتروشیمی‌های بورسی نشان می‌دهد پتروشیمی جم پیلن در این بخش از سایر رقبا پیشی گرفته است.

چرا که مقدار تولید پتروشیمی جم پیلن در سال ۱۴۰۳ با رشد ۱۷.۲ درصدی از ۲۲۰ هزار تن در سال ۱۴۰۲ به ۲۵۸ هزار تن در سال ۱۴۰۳ رسیده است.

همچنین پتروشیمی مارون نیز دیگر پتروشیمی بود که در سال ۱۴۰۳ عملکرد خوبی در بخش تولید از خود ثبت کرده است. به طوری که این پتروشیمی موفق شد مقدار تولید خود را از سه میلیون و ۹۲۲ هزار تن در ۱۴۰۲ با افزایش بیش از ۱۶ درصدی به چهار میلیون و ۵۶۴ هزار تن در سال ۱۴۰۳ برساند.

رتبه سوم بیشترین افزایش مقدار تولید نیز به پتروشیمی نوری تعلق می‌گیرد. به نحوی که مقدار تولید این پتروشیمی در سال ۱۴۰۳ حدود ۱۱ درصد افزایش داشته است.

بیشترین کاهش مقدار تولید پتروشیمی‌های بورسی در سال ۱۴۰۳

در سمت دیگر ماجرا اما ۱۲ پتروشیمی در امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش تولید داشتند. بررسی گزارش‌های این صنعت نشان می‌دهد سه پتروشیمی آبادان، زاگرس و کرمانشاه بیشترین کاهش مقدار تولید را در سال ۱۴۰۳ پشت سر گذاشتند.

منبع: انرژی پرس