پدیده فرونشست به یکی از بحرانهای جدی و فزاینده محیط زیستی در کشور تبدیل شده است. این پدیده، زیرساختها و مناطق مسکونی را در شهرهای مختلف تهدید میکند. مهدی زارع، استاد پژوهشکده زلزلهشناسی، در گفتوگو با «تجارتنیوز» تاکید کرده است که خطر فرونشست برای آثار تاریخی ایران نیز جدی است؛ هرچند هیچیک از آنها در معرض فروپاشی قریبالوقوع نیستند اما آسیبهای تدریجی آینده، میتوانند جبرانناپذیر باشند.
سوءمدیریت منابع آب، کشاورزی ناکارآمد و بیتوجهی به اخطارهای مکرر طبیعت، زنگ خطر ویرانی خانهای به نام ایران را به صدا درآورده است. آیا وقت آن نرسیده که هشدار زمین را پیش از آنکه فقط نامی از خانهها و دشتها بماند، جدی بگیریم؟
پدیده فرونشست، 30 استان کشور را درگیر کرده و تنها گیلان تا به امروز، از این چالش در امان مانده است اما برخی از استانها وضعیت بحرانیتری دارند. علی بیتاللهی، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در گفتوگو با «تجارتنیوز» گفته است که ۱۸ استان کشور فرونشست بالای 10 سانتیمتر در سال را تجربه میکنند و این پدیده خطرات جدی برای محیط زیست و زیرساختهات اساسی کشور دارد.
بحران آب در خراسان، به وضعیت بحرانی رسیده است. سدسازی طالبان بر روی هریرود باعث شدت گرفتن تنش آبی در خراسان شده و تابستان سختی در انتظار مشهدی هاست. راهکار دولت برای عبور از بحران نیز حفر چاه اعلام شده که منجر به فرونشست در این منطقه خواهد شد.
مشاور رییس سازمان حفاظت محیط زیست از تشدید فرونشست تهران طی یک سال اخیر خبر داد و گفت: مطرحشدن حفر ۵۰ تا ۷۰ حلقه چاه تیرخلاصی بر پایداری تهران خواهد بود.
خشکی تالابها مشکلات زیست محیطی فراوانی مثل خیزش گرد و خاک و... ایجاد میکند به عنوان مثال هفته گذشته هجوم ملخهای مراکشی در سطح دریاچه پریشان که ۶ هزار کیلومتر مربع است، داشتیم و این سطح خشک شده تبدیل به کانون ملخهای مراکشی شده بود.
پدیده فرونشست دیگر یک هشدار نیست، بلکه به واقعیتی تبدیل شده که آینده اکولوژیکی، اقتصادی و فرهنگی اصفهان را بهطور جدی تهدید میکند. اکنون زمان تصمیمهای بزرگ و اقدامهای قاطع فرا رسیده است.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به متاثر شدن منطقه غرب آسیا و ایران از پدیده تغییر اقلیم گفت: ۶۶ درصد تالاب های کشور به کانون گرد و غبار تبدیل شدهاند و ۳۰ استان درگیر پدیده فرونشست زمین هستند.
شتاب دوبرابری فرونشست زمین در مناطق جنوبی تهران منجر به «مکاتبه شورای شهر» با دولت شده است؛ اما از «راهحل» خبری نیست. تحقیقات مدیریت شهری پایتخت نشان میدهد، طرح مدیران دولتی برای حفر تعداد زیادی چاه برای «عبور از تابستان سخت پیشرو» باعث بحرانیتر شدن وضعیت زمین تهران میشود.
سیصد و یازدهمین جلسه شورای شهر تهران پر بود از موضوعات حائز اهمیت. از افزایش عوارض بهشت زهرا گرفته تا توقف بخشنامه معاون علیرضا زاکانی، شهردار تهران و شرایط فضای سبز تهران. اما یکی از موضوعات مهمی که مطرح شد، فرونشستهاست.
رییس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران با تاکید بر اینکه بحران آب پایتخت مربوط به دو سال اخیر نیست، گفت: روند کاهش بارشها در نیم قرن گذشته مشهود بوده اما برنامهریزی جدی برای مدیریت منابع آب انجام نشده است
استان چهارمحال و بختیاری، بر اثر کاهش بارندگیها و مدیریت نادرست منابع آب، با بحران کم آبی روبرو شده است. در این میان، پدیده فرونشست نیز بخشهایی از استان را تهدید میکند.
استان تهران در حالی سالهاست با فرونشست دست و پنجه نرم می کند که به عقیده بسیاری از کارشناسان، این معضل مانند بمب ساعتی زیر پای شهروندان بوده و باید هرچه سریعتر رفع شود.
رییس زلزله شناسی مهندسی مرکز تحقیقات راه، مسکن، شهرسازی و مشاور رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور گفت: ۴۰۰ شهر در معرض خطر فرونشست زمین هستند و بسیاری از آثار تاریخی و مستثنات را دراین پهنهها داریم که تحت تاثیر قرار میگیرند.
مدیرعامل شرکت آب منطقهای مازندران گفت: استمرار برداشتهای غیرمجاز از سفرههای زیرزمینی مازندران به ویژه در شرق استان احتمال بروز تهدیدهایی مانند افزایش شوری آب و وقوع فرونشست را در این استان افزایش میدهد که انتظار داریم با فرهنگسازی و به کمک دستگاه قضایی و فراجا این روند کاهش یابد و به مرور متوقف شود.
نرخ فرونشست زمین در ایران، بین بالاترین رتبههای جهان قرار دارد و دومین جایگاه را به خود اختصاص داده است. بسیاری از استانهای کشور در بخشهای توسعهیافته، با خطر شدید فرونشست و آسیب جبرانناپذیر به مخازن آب زیرزمینی خود مواجه هستند.