به 50 ميليون دارنده سهام عدالت امسال 4 هزار ميليارد تومان سود تعلق خواهد گرفت. اين خبري بود كه حدود 6 ماه پيش معاون اول رئیس‌جمهور اعلام كرد. اگرچه پيش از اين مشخص نبود كه دولت قرار است چه ميزان سود به دارندگان سهام عدالت بپردازد، اما خبر پرداخت سود، خیلی‌ها را خوشحال و برخی‌ها را هم البته نگران کرد.
به گزارش تجارت‌نیوز، کسانی که برگه سهام عدالت در دست داشتند، در انتظار به ثمر رسیدن میوه دریافت شده از سال‌های دور، چشم به راه تصمیم‌های دولت شدند و در مقابل کارشناسان اقتصادی هم نگران که مبادا سودهای تازه موج تازه‌ای از افزایش نقدینگی و به دنبال آن تورم را راه بیندازند.
هنوز ماجرا تعیین تکلیف نشده بود که دو رییس کمیسیون های تخصصی مجلس یعنی محمدرضا پورابراهیمی و غلامرضا تاجگردون روسای کمیسیون های اقتصادی و برنامه، بودجه به رئیس‌جمهور نامه نوشتند و از او خواستند تا جلوي پرداخت سود نقدی به افراد را بگیرد. هشدار دادند که این سودها می‌تواند تبعاتی مثل یارانه نقدی در پی داشته باشد و بازار سرمایه را نیز دچار اخلال کند.
البته نگراني‌ها درباره سهام عدالت موضوع تازه اي نيست؛ از روزي كه اين سهام متولد شد تا به امروز، سهام عدالت يكي از بحث‌برانگيزترين موضوعات اقتصاد ايران بوده است.
در بازنگری سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی، در بند ج شتاب گرفتن رشد و توسعه اقتصادی کشور مبتنی بر اجرای عدالت اجتماعی و فقرزدایی در چارچوب چشم‌انداز ۲۰ ساله کشور در دستور كار قرار گرفت. هدف این بند واگذاری ۸۰ درصد از سهام بنگاه‌های دولتی مشمول صدر اصل ۴۴ به بخش‌های خصوصی، شرکت‌های تعاونی سهامی عام و بنگاه‌های عمومی غيردولتي بود. اما در فرآيند كار سياست‌هاي خصوصي‌سازي در اجرا منحرف شد.
شركت‌هاي بسياري به جاي خصوصي شدن «خصولتي» شدند. محمود احمدي‌نژاد رئیس‌جمهور وقت در راستاي سياست‌هاي فقرزدايي كه شعار آن را مطرح مي‌كرد، مانورهاي تبليغاتي بسياري بر روي سهام عدالت اجرا كرد كه در نهايت طرح نيمه‌كاره بي‌سروساماني از آن براي دولت يازدهم به ارث باقي ماند.
بر اساس گزارش‌هاي موجود، ارزش سهام عدالت در مرحله اول دو هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان بود. يك سال بعد با تفسیر تازه‌ای که از اصل ۴۴ قانون اساسی صورت گرفت، دولت وفت اجازه یافت تا ۸۰ درصد سهام کارخانجات، بنگاه‌های بزرگ دولتی را به بخش خصوصی و تعاونی واگذار کند. با تفسیری که از اصل ۴۴ صورت گرفت دولت اجازه یافت تا سهام شرکت‌های بزرگ نظیر خودروسازی‌ها، فولاد، معادن، بیمه، بانک، هواپیمایی، کشتیرانی، نیروگاه‌ها، مخابرات و نفت گاز را واگذار کند.
برخي آمارها نشان می‌دهد که بیش از ۱۴۲ هزار میلیارد تومان سهام شرکت‌های دولتی در پانزده سال گذشته واگذار شده که حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان این سهام مربوط به سهام عدالت بوده است. قرار بود پرونده خصوصی‌سازی در سال 93 بسته شود، اما گويا اين قصه هنوز هم سر دراز دارد.
رونمايي در اسفند، تعيين تكليف در مهر
از روزي كه دولت يازدهم سركار آمد تا آخرين ماه‌هاي فعاليت دولت اول حسن روحانی، ساماندهي به پرونده ناتمام خصوصي‌سازي و تعيين تكليف سهام عدالت در دستور كار دولت قرار داشت. اسفند ماه سال گذشته اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور از سامانه‌اي رونمايي كرد كه بر مبناي آن مقرر شد تا كساني كه طي 10 سال گذشته سهام عدالت دريافت كرده‌اند، به سود برسند.
جهانگيري گفته بود: «امروز می‌توان گفت سهام عدالت به معنای این است که ۵۰ میلیون نفر از شهروندان این کشور مالک بخشی از دارایی‌های دولت هستند كه ارزش این دارایی بیش از ۵۵ هزار میلیارد تومان است. بنابراین می‌توان با افتخار گفت که ۵۰ میلیون از مردم ایران با اقدامی که تاکنون صورت گرفته ۵۵ هزار میلیارد تومان دارایی از دولت جدا کرده و به مالکیت خود درمی‌آورند.»
پس از رونمايي از اين سامانه، كار تكميل اطلاعات دارندگان سهام عدالت آغاز شد. در نيمه شهريور ماه سازمان خصوصي‌سازي اعلام كرد كه دارندگان اين سهام ملزم به پرداخت مابه‌التفاوت سود واريز شده از سوي دولت هستند تا سهام به نام آنها ثبت شده و از اين پس در ليست پرداخت سود اين سهام قرار بگيرند.
سودي كه تعيين تكليف شد
آنطور كه ميرعلی‌اشرف عبدالله‌پوري حسيني، رئیس سازمان خصوصی‌سازی اعلام كرده، به دارندگان اين سهام در مرحله اول سودي بین 130 تا 150 هزار تومان تا پایان نیمه اول سال جاری پرداخت خواهد شد. سودي كه شرکت‌ها قرار است هر سال بعد از برگزاري مجامع خود آن را به سهامداران سهام عدالت پرداخت كنند.
به دنبال این اعلام، سازمان خصوصي‌سازي در اطلاعيه‌اي اعلام كرد كه همه شرکت‌هايي كه سهام عدالت دارند، مجمع خود را برگزار و سود سهام عدالت را تعیین کرده‌اند. پس از اين مرحله اعلام شد كه سه هزار و 345 میلیارد تومان سود برای مشمولین سهام عدالت در شرکت‌های سرمایه‌پذیر مصوب شده است. به دنبال آن مقرر شد تا رقمي حدود 700 تا 800 میلیارد تومان هم سود هلدینگ خلیج فارس به سود بقیه شرکت‌ها اضافه شود.
به گفته عبدالله‌پوري حسيني، رئيس سازمان خصوصي‌سازي تا پایان شهریور ماه حدود 49 میلیون نفر براي سهام عدالت به صورت قطعي ثبت نام كرده‌اند و قرار است سود سهام عدالت تا پایان سال در سه مرحله واریز شود. به گفته او در هر نوبت همه 49 میلیون نفر یک‌دفعه سود نمی‌گیرند، بلکه مرحله به مرحله واریز سود صورت خواهد گرفت.
اگرچه فرصت قانوني براي تكميل مابه‌التفاوت سهام عدالت مشمولان يكبار دیگر تمديد شده، اما گزارش‌ها نشان مي‌دهد تاکنون تنها 500 میلیارد تومان به حساب سازمان خصوصی‌سازی برای پرداخت سهام عدالت واریز شده است. هرچند عبدالله‌پوري حسيني گفته كه شرکت‌ها 5 ماه دیگر فرصت قانونی برای پرداخت دارند، اما در عين حال 47 میلیون سهام گیرنده هم دهک‌بندی شده و قرار است پرداخت‌ها از دهک‌های پایین شروع شود.
اين بدان معناست كه به زودي پرونده سهام عدالت تعیین تکلیف می‌شود؛ هرچند که نقدها به شیوه پرداخت سودهای سهام عدالت باقی‌ست اما آنچه مهم است اینکه دولت حسن روحاني اين كار روي زمين مانده را به سرانجام برساند. در میانه راه شاید بتوان برای اعتراض‌ها و نقدها راه‌های میان‌بر برگزید.
منبع: خبرآنلاین
