عباس هشی: میلیاردرها فساد نیستند، کسانی که مالیات نمی دهند فساد می کنند

موضوع برخورد با مفاسد اقتصادی در اقتصاد ایران به شدت جدی شده است.

 با اعلام حکم نهایی رحیمی معاون اول دولت گذشته موضوع برخورد با فساد اقتصادی در ایران ابعاد تازه تری به خود گرفته است. چندی پیش نیز همایشی با حضور چهره های شاخص قضایی و دولتی در زمینه مبارزه با فساد اقتصادی در کشور تشکیل شده بود. دولت براین باوراست که این جریان به صورت جدی دنبال می کند و بزودی ابعاد تازه تری به جریان مبارزه با فساد اقتصادی می دهد. در همین حال عباس هشی اقتصاددان نیز اعتقاد دارد که برای مبارزه با فساد باید رفتارهای جدی تری صورت گیرد. گفت وگوی او را می خوانید:

به اعتقاد شما چگونه فساد مالی به شکل گسترده در اقتصاد ایران نمایان شد؟

فساد اقتصادی و مالی در صورتی به وجود می آید که نظم، انضباط و شفافیت مالی در اقتصاد یک کشور وجود نداشته باشد و مسئولانی که وظیفه دارند از دارایی پولی و مالی مردم، شرکت‌ها و در حوزه دولتی از بیت‌المال و اموال عمومی حمایت کنند باید پایبند اصل حساب‌دهی و پذیرش حق حساب‌خواهی و حسابرسی از سوی مردم باشند. زمانی که نظم و انضباط در دولتی وجود نداشته باشد، پیامدش ورود فساد پولی و مالی خواهد بود.

حضور گسترده دولت در اقتصاد نیز به فراگیرتر شدن این فساد کمک می کند؟

منابع مالی در اقتصادهای دولتی در دست دولت است، بنابراین اگر فردی بخواهد از رانتی استفاده کند یا بخواهد از وجوه دولتی در جهت منافع خود استفاده کند به این موضوع فساد می گویند. در فعالیت های اقتصادی این مسئله نیز وجود دارد و فردی که اسناد و مدارک غیر قانونی ارائه دهد و  از طریق رانت تسهیلات دریافت کند، فساد انجام داده است. این فرد از این رانت سودی می برد که ناشی از دو موضوع است. یکی نبود نظام انضباطی و حساب دهی دولت و دیگری به دلیل بی توجهی و سهل انگاری مدیر دولتی است که مسئول نگهداری بیت المال است. اصولا در هر حکومتی که کارش دولت مداری است، دولت خدمتگذار مردم و همه فعالیت های اقتصادی بر عهده خود مردم است. در چنین فضایی دولت دو وظیفه مهم دارد. یکی از وظایف خدمت‌رسانی مانند امنیت، آموزش، درمان، جاده سازی و … است. اما دومین وظیفه دولت این است که قانون را اجرایی کند و به عنوان حافظ منافع عموم، ناظر بر فعالیت مالی، اقتصادی، اجتماعی و امنیتی نقش حود را به خوبی ایفا کند. این در حالی است که هر حکومتی باید عدالت را در راس امور خود قرار دهد و به هیچ عنوان در آن تبعیض وجود نداشته باشد. در چنین فضای حرفی از فساد به میان نخواهد آمد.

تمام دنیا به این نتیجه رسیده‌اند که مبارزه با فساد در کشورشان وجود داشته باشد. کشوری که دچار فساد شده است و می خواهد وضعیت را سرو سامان ببخشد باید نظم را برقرار کند. اما نکته دیگری که وجود دارد معلول فساد است به این معنا که یک عده ثروتمند می شوند و مشخص نیست که دارایی خود را از کجا آورده اند. در این میان متضرر اصلی چنین فسادهای مردم هستند. زیرا وقتی در کشوری فساد وجود داشته باشد تورم بالاست. عموم مردم در شرایط فساد ناراضی و عده محدودی از این فساد به وجود آمده راضی هستند. دولت‌های که ناکارآمد هستند این معلول‌ها را بزرگ می‌کنند. فساد در ایران یک حالت خاصی دارد. در حکومت قاجار و پهلوی فساد بسیار فراوان بود و مردم به علت اوج فساد و تبعیض در مقابل این حکومت‌ها ایستادگی کردند.

به اعتقاد شما چگونه دامنه فساد در اقتصاد ایران گسترده تر شده است؟

دلیل اینکه بسیاری از این فسادها پنهان می‌ماند این است که اقتصادی زیرزمینی داریم. در اینگونه اقتصادها یک بخشی از افراد هستند که از فساد سودهای کلان می‌برند و تمام این عوامل ناشی از شفافیت‌زدایی است. در واقع باید تاكید داشت، کسانی که مالیات پرداخت نمی‌کنند نیز جز مفسدین به شمار می‌آیند. برای مبارزه با فساد نیاز به یکسری اقدامات مشخص است. ابتدا باید بانک اطلاعاتی ایجاد شود. از سوی دیگر اگر فسادی اتفاق افتاد باید اقداماتی در مقابل آن صورت بگیرد که متاسفانه به جز برگزاری همایش و سمینار تاکنون هیچ کاری در این زمینه صورت نگرفته است. از سال 74 به بعد نمایندگان مجلس و دولت ها بدهی مفصلی به مردم دارند، زیرا وظیفه خود را به خوبی انجام ندادند. آنها باید زمینه‌های لازم در سازمان ها را برای مبارزه با فساد انجام می‌دادند. با این حال باید این مشکلات حل شود در حالی که فساد نهادینه و همه‌گیر شده است. در چنین شرایطی باید معلولات را رها کرد زیرا به انذازه کافی در مقاله‌ها و همایش‌ها مورد بررسی قرار گرفته‌اند. فردی که حساب بانکی‌اش یک میلیارد است مفسد نیست بلكه باید از چنین شخصی مالیات دریافت شود. این موضوع که فردی که یک میلیارد تومان دارد اما یارانه هم دریافت می‌کند دلیلش این است که ما فاقد بانک اطلاعاتی هستیم. بنابراین زمانی که قانون را اجرا نمی‌کنیم نباید مردم را متهم کنیم. به نظر می رسد در این شرایط ما نیاز به یك فرمان حکومتی داریم تا طی یك ضرب‌الاجل یک ماهه آن را اجرایی کنند و علت ها را برطرف سازند.

فساد همانند یک آب روان در مملکت وجود دارد و این در حالی است که دولت نیز هیچ اقدامی برای مبارزه با آن انجام نداد. در حالی که اگر یک قدم مثبت برای حسابرسی و حساب‌خواهی برداشته می شد امروز گرفتار این فسادهای بزرگ نبودیم. فساد آتشی است که به اقتصاد یک کشور می‌افتد و بسیار مخرب است. دود تمام این مشکلات به چشم مردم می رود و این مردم هستند که متضرر اصلی هستند. مجلس ها و دولت ها در این سال ها به شعار اکتفا کرده‌اند و طی 30 سال گذشته هیچ قدم اجرایی که علت‌ها را رفع کند، برنداشته‌اند. آنها از معلول‌ها یک وسیله سرگرمی برای مردم ساختند.

خبرآنلاین