به گزارش تجارت نیوز، تهدیدات تعرفهای ترامپ این بار دامنگیر اتحادیه اروپا شد. بعد از اعمال تعرفه ۱۰ درصدی برای کالاهای چینی و همچنین تعیین تعرفه ۲۵ درصدی برای کالاهای کانادایی و مکزیکی (با در نظرگیری فرجه تعلیقی ۳۰ روزه) دونالد ترامپ در جدیدترین اظهار نظر خود عنوان کرد که تعرفه ۲۵ درصدی بر کالاهای وارداتی از اتحادیه اروپا وضع خواهد کرد و مدعی است که این اتحادیه برای «مختل کردن» کشورش ایجاد شده است.
ترامپ در حاشیه نشست هفته جاری کابینه خود با بیان اینکه از این پس تعرفه ۲۵ درصدی بر کالاهای ورودی از اتحادیه اروپا اعمال خواهد شد، تصریح کرد: « =تصمیمی در مورد تعرفهها بر کالاهایی چون خودرو گرفته شده است و «بسیار زود» اعلام خواهد شد.»
او در بازگشت به صحبتهای همیشگی خود مبنی بر اینکه با آمریکا در تجارت ناعادلانه رفتار میشود، مدعی شد که «۲۷ عضو اتحادیه اروپا، خودروها و محصولات کشاورزی آمریکا را نمیپذیرد در حالی که ایالات متحده «همه چیز» را از آنها میگیرد [وارد میکند].» اتحادیه اروپا در حال حاضر ۱۰ درصد تعرفه بر واردات خودروهای آمریکایی اعمال میکند که چهار برابر تعرفه آمریکا بر واردات خودروهای سواری اروپایی است.
تنش تعرفهای این بار در جبهه آمریکا و اروپا
اظهارات ترامپ در رابطه با افزایش تعرفه بر کالاهای صادراتی اتحادیه اروپا، با واکنش سریع پائولا پینیو، سخنگوی کمیسیون این اتحادیه که بازوی اجرایی آن محسوب میشود مواجه شد که اعلام کرد «بزرگترین منطقه بازار واحد جهان برای ایالات متحده «موهبتی» بوده است و اتحادیه اروپا در برابر موانع غیرقابل توجیه تجارت آزاد و منصفانه، از جمله زمانی که از تعرفهها برای به چالش کشیدن سیاستهای قانونی و بدون تبعیض استفاده میشود، واکنش قاطعانه و فوری نشان خواهد داد.»
اروپاییها معتقد هستند که علاوه بر دامن زدن به تنشهای تجاری، ترامپ با تماس با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه و حملات لفظی به ولادیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، نگرانیهایی را در مورد تعهد خود به امنیت اروپا و آینده سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) ایجاد کرده است؛ مقامات اوکراینی و اعضای اتحادیه اروپا این واهمه را دارند که وعده ترامپ برای پایان دادن سریع به جنگ در اوکراین، موجب شود که رئیسجمهور آمریکا به توافق صلحی که بهشدت به نفع روسیه است، متمایل شود. از جمله اینکه به مسکو اجازه داده شود اراضی اوکراینی که در طول تهاجم به تصرف خود درآورده بود را حفظ کند.
بازگشت ترامپ و آغاز کابوسهای همپیمانان واشنگتن
بازگشت ترامپ به عرصه قدرت از همان زمان تبلیغات انتخاباتی به کابوسی برای بیشتر کشورهای جهان تبدیل شده بود و کشورهایی چون کانادا و اعضای اتحادیه اروپا که به صورت سنتی همپیمانان این کشور شناخته میشوند نیز از آن بیبهره نبودهاند؛ اگر چه ترامپ یک ماه پیش اعلام کرد که سیاست افزایش تعرفه برای کالاهای مکزیکی و کانادایی را برای 30 روز به حالت تعلیق در خواهد آورد اما کارشناسان اقتصادی معتقدند که تهدید کانادا و مکزیک نسبت به اعمال تعرفههای ۲۵ درصدی موجب تضعیف پیمانهایی نظیر نفتا خواهد بود- نفتا یک توافقنامه تجاری-کاری بین کشورهای آمریکا، کانادا و مکزیک است که براساس آن شهروندان این سه کشور میتوانند برای انجام تجارت با ورود موقت Temporary Entry آزادانه در این کشورها تردد کنند- در رابطه با چین نیز این دغدغه وجود دارد که هر گونه افزایش تعرفه بر کالاهای صادراتی چین به آمریکا با واکنش متقابلانه پکن همراه باشد و صنعت و تجارت واشنگتن را با چالش اساسی مواجه کند.
اما حالا، با اعمال تعرفه روی کالاهای اروپایی، جنگ تعرفهها وارد مرحله جدیدی شده است. اینطور به نظر میآید که مقامات دولت جدید آمریکا بنا دارند جهان را در مقابل خودشان قرار دهند. هر چند که با تعویق تحریمهای کشورهایی چون کانادا و مکزیک برای مدت کوتاهی تنش با همسایگان آمریکا به حالت سکون درآمد اما تأکید دوباره ترامپ بر اجرای تعرفه ۲۵ درصدی پس از تعلیق ۳۰ روزه نشان میدهد که رئیسجمهور جدید آمریکا برای اجرای سیاستهای جدید اقتصادی خود جدی است. البته در این میان، مقامات چینی نیز اعلام کردهاند که حتی برای همین میزان هم، تعرفههای متقابلی را روی کالاهای وارداتی آمریکا وضع کردهاند که پس از اعمال تعرفههای ۱۰ درصدی دونالد ترامپ بر کالاهای چینی، از ۱۰ فوریه (دوشنبه ۲۲ بهمنماه) اعمال شده است و به احتمال فراوان با بستههای دیگری از اقدامات تلافیجویانه از سوی چین همراه خواهد شد.
تنگناهای اقتصادی آمریکا، کانادا، مکزیک و چین پس از اجرای سیاست تعرفهها
اگر چه مقامات آمریکایی میگویند که با هدف افزایش رقابتپذیری کالاهای آمریکایی با کالاهای وارداتی به این کشور افزایش تعرفهها را در دستور کار قرار دادهاند اما بر اساس گزارش مؤسسه Ifo (یک مؤسسه پژوهشی غیرانتفاعی آلمانی)، تعرفههای جدید دونالد ترامپ بر واردات کالا از کانادا، مکزیک و چین تأثیر عمیقی بر تجارت جهانی خواهد داشت و صادرات ایالات متحده را تا ۲۲ درصد کاهش میدهد. شبکه خبری بیبیسی هم در گزارشی به بررسی افزایش تعرفه کالاهای وارداتی به آمریکا بر بازار کالاهای مصرفی این کشور پرداخته و آورده است که قیمت مسکن، خودرو و مشروبات الکی میتواند با اجرای سیاست تعرفهای ترامپ با افزایش همراه باشد هر چند که براساس گفتههای «لیساندرا فلاچ» مدیر مرکز اقتصاد بینالملل ایفو (IFO) انتظار میرود که اثرات این موج به میزان شدیدتری به کانادا و مکزیک ضربه بزند، بهویژه اگر این کشورها اقدامات متقابلی را در پاسخ به تعرفههای آمریکا انجام دهند.
کانادا و مکزیک که به دلیل مجاورت جغرافیایی بهشدت به تجارت با ایالات متحده وابسته هستند، در صورت اتخاذ تدابیر متقابل، به ترتیب با کاهش شدید صادرات به میزان ۲۸ و ۳۵ درصد مواجه خواهند شد؛ در میان مدت، کانادا باید انتظار کاهش ۱۴ درصدی ارزش افزوده صنعتی را هم داشته باشد، در حالی که در مکزیک این کاهش ۱۳ درصدی خواهد بود. اگرچه بدون اقدامات متقابل اقتصاد این کشورها با ضربات بیشتری از اعمال سیاست تعرفهای ترامپ مواجه می شود. با اجرای سیاست فوق، کانادا شاهد کاهش ۱۷ درصدی صادرات و کاهش ۱۵ درصدی ارزش افزوده صنعتی خواهد بود و این کاهش در مکزیک ۲۱ درصد برای صادرات و ۱۰ درصد ارزش افزوده صنعتی است. در این میان چین موقعیت بهتری برای کاهش اثرات تعرفهای ایالات متحده با هدایت تجارت به سایر بازارهای جهانی دارد. پیشبینی میشود که کاهش کل صادرات چین نسبتاً اندک باشد و با اقدامات متقابل ۸.۳ درصد و بدون اعمال سیاست متقابلانه ۷.۲ درصد کاهش داشته باشد.
افزایش قیمت مس با افزایش تنشهای آمریکا و چین
از همان نخستین ساعات اعلان جنگ تجاری دو ابرقدرت اقتصادی جهان و پس از اینکه ایالات متحده و چین محدودیتهای تجاری جدیدشان علیه یکدیگر را اعلام کردند قیمت مس در بازارهای جهانی افزایش یافت و تا چندین هفته در همان محدوده قیمت باقی ماند تا اینکه ترامپ اعلام کرد اعمال تعرفههای شدید بر مکزیک و کانادا را تا ماه مارس به حالت تعلیق درمیآورد و به دنبال آن این قیمت به پایینترین حد هفتههای اخیر خود رسید. پیش از این مس سه ماهه در بورس فلزات لندن با ۰. ۵ درصد افزایش به ۹۱۴۶ دلار در هر تن رسیده بود (این فلز در قدرت و ساخت و ساز استفاده میشود و اغلب به عنوان شاخصی از رشد جهانی در نظر گرفته میشود). «اوله هانسن»، رئیس استراتژی کالا در بانک ساکسو (دانمارک)، به رویترز گفته بود: «عدم اطمینان پیرامون تعرفهها و خطرات احتمالی جنگ تجاری جهانی، چشمانداز کوتاهمدت چالشبرانگیزی (برای فلزات) را نشان میدهد.
در این میان هم چین صادرات پنج فلزی که در صنایع دفاعی، انرژی پاک و برخی از صنایع دیگر مورد استفاده قرار میگیرند را محدود کرد. «تنگستن» یکی از این فلزات و فوقالعاده سخت از نظر استحکام است و عمدتاً در تولید کالاهایی از جمله گلولههای توپخانه، آبکاری زره و ابزارهای برش استفاده میشود. حدود ۶۰ درصد از مصرف ایالات متحده صرف ساخت کاربید تنگستن میشود، مادهای بسیار بادوام که در ساخت و ساز، فلزکاری و حفاری نفت و گاز استفاده میشود.
«یندیوم» فلز دیگری است که از طریق یک محصول تصفیه شده به نام اکسید قلع ایندیم، بخش حیاتی صفحه نمایش گوشی و نمایشگر تلویزیون را تشکیل میدهد. یک محصول جداگانه ایندیوم نیز در فناوری فیبر نوری استفاده میشود. گسترش شبکههای سلولی نسل پنجم (۵G) منجر به تقاضای بیشتر برای ایندیوم شده است.
«یسموت» سومین فلزی است که باید به آن اشاره کرد و در لحیمکاریها، آلیاژها، افزودنیهای متالورژیکی، داروها و تحقیقات اتمی استفاده میشود. طبق گزارش USGS، ایالات متحده تولید بیسموت تصفیه شده اولیه را در سال ۱۹۹۷ متوقف کرد و به شدت به واردات آن وابسته است.
«تلوریم» معمولاً محصول فرعی پالایش مس، در متالورژی و در پنلهای خورشیدی، تراشههای حافظه و سایر محصولات استفاده میشود. بیشتر محصولات ایالات متحده که به تلوریم نیاز دارند، متکی به واردات این فلز هستند.
«مولیبدن» نیز آخرین فلزی است که با محدودیتهای صادراتی چین همره بوده است که در درجه اول برای تقویت و سخت کردن آلیاژهای فولادی استفاده میشود و آنها را در برابر حرارت و خوردگی مقاوم میکند. کاربرد دیگر این فلز در روانکنندهها، رنگدانهها و به عنوان کاتالیزور در صنعت نفت است.
کاهش قیمت نفت به دلیل درگیری تجاری آمریکا و چین
علاوه بر سیاستهای یادشده پکن در اعمال محدودیت بر صادرات برخی از فلزات کاربردی، مقامات وزارت دارایی چین اعلام کرده بودند که عوارض ۱۵ درصدی بر زغال سنگ و گاز طبیعی مایع آمریکا و ۱۰ درصد بر نفت خام ارسال شده از آمریکا به چین هم، اعمال خواهند کرد؛ در آن بازه زمانی با وجود افزایش قیمت بسیاری از فلزات و کالاهای اساسی به دلیل نگرانی از جنگ تجاری واشنگتن و پکن در دولت جدید آمریکا، قیمت جهانی نفت با کاهش همراه بود؛ نفت خام وست تگزاس اینترمدیت آمریکا (WTI) در اوایل امروز با ۱. ۲۱ دلار یا ۱. ۶۵ درصد کاهش به ۷۱. ۹۵ دلار در هر بشکه رسید، این در حالی است که پیش از آن قیمتهای آتی نفت خام برنت با ۷۳ سنت یا ۱ درصد کاهش به ۷۵. ۲۳ دلار رسیده بود. برخی از کارشناسان بر این باور هستند که تنشهای مداوم بین ایالات متحده و شرکای تجاری اصلی آن یعنی چین، کانادا و مکزیک ممکن است تقاضای جهانی نفت را کاهش داده و منجر به ادامه فشار نزولی بر قیمتها شود.
انتظار آمریکاییها برای افزایش قیمت کالاها
با آغاز جنگ تجاری آمریکا با کشورهایی چون چین، کانادا، مکزیک و حالا اروپا، شهروندان آمریکایی انتظار افزایش قیمتها به دلیل اعمال تعرفهها بر کالاهای وارداتی به ایالات متحده را دارند. بر اساس نظرسنجی مؤسسه YouGov، حدود ۶۷ درصد از آمریکاییها معتقدند کالاهایی که معمولاً خریداری میکنند به دلیل سیاست جدید واشنگتن در اعمال تعرفه بر کالاهای وارداتی با افزایش همراه خواهد بود. در این میان ۱۷ درصد گفتند که قیمتها ثابت میماند و تنها ۴ درصد گفتند که فکر میکنند قیمتها با کاهش همراه باشد.