فرزادفخری‌زاده متولد سال 1366 است. او با کتاب «فیزیک مالی» به بورس و اقتصاد علاقه‌مند شد و حالا زمینه مطالعاتی او بازار سرمایه است و اقتصاد رفتاری. هدف او این است که مفاهیم دشوار اقتصادی و مالی را به مثال‌هایی ملموس، زبانی ساده و روایتی داستانی تشریح کند.
وقتی از اختراع‌های مهم بشر حرف می‌زنیم ممکن است سریع یاد ترانزیستور، پنی‌سیلین و چرخ بیفتیم. اختراعات زیادی طی ده‌هاهزار سال زندگی امروزی ما را شکل دادند. ممکن است برخی از اختراع‌ها پیش‌پاافتاده به‌نظر برسند. مثلا شاید فکرش را هم نکنید که «ترشی» چقدر اختراع مهمی است. بدون ترشی، ملوانان قادر نمی‌شدند که ماه‌ها روی […]
چندبار پیش آمده که به رستوران بروید، غذایی سفارش دهید و در نهایت نارضایتی و ناراحتی آنجا را ترک کنید؟ قیمت بالا، کیفیت بد، برخورد نامناسب، وضعیت نامناسب بهداشتی و هزاران مشکل دیگر می‌تواند طعم شام شما را تلخ کند. شاید مشکل از سمت رستوران نباشد. شاید این شما هستید که باید سفارش خود را […]
آیا وقتی گرسنه هستیم، تصمیم‌هایی متفاوت می‌گیریم؟ آیا تاجری که امروز برنج نخورده، حاضر می‌شود برنج را گران‌تر بخرد؟ آیا محرک‌های بویایی و جنسی بر تصمیم‌های اقتصادی اثر می‌گذارند؟ پیش‌تر در مورد تفکر سریع و آهسته حرف زدیم. در این مقاله می‌خواهم به یک دسته‌بندی دیگر برای ذهن اشاره کنم. مغزی که بر اساس پاداش/تنبیه […]
اقتصاد رفتاری، پایه‌های اقتصاد کلاسیک را می‌لرزاند، آنجا که از انسان غیرمنطقی و کارهای غیرعقلایی‌اش حرف می‌زند. کافی است در زندگی خود 3 انسان را از نزدیک ملاقات کرده باشید تا در مورد این‌که انسان‌ها موجوداتی دقیق و حسابگر هستند، تردید کنید. غیرعقلایی بودن آدم‌ها یک وجه خوب دارد و یک وجه بد: مثلا قیمت […]
اعلامیه حقوق بشر، فعالِ حقوق زنان، انجمن حمایت از حقوق حیوانات، حقوق اقلیت‌ها، حقوق کارگری و حق مالکیت. این ترکیب‌ها برای شما آشنا هستند، نه؟ حالا به این عبارت‌ها دقت کنید: اعلامیه وظایف بشر، فعال وظایف زنان، وظیفه اقلیت‌ها، وظایف کارگری و وظایف مالکین. ترکیب‌های غریبی هستند، نه؟ به نظر می‌رسد دنیای معاصر خیلی بیشتر […]
چند وقت پیش در بازار به‌دنبال یک ساعت دیواری ارزان‌قیمت باکیفیت قابل‌قبول بودم. یک فروشنده پرسید، جنس خوب می‌خواهی چرا ایکیا نمی‌خری؟ ایکیا؟! محصولات ایکیا IKEA همیشه برایم جالب بودند. کالاهایی ارزان، باکیفیت و کاربردی. اما مطمئن بودم که ایران در فهرست کشورهایی است که ایکیا در آن هیچ فعالیتی ندارد. با کمی جستجو متوجه […]
چقدر مهربان هستید؟ چقدر گذشت دارید؟ آیا از میانگین جامعه صادق‌تر و درستکارتر هستید؟ آیا بیشتر از عموم مردم به اخلاق پایبندی دارید؟ آیا خود را آدم باهوشی می‌دانید؟ چقدر مهارت‌های اجتماعی دارید؟ معمولا «بیشتر مردم» فکر می‌کنند که از «بیشتر مردم» بهتر و شایسته‌تر هستند. این گزاره از نظر منطقی قطعا نمی‌تواند درست باشد. […]
اولین بار آدام اسمیت از تقسیم‌کار حرف زد و ادعا کرد تخصصی‌شدن مشاغل باعث افزایش خلاقیت و کارایی می‌شود. این مثال را در نظر بگیرید: امیر و آرمان دو برادر هستند. امیر در یک شرکت خلاق کار می‌کند. او آزاد است هر وقت که می‌خواهد سر کار برود، هر جا که می‌خواهد بنشیند و کاری […]
وقتی شاه‌عباس صفوی با دولت عثمانی معاهده صلح امضا کرد، برای امپراتور هدایایی فرستاد. امپراتور عثمانی هدایا را پس داد و درخواست کرد بجای تمام طلا و جواهرات اهدایی، یک تکه پارچه بافته دست «غیاث‌الدین نقش‌بند یزدی» را برای او بفرستند. پارچه‌ای که مشهورترین برند در عصر خود بود. این هدیه، امروز در موزه ویکتوریا […]
فیلترینگ اینترنت از اساس چیز بدی نیست. دولت‌ها و شرکت‌های زیادی هستند که محتوای خشونت‌آمیز، مستهجن، نژادپرستانه، ناقض کپی‌رایت یا دعوت به خودکشی و دیگرکشی را فیلتر می‌کنند؛ یا دست‌کم می‌کوشند که این مطالب در معرض دید نباشند. مثلا گوگل به این سایت‌ها رتبه پایینی می‌دهد که ترجیحا در 10 صفحه اول جستجو قرار نگیرند. […]
آدم‌های متفاوت با رویکردهای متفاوت به مطالعه علم اقتصاد می‌پردازند. شاید یک‌نفر به اقتصاد انرژی علاقه پیدا کند و بخواهد که تاجر نفت شود. دیگری به قواعد حاکم بر شرکت‌ها توجه نشان دهد و تصمیم به راه‌اندازی کسب‌وکار بگیرد. فرد دیگر می‌خواهد ثروت خودش را بیشتر کند درحالی‌که دیگری خواهان افزایش ثروت و رفاه ملی […]
یک ربات تمام مطالب موجود در اینترنت را می‌خواند، رفتار مردم در وب را بررسی می‌کند، نیازها را شناسایی می‌کند و با دقت مطلبی می‌نویسد که پرمخاطب‌ترین مطلب روز باشد. این تصویری است که روزنامه‌نگارهایی مثل من را از آینده هوش مصنوعی می‌ترساند. امروزه بحث در مورد بیکاری عظیم ناشی از هوش مصنوعی، بحث داغی […]
بحث اقتصاد رفتاری را با یک مثال آغاز می‌کنیم. فرض کنید می‌خواهید گوشی بخرید. چند گزینه برای انتخاب دارید؟ شاید شما اول به برند توجه کنید: سامسونگ، اپل، هوآوی یا گوگل؟ شاید به دنبال بهترین ویژگی‌ها با کم‌ترین قیمت بگردید. دوربین، رم، جنس بدنه و باتری؟ معمولا برندی که قبلا از آن استفاده کرده‌ایم، انتخاب […]
کسب‌وکارهای اینترنتی دارند از این‌طرف و آن‌طرف سر برمی‌آورند. بسیاری از این کسب‌وکارهای مجازی، همان مشاغل سنتی هستند که حالا به دنیای آنلاین قدم گذاشته‌اند. شاید یک کفاشی کوچک برای خودش سایت زده باشد، یا خانمی خانه‌دار شیرینی‌هایش را در اینستاگرام بفروشد. به هر حال تمام این فروشندگان یک نیاز مشترک دارند: آن‌ها کسی را […]
وقتی هیچ‌چیز از علم اقتصاد نمی‌دانستم، فکر می‌کردم اقتصاد در مورد نحوه پس‌انداز پول و کشف بهترین موقعیت سرمایه‌گذاری است و معمولا آن را با علم مالی اشتباه می‌گرفتم. بعدها با این تعریف ساده مواجه شدم که «اقتصاد علم تخصیص منابع محدود به نیازهای نامحدود است.» تعریفی که شاعرانه به نظر می‌آید و چندان به […]
داریم در مورد یکی از بزرگ‌ترین و موفق‌ترین شرکت‌های تاریخ حرف می‌زنیم. شرکتی که حالا نزدیک به هزار میلیارد دلار ارزش دارد. آیا مدیران فعلی (که مثال‌های سنتی برای آموزش مدیریت هستند) در مدیریت چنین هیولایی ناکام هستند؟ آیا بازار تلفن‌های هوشمند به نقطه‌ای جدید رسیده و دارد شرکت اپل را با خود به زیر […]
اگر بخواهم اقتصاد سیاسی را به چهار بخش کلی تقسیم کنم، در نهایت به چهار فرد کلیدی می‌رسم: کارل منگر، میلتون فریدمن، جان مینارد کینز و کارل مارکس. شاید شما به افراد دیگری هم فکر کنید. اما توضیح خواهم داد که چرا برای تشریح نقش دولت در اقتصاد این چهار نفر را انتخاب کرده‌ام. مارکس […]
تمام کسب‌وکارها ریسک دارند. به‌خصوص که طرح کسب‌وکار با مجموعه‌ای از فرض‌ها و پیش‌بینی‌ها نوشته می‌شود، و هرقدر هم که دقیق باشید، بعید است در دنیای واقعی همه‌چیز طبق انتظار شما پیش برود. ممکن است نرخ بهره بانکی تغییر کند، قیمت دلار خیلی بالا یا خیلی پایین بیاید، یک فناوری جدید به بازار عرضه شود، […]
وقتی دیوید لوید جرج نخست‌وزیر بریتانیا شد، اقتصاد با مشکلات عدیده دست‌وپنجه نرم می‌کردد. لوید وعده داد که نرخ بیکاری را به صفر برساند. پیشنهاد او «کار عمومی» با استفاده از افزایش مخارج دولت بود: نسخه‌ای که کینز زیر آن را امضا کرده بود. در 1918 نرخ بیکاری واقعا داشت به عدد صفر می‌رسید. با […]
همه با مفهوم بازار آشنا هستند. بازار جایی است که خریداران و فروشندگان برای انجام تبادل همدیگر را ملاقات می‌کنند. با این تعریف فکر می‌کنید چند نوع بازار وجود دارد؟ بازار کالا و خدمات، بازار پول، بازار سرمایه، بازار تجارت بین‌الملل و البته بازار کار. واضح است که در بازار کار عرضه‌کنندگان نیروی انسانی و […]
