در آستانه دومین سالگرد حصول توافق برجام هستیم. به همین منظور یادآوری چندین نکته ضروری به نظر می‌رسد که شرایط اقتصادی کشور قبل از برجام چگونه بوده و امروزه چگونه است. در سالهای گذشته ارتباط ما با جهان بینالملل نزدیک به صفر بود و فقط با کشورهایی همچون سوریه، کره شمالی، ونزوئلا، زامبیا و چندین […]
بر اساس چشم انداز جمهوری اسلامی ایران، در سال 1404 ایران در حوزه های اقتصادی و علم و فن‌آوری جایگاه نخست را در منطقه دارا خواهد بود. به دست آوردن این جایگاه مسلما نیازمند هماهنگی بین بخش‌های مختلف اقتصادی و علمی جمهوری اسلامی ایران و کشورهای منطقه خواهد بود. اگرچه امروز فاصله موجود درخصوص شاخص‌های […]
رشد اقتصادی از اولویتهای اساسی دولت‌ها بوده است با این وجود انچه از اهمیت بیشتری برخوردار است، کیفیت رشد اقتصادی و تاثیر آن در بهبود معیشت خانوارها است. در سه چهار سال گذشته اگرچه شاهد این مساله بوده‌ایم با این وجود کارشناسان و دولتمردان تاکید داشته‌اند که این رشد از محل درآمدهای نفتی و […]
بحث مربوط به پیوستن ایران به FATF (گروه اقدام مالی) در سال‌ها و ماه‌های گذشته محل ایجاد چالش‌های مختلفی بوده است. دولت و حامیان دولت ورود به آن را ضروری می‌دانستند و مخالفان دولت ورود به آن را موجب نفوذ نرم دشمن بر اطلاعات محرمانه مالی و دسترسی آنلاین به گردش مالی سازمانها ونهادها عنوان […]
تورم در چهل سال گذشته، جزئی انکارناپذیر از ادبیات اقتصادی ایران بوده است. هر زمان در ارتباط با قیمت‌ها از مردم سوال شود، با اشاره به قیمت گذشته کالا می‌گویند کاهش تورم را در زندگی روزمره‌شان احساس نمی‌کنند. دولت دکتر روحانی، در شرایطی سکان هدایت کشور را در دست گرفت که کشورمان، اسیر تورم کم‌سابقه‌ای […]
نفت و درآمدهای حاصل از آن عاملی به شدت تأثیرگذار و حیاتی در معادلات اقتصادی ایران است. با اینکه قیمت نفت و درآمدهای حاصل از فروش آن در یک دهه اخیر با فراز‌و‌فرودهای بسیاری مواجه بوده، اما پس از سقوط شدید قیمت نفت در سال 1393، به ثبات نسبی دست یافته است. با این وصف، […]
مردمان ایران به دو دسته تقسیم می‌شوند. آن‌ها که شمال می‌روند و آن‌ها که شمال نمی‌روند. از میان آن‌ها که شمال نمی‌روند، عده‌ای به دیدن دیار و یار می‌روند و عده‌ای می‌روند که طبیعت‌های غیر شمالی را بگردند و عده‌ای هم مشتاق سرکشی به تاریخ و بناهای قدیمی هستند. عده‌ای هم فرصت تعطیلات را غنیمت […]
فراوان دیده‌ام که آدم‌ها (خصوصا اهالی علوم اجتماعی انتقادی) با یک پیش‌فرض خیلی قوی و تردیدناپذیر نادرست با اقتصاددان‌ها برخورد می‌کنند: به نظرشان هر کس تحصیل‌کرده یا معلم یا محقق حوزه اقتصاد باشد (خصوصا اگر در حوزه جریان اصلی مشغول باشد) حتما یک «نئولیبرال» و یک ضدچپ دوآتشه است. اثر این پیش‌فرض ذهنی روی رفتار […]
اصلاح قوانین اقتصادی پیش رو از مهم‌ترین اقداماتی است که دولت‌ها باید برای حل بحران بانکی به آن بپردازند. چند قانون مهم درزمینه اختیارات بانک مرکزی، امور بانک‌داری و تجارت داریم که باید مورد اصلاح قرار بگیرد. قانون مربوط به اختیارات بانک مرکزی بیش از سه سال مورد مطالعه کارشناسان برجسته اقتصادی قرار گرفته و […]
مقوله تفکیک و ادغام وزارتخانه‌ها از اساس عجولانه، بدون فکر و بی‌هدف دنبال شده است. طراحان این بحث‌ها فکر می‌کنند یکی‌کردن سه وزارت‌خانه، باعث شده صمت (وزارت‌خانه صنعت، معدن و تجارت) بزرگ شود تا حدی که وزیر نتواند آن را به‌خوبی اداره کند، درحالی‌که این‌طور نیست. کوچک یا بزرگ‌شدن یک سازمان به تناسب حجم ماموریتی […]
بانک‌ها معمولا به دلیل ضعف ساختاری و ضعف اجرایی ورشکسته می‌شوند. علاوه‌بر این ممکن است مسائل اقتصادی هم در ورشکستگی بانک‌ها بی‌تاثیر نباشد. ادغام، به معنی این است که شرایطی به وجود می‌آوریم که در آن امکان مد‌‌‌یریت بهتر برای بانک بحران‌زد‌‌‌ه، به وجود می‌آید و ساختار مناسب‌تر می‌شود. بانک‌ها معمولا به دلیل ضعف ساختاری […]
تصدی‌گری دولت یازدهم در قالب دولت دوازدهم ادامه دارد و سوال این است که دولت جدید باید چه مسائلی را ازنظر اقتصادی در اولویت قرار دهد. در آینده مشکلات ایران به دلیل محدودیت‌های بانکی و فشار تحریم‌های تازه در برقراری روابط بین‌المللی بیشتر خواهد شد. بنابراین باید بیشتر به تقویت ساختارهای اقتصادی و بانک‌های داخلی […]
بر اساس مباحث نظري کارکرد بانک‌ها به‌عنوان واسطه وجوه، تسهيل انتقال منابع از بخش پس‌اندازکننده جامعه به بخش توليدی است. لازمه اين فعاليت ايجاد تعادل مناسبي در اين بازار است که بتواند براي سه بازيگر اصلي يعني سپرده‌گذار، بانک و تسهيلاتگيرنده مقرون‌به‌صرفه باشد. در شرايط کنونی نرخ‌هاي سود بانکی، سپرده‌گذاری در بانک را بسيار جذاب […]
به نظر می‌رسد که با وجود اهمیت روزافزون گاز در اقتصاد انرژی ایران، هنوز اهمیت آن به اندازه نفت شناخته شده نیست. در این بخش سعی می‌کنیم تصویر ملموس‌تری از ارزش صنعت گاز (بالادست) کشور داشته باشیم. ایران «دومین» کشور دنیا از حیث منابع گاز طبیعی و سومین کشور دنیا (بعد از آمریکا و روسیه) […]
اقتصاددانان آدم‌های محبوبی نیستند. معقول‌اند اما محبوب نیستند. هر معقولی،محبوب نیست. معمولا نتایج کار اقتصاددانان پوشیده می‌ماند اما مردم نتیجه کار سیاستمداران را در احداث ساختمان‌ها و ورزشگاه‌ها و جاده‌ها می‌بینند. در نهایت اگر بخشی از اقتصاد خوب کار نکند،انگشت اتهام به‌سوی مدیران و اقتصاددانان گرفته می‌شود. سیاستمداران با اقتصاددانان میانه خوبی ندارند چون می‌خواهند […]
انتظار ما از دولت یازدهم این است که در فرصت جدید که در اختیارش قرارگرفته، فاصله را با بخش خصوصی کمتر کند. دولت باید در عمل میدان را به بخش خصوصی بسپارد تا به حرکت‌های مردم‌نهاد جامه عمل بپوشانیم و با سرعت بیشتری مسئولیت‌های اجتماعی، خیریه‌ها و حرکت‌های مردمی را دنبال کنیم. مهم است که […]
در طی سالهای گذشته واژه تورم از یک واژه تخصصی اقتصاد کلان به واژه‌ای در محاوره‌های روزمره عامه مردم تبدیل شده که هر روز به گوش می‌خورد. دو مجموعه رسمی در کشور شامل مرکز آمار ایران و بانک مرکزی و در سطح بین‌المللی بانک جهانی، آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا و صندوق بین‌المللی پول به محاسبه […]
«یارانه‌ها به حساب سرپرست خانوار واریز شد» این جمله هرچند کوتاه، اما برای گروهی از مردم بسیار لذت‌بخش است. هدفمندی یارانه‌ها با هدف واقعی کردن قیمت کالا و خدمات طرح‌ریزی شد و از آذرماه 89 به اجرا درآمد. طبق این طرح، دولت باید قیمت حامل‌های انرژی را افزایش می‌داد و درآمد حاصل از آن را […]
انتخابات به پایان رسید اما مشکلات کشور همچنان باقی است. زودتر باید از حال و هوای انتخابات خارج شویم. رقابت‌های انتخاباتی می‌توانست فرصتی برای بیان مهم‌ترین مشکلات کشور و نقد شیوه‌های حل و فصل آن توسط دولت مستقر باشد اما متأسفانه به دلیل شیوه‌های نادرستی که نامزدهای انتخاباتی در مناظره‌ها در پیش گرفتند، نه عملکرد […]
مروز اقتصاد ایران در وضعیتی هست که به اصطلاح در نظریه‌های توسعه و رشد‌اقتصادی به عنوان «لبه تیز چاقو» از آن نام برده می‌شود و بعضی از اقتصاددانان بزرگ کشورمان به «لبه پرتگاه» هم توصیف نموده‌اند. یعنی باید تکلیف خودمان را مشخص کنیم ادامه رکود و تورم افسار‌گسیخته و یا تورم مهار شده و کاهش […]
