تاثیر واکسن کرونا بر بورس ایران

به علت همه‌گیری کووید 19 بخش عمده‌ای از بازارهای مالی و همچنین قیمت کالاهای عمده (commodities) در جهان افت کرده است. به همین علت یکی از مهم‌ترین خبرهای پیش رو، ساخت واکسن‌ شرکت‌های تولید‌کننده و ضریب ایمن‌سازی این واکسن‌هاست.

با خبر به ثمر نشستن مطالعات دو شرکت فایزر و مدرنا (و پیشتر از آن واکسن‌های ساخت روسیه و چین) خوش‌بینی به بازارهای مالی برگشته است. مهم‌ترین بخشی که به علت کرونا دارای تقاضای سرکوب شده است، به ترتیب در حوزه سوخت‌های سبک، فلزات اساسی، فلزات رنگی، کانه‌های فلزی و محصولات پتروشیمی است.

با تغییر شرایط تقاضا برای این محصولات، جذابیت بیشتری در این بخش ایجاد می‌شود و بازدهی مثبت این کالاها به بازارهای داخلی ایران نیز سرایت می‌کند.

سرایت خوشبینی به بازار ایران

کشف واکسن یک اثر کوتاه‌مدت و یک اثر بلند‌مدت در بازارهای مالی دنیا و به تبع آن ایران، خواهد داشت. در کوتاه‌مدت احتمالا خبر ساخت واکسن نوعی خوش‌بینی ایجاد می‌کند و همین بر رشد بازارها اثر می‌گذارد.

به عبارتی با تزریق واکسن به گروه‌های پر خطر و کادر درمان اثر تغییر مقداری شدیدی بر مصرف را مشاهده نخواهیم کرد و سطح مصرف مقداری به نظر تا سپتامبر سال 2021 در حدود سطح فعلی خواهد بود و تنها از بابت افزایش خوش‌بینی به آینده قیمت‌های کالاهایی مانند نفت و برخی از مواد پتروشیمی با اندکی تعدیل روبرو می‌شود و تثبیت نفت 45 دلاری دور از ذهن نیست.

اما پس از سپتامبر به نظر می‌رسد آثار لغو قرنطینه‌ و کمتر شدن محدودیت‌های جابجایی مسافر، کالا و نیروی کار مسیر بازارهای مالی را به سمت شرایط نرمال می‌برد و مجددا شاهد افزایش تقاضا در گروه‌های مختلفیم.

مهم‌ترین بخشی که به علت کرونا دارای تقاضای سرکوب شده است به ترتیب در حوزه سوخت‌های سبک، فلزات اساسی، فلزات رنگی، کانه‌های فلزی، محصولات پتروشیمی مانند متانول و محصولات پلیمری است. به نظر می رسد با تغییر شرایط تقاضا برای این محصولات، جذابیت بیشتر در این بخش ایجاد شود و بازدهی مثبت این کالاها در بازارهای جهانی به بازارهای داخلی ایران نیز سرایت کند.

با پیدایش واکسن و تلطیف شرایط سیاسی یک پتانسیل برای شرکت‌های صادرات‌محور به ویژه در حوزه محصولات و مواد اولیه دارویی، خدمات بندری، شرکت‌های پتروشیمی و سایر شرکت‌های صادرات‌محور ایجاد می‌شود. لذا فرصت سرمایه‌گذاری در این صنایع بیش از پیش جذاب است.

تاثیر واکسن کرونا بر بورس ایران

اثر پیدایش واکسن در خارج از ایران یک تغییر مهم دیگر نیز در ایران ایجاد می‌کند. بر اساس آمار رسمی گمرکات کشور تا مرداد ماه 99‌، میزان صادرات نسبت به سال گذشته 26 درصد افت داشته که بخشی از این افت ناشی از کندی تجارت جهانی و عدم امکان صادرات به علت بیماری کووید-19 و بخشی دیگر به علت شدت گرفتن تحریم‌ها علیه ایران بوده است.

با پیدایش واکسن و همچنین تلطیف شرایط سیاسی به ویژه سیاست خارجی یک پتانسیل برای شرکت‌های صادرات‌محور به ویژه در حوزه محصولات و مواد اولیه دارویی، خدمات بندری، شرکت‌های پتروشیمی و سایر شرکت‌های صادرات‌محور ایجاد می‌شود که هم آمار فروش مقداری و هم آمار نرخ واحد فروش آنها را دستخوش تغییر می‌کند. لذا فرصت سرمایه‌گذاری در این صنایع بیش از پیش جذاب است.

حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی هم مهم‌ترین اثر را بر شرکت‌های تسویه روغن خام، قند و شکر و لاستیک‌سازان دارد و سود‌سازی این شرکت‌ها را به علت برداشته شدن قیمت‌گذاری دستوری از تولیداتشان را متحول می‌کند.

اثر مثبت حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی

مورد دیگری که بازارهای مالی در ایران را تحت تأثیر قرار می‌دهد حذف ارز 4200 تومانی از بودجه دولت است. این تخصیص که موجب ناترازی ارزی بودجه دولت و همچنین ایجاد رانت و فساد شده، اثری مانند بیماری کووید 19 بر اقتصاد ایران داشته که واکسن سهل‌الوصول آن، حذف این ارز از بودجه دولت است.

این موضوع مهم‌ترین اثر را بر شرکت‌های تسویه روغن خام، قند و شکر و لاستیک‌سازان دارد و سود‌سازی این شرکت‌ها را به علت برداشته شدن قیمت‌گذاری دستوری از تولیداتشان را متحول می‌کند.

به نظر می‌رسد بعد از سال‌ها انتقاد اقتصاددانان با گشایش احتمالی در منابع ارزی ایران و کمتر شدن ریسک‌های سیستماتیک، سیاست‌گذار امکان حذف این ارز را مد نظر قرار داده است و هرچه نرخ دلار بازار نیما به 23 هزار تومان نزدیک‌تر شود این احتمال بیشتر می‌شود.

در جمع‌بندی پایانی پیدایش واکسن کوید در کوتاه‌مدت بر نرخ فروش شرکت‌ها اثر می‌گذارد و در بلند‌مدت ( اثر 9 ماهه) فروش مقداری شرکت‌ها را تعدیل می‌کند.

این تعدیل رد نرخ و مقدار فروش، قطعا سودآوری شرکت‌ها را در سال 1400 جذاب‌تر از شرایط فعلی می‌کند و داشتن ترکیبی از سهام شرکت‌های با فروش دلاری و فروش ریالی در سبد سرمایه‌گذاری بازدهی مناسبی را برای سرمایه‌گذاران رقم می‌زند.