اعتیاد به بازی‌های کامپیوتری، بلای خانمان‌سوز عصر جدید

محسن حسینی: سازمان بهداشت جهانی بالاخره اعتیاد به بازی‌های کامپیوتری و ویدیویی را در دسته اختلالات روانی دسته‌بندی کرد و افرادی با گرایش افراطی به این بازی‌ها را به عنوان بیمارانی شناسایی کرده که نیاز به کمک فوری برای ترک دارند.

به گزارش تجارت‌نیوز، بر اساس آخرین نسخه طبقه‌بندی بیماری‌های روانی که سازمان ملل متحد آن را منتشر می‌کند، کسانی که بازی‌های کامپیوتری را به شغل، تحصیلات، زندگی خانوادگی و مسائل اجتماعی ترجیح می‌دهند واجد شرایط قرار گرفتن در دسته این گونه اختلالات هستند.

در صورتی که فرد به رغم مشکلات و تاثیرات منفی همچنان به پیگیری بازی کامپیوتری مبادرت ورزد، بی‌تردید در دسته بیمارانی قرار خواهد گرفت که از اختلال بازی‌های ویدیویی رنج می‌برند.

در برآورد بیماری‌های روانی آمده است که رفتار باید به اندازه کافی شدید باشد تا در دسته اختلالات قرار بگیرد. همچنین اینگونه رفتارها باید پیوسته، سریالی و مکرر باشد. همچنین طول دوره نیز اهمیت بالایی داشته و حداقل باید حدود ۱۲ ماه به طول انجامد.

به دنبال تشخیص

اگر شما یا یکی از اطرافیانتان به بازی‌های کامپیوتری و ویدیویی علاقه‌مندند نیازی نیست که به سرعت برچسب بیمار یا معتاد را به‌ آنها بزنید. این اختلال روانی نیز مانند هر مشکل فیزیکی یا روانی دیگر دارای مشخصاتی است که فرد بیمار باید همه آنها را داشته باشد. بنابراین لازم است که نشانه‌ها و مشخصات را به درستی شناسایی کنید و در صورتی که همه آنها را در خود یا نزدیکانتان مشاهده کردید به فکر راه چاره باشید.

اولین نشانه مهم در تشخیص اختلال روانی مرتبط با بازی‌های کامپیوتری به ناتوانی در کنترل میزان بازی‌ها بر می‌گردد. همچنین در گام دوم بازی‌های کامپیوتری برای فرد اهمیت بیشتر از یک بازی و سرگرمی را پیدا خواهد کرد. در چنین موقعیتی فرد، بازی را به تمام مسائل مهم دیگر زندگی خود ترجیح می‌دهد.

اوج این اختلال در فرد، زمانی نمودار می‌شود که بیمار به رغم درک صدماتی که بازی کامپیوتری به او وارد می‌کند همچنان به این روند ادامه می‌دهد.

چرا تصمیم سازمان بهداشت جهانی مهم است؟

سازمان بهداشت جهانی، معتبرترین مرجع برای شناسایی و طبقه‌بندی بیماری‌های روانی و اختلالات است. این سازمان تلاش می‌کند زبان استاندارد و واحدی را برای شناسایی بیماری‌ها و روش‌های درمانی آن بیابد. در این مسیر سنت‌ها، آداب و رسوم و فرهنگ‌های متنوع کار را برای سامان بهداشت جهانی دشوار خواهد کرد.
پزشکانی از ۱۹۱ کشور جهان در این سازمان حضور دارند و فرآیند شناسایی و درمان بیماری‌ها را دنبال می‌کنند.

از آنجا که کدهای شناسایی‌ بیماری‌های گوناگون فضا و زمینه را برای درمان بهتری فراهم می‌کند می‌توان به اهمیت این فرآیند پی برد. از سوی دیگر این نکته مهم را نباید از ذهن دور نگه داشت که با قرار گرفتن رفتار یا مشکلی خاص در دسته بیماری‌های روانی، مبتلایان می‌توانند از خدمات بیمه‌های درمانی نیز بهره‌ بگیرند.

آیا اختلال بازی‌های کامپیوتری همه‌جا یکسان درمان می‌شود؟

اغلب مبتلایان به اختلال بازی‌های ویدیویی در ارتباط با نشانه‌های ابتلا توجیه‌های مختلفی را بیان می‌کنند. در همین راستا روانپزشک آمریکایی معتقد است مجموعه‌ای از معیارهای تشخیصی از سوی متخصص می‌تواند به شناسایی این معضل کمک کند.

انجمن روانپزشکان ایالات متحده کتاب راهنمایی در ارتباط با اختلالات روانی منتشر می‌کند که با نام DSM در جهان شناخته می‌شود. در سال ۲۰۱۳ زمانی که انجمن روانپزشکان آمریکا تصمیم گرفت قمار اینترنتی را به مجموعه اختلالات خود اضافه کند، بازی‌های کامپیوتری هنوز به این مجموعه اضافه نشده بود.

[imp content=”تحقیقات روی ۱۹ هزار کاربر اینترنت در آمریکا، کانادا، انگلستان و آلمان نشان می‌دهد از هر ۳ نفر یک نفر دارای نشانه‌های اختلال است. اما نتایج تحقیقات انجمن روانپزشکی آمریکا در سال ۲۰۱۷ نتایج متفاوتی را نشان داده و بیان می‌کند که آمار مبتلایان بسیار پایین‌تر از چیزی است که قبلا به نظر می‌رسید.”]

برای قرار گرفتن انجام بازی‌های کامپیوتری به صورت افراطی در دسته اختلالات نیاز به شواهدی بود که نشان دهد تداوم این روند اختلالا‌هایی در عملکرد فرد ایجاد می‌کند. در همین راستا باید حداقل ۵ نشانه زیر در فرد ظاهر شوند:

– ایجاد مشغله و وسواس در ارتباط با بازی‌های اینترنتی

– علایم بی‌تابی و دوری، زمانی که فرد از بازی دور است

– فرد برای ایجاد رضایت خاطر زمان زیادی را صرف بازی کامپیوتری می‌کند

– حداقل یک تلاش شکست خورده برای دوری از بازی کامپیوتری

– از دست دادن تمایل برای دیگر فعالیت‌های زندگی

– با وجود درک صدمات وارد، فرد همچنان به انجام بازی ادامه می‌دهد

– در مورد انجام بازی به دیگران دروغ می‌گوید

– از بازی برای فرار از واقعیت و تسکین اضطراب‌ها استفاده می‌کند

– روابط عاطفی به دلیل علاقه به بازی کامپیوتری از دست می‌رود

چه کسانی در معرض ابتلا به این اختلال هستند؟

در سال ۲۰۱۳ اختلال بازی‌های اینترنتی در میان نوجوانان پسر ۱۲ تا ۲۰ ساله شویوع پیدا کرد. این آسیب در میان نوجوانان و جوانان آسیایی به نسبت نوجوانان و جوانان اروپایی و آمریکایی بیشتر بود. کارشناسان در همان سال تخمین می‌زدند که حدود ۱۰ درصد نوجوانان و جوانان در چین و یک تا ۲ درصد در آمریکا تحت تاثیر عواقب و عوارض این بازی‌ها قرار داشتند.

مطالعات روان‌پزشکی نشان می‌دهد اختلالات مرتبط با بازی‌های کامپیوتری به احتمال زیاد، پدیده‌ای جهانی است. تحقیقات روی ۱۹ هزار کاربر اینترنت در آمریکا، کانادا، انگلستان و آلمان نشان می‌دهد از هر ۳ نفر یک نفر دارای نشانه‌های اختلال است. اما نتایج تحقیقات انجمن روانپزشکی آمریکا در سال ۲۰۱۷ نتایج متفاوتی را نشان داده و بیان می‌کند که آمار مبتلایان بسیار پایین‌تر از چیزی است که قبلا به نظر می‌رسید.

راه‌های درمان

دکتر اندرو ساکسون استاد روان‌پزشکی و علوم رفتاری در داتشگاه واشنگتن در سیاتل معتقد است که مطالعات خوب و دقیقی در ارتباط با درمان این نوع اعتیاد صورت نگرفته و هر اقدامی تاکنون نیمه حرفه‌ای بوده است.

همچنین پتروس لوونیس متخصص اعتیاد و رئیس دانشکده روان‌پزشکی در نیوجرسی معتقد است: «درمان شناختی- رفتاری که بر شناسایی مشکل پ ایجاد استراتژی‌ها و راه‌های مقاومت متمرکز است یکی از اصلی‌ترین روش‌ها برای درمان این اختلال است. اختلال بازی با روان‌درمانی بهبود پیدا می‌کند و در همین راستا نیز جلسات مشاوره می‌تواند نتیجه بخش باشد.»

مهمترین چالش پیش روی درمان این اختلال نگاه عمومی به مقوله اختلال است. یعنی بسیاری از مردم وابستگی به بازی‌های کامپیوتری را اساسا به عنوان مشکل دسته‌بندی نمی‌کنند.