به گزارش تجارت‌نیوز، فعالیت استارتاپ‌ها در ایران قصه پرغصه‌ای است. کار با مطرح کردن ایده آغاز می‌شود اما در هر مرحله چالش‌های متفاوتی پیش روست.
موسس شتاب‌دهنده هوشمند سلامت گفت: اولین چیزی که یک سرمایه‌گذار در مورد ایده بررسی می‌کند ارزش اقتصادی آن است. اما اگر ایده نوآورانه باشد که در مورد استارتاپ‌ها غالبا هست امکان سنجش بازار آن وجود ندارد. برای همین سرمایه‌گذاری در حوزه استارتاپ‌ها پرریسک است.
مجتبی عندلیب‌آذر ادامه داد: برای مثال در دنیایی که خودروی برقی وجود ندارد چطور می‌توان محاسبات مالی برای بازار آن انجام داد و تخمین زد که تا چه رقمی می‌توان این ایده را فروخت؟ اینجاست که سرمایه‌گذار ریسک‌پذیر وارد کار می‌شود که البته در ایران چیزی به نام سرمایه‌گذار ریسک‌پذیر نداریم.
وی ادامه داد: در دنیا برای موفقیت ایده‌ها سازوکاری وجود دارد که ما در ایران فقط نمایشی از آن را داریم. یک ایده بعد از اینکه به ذهن کسی می‌رسد باید در فضایی مطرح شود تا بتوان برای آن سرمایه‌گذار جذب کرد اما در ایران فضایی که ایده مطرح شود نداریم. یا ایده شما را می‌دزدند یا ناامیدتان می‌کنند.
پارک‌های علم‌وفناوری تعطیلند
موسس شتاب‌دهنده هوشمند سلامت گفت: اولین مقالات و کتاب‌های مربوط به کارافرینی در ایران بیش از ۳۰ سال است که چاپ شده اما چه اقدام عملی صورت گرفته؟ هیچ. کره‌جنوبی جهش اقتصادی را با ما شروع کرد و الان چهار پارک علم و فناوری موفق دارد. در ایران ۱۴۰ پارک علم‌وفناوری داریم که همه عملا تعطیل هستند. پارک‌های علم و فناوری باید به ایده‌های جدید پروبال بدهند اما به ایران خودرو و سایپا و منقل برقی وام دادند!
عندلیب‌آذر تصریح کرد: یک ایده ارزشمند در کشورهای پیشرفته سازوکار مشخصی را برای تبدیل به محصول دارد که چرخ‌دنده‌های آن هم در ایران وجود ندارد. ما در ایران از هر چیزی فقط نمایشش را داریم. برای مثال شرکت‌های شتاب‌دهنده در اروپا از ۱۲ سال پیش کار خود را آغاز کردند و الان ۱۱ استارتاپ دارند که بزرگترین آن‌ها ۴۵۶ میلیارد دلار ارزش دارد.
استارتاپ‌ها از شتاب‌دهنده‌ها فراری‌اند
وی ادامه داد: کسی که ایده‌پرداز است طبیعتا بازاریابی بلد نیست و باید تیمی برای کمک به او وجود داشته باشد. ما در ایران حدود ۸۰ شتاب‌دهنده داریم اما چگونه حمایت می‌کنیم؟ ۵۰ میلیون تومان (۱۲۰۰ دلار) وام می‌دهیم و ۳۰ درصد از سهم استارتاپ را می‌خواهیم. در آمریکا این رقم ۵۰۰ هزار دلار در ازای ۳ درصد سهام و در اروپا ۲۵۰ هزار یورو در قبال ۱۰ درصد سهام استارتاپ است. این است که استارتاپ‌ها حتی از شتاب‌دهنده‌ها هم فراری می‌شوند.
موسس شتاب‌دهنده هوشمند سلامت عنوان کرد: در سال ۲۰۲۰ در اروپا ۳۳۱ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خطرپذیر روی استارتاپ‌ها انجام شد و این رقم در سال ۲۰۲۱ به ۶۱۵ میلیارد دلار رسید. این در حالی بود که دنیا درگیر مشکلات اقتصادی کووید هم بود. در دنیا استارتاپ‌ها اقتصاد را می‌چرخانند. در کشورهای پیشرفته دنیا دیگر کسی به سمت احداث یک شرکت نفتی نمی‌رود. سهم دیجیتال از اقتصاد چین طی ۱۰ سال اخیر از یک درصد به بیش از ۳۶ درصد رسیده است.
عندلیب‌آذر اظهار کرد: در آمریکای شمالی زمانی که فردی یک کسب‌وکار در خانه خودش راه بیندازد از مالیات معاف است اما در ایران خانه شما به این دلیل پلمب می‌شود. این است که اپل از دل یک گاراژ، آمازون از یک اتاق دو متری و فیس‌بوک از کتابخانه دانشگاه بیرون می‌آید. از دل دانشگاه‌های ما یا مهاجر بیرون می‌آید یا کسی که تازه بعد از اتمام دانشگاه باید دنبال کار بگردد.
کارآفرینی را باید از دبستان آموزش دهیم
موسس شتاب‌دهنده هوشمند سلامت بیان کرد: ما باید کارآفرینی را از دبستان آموزش دهیم. در هند از دبستان به کودکان زبان انگلیسی و برنامه‌نویسی آموزش می‌دهند و نتیجه شده اینکه آی‌تی کل دنیا حتی آمریکا دست هندی‌هاست. ما در ایران چه می کنیم؟ دانش‌آموز باید به معلم کار با موبایل را یاد بدهد تا معلم بتواند کلاس آنلاین برگزار کند.
وی تصریح کرد: واقعیت این است که یک ایده برای تبدیل به یک کسب‌وکار نباید هیچ خرجی برای ایده‌پرداز داشته باشد اما در ایران تبدیل یک ایده به یک اپلیکیشن بسیار ساده موبایل هم حدود ۱۰۰ میلیون تومان خرج دارد. برای مثال در حال حاضر ما اپلیکیشنی مخصوص پزشکان نداریم. شرکتی این کار را انجام داد و اپلیکیشن خوبی هم ساخت. چهارسال‌ونیم دوندگی کرد تا کد نظام‌پزشکی پزشکان را از سازمان نظام پزشکی بگیرد و ندادند. نهایتا هم یکی پیدا شد و گفت پول می گیرد و کدها را می‌دهد! که خب چون پول نداشتند کلا ایده با شکست مواجه شد.
ریسک حد و مرزی دارد و سرمایه گذار حدی از به خطر انداختن سرمایه خود را مجاز و روا می داند اما اینکه بی حساب و کتاب و بدون در نظر گرفتن سود معقول دست به سرمایه گذاری روی طرحی کالا یا پروژه ای بزند که چشم انداز سوداوری برای وی ندارد اصولا کاری است غیر منطقی غیر علمی …
از دیدگاه ایرانی بله همین طوره، بهتره شما سکه بخری یا مواد غذایی انبار کنی قطعا سود بیشتر و مطمئن تری برای حاجی بازاری ها داره … خروجیش هم میشه اقتصادی کل ارزشش از یک شرکت فناوری آمریکایی کمتره … موفقیت اون طرف ریسکه و وقتی می خواید 1 میلیارد به 100 یا 1000 میلیارد تبدیل کنید، نمی تونید انتظار داشته باشید که هیچ ریسکی نکنید یا ریسک 10 20 درصدی و حد ضرر داشته باشید … اگر اعداد و ارقام مورد نیاز استارت آپ هارو با پول های دزدی شده و وام هایی که صرف سوداگری شده مقایسه کنید متوجه میشد که مشکل ریسک داشتن استارت آپ نیست مشکل اینه که ما خیلی از دنیا عقب هستیم خیلی ….