قیمت دلار از مرز ۱۰۷ هزار تومان عبور کرده و طلای ۱۸ عیار به محدوده ۱۰ میلیون تومان رسیده است؛ به اصطلاح تحلیلگران اقتصادی بازارها در حال سقفزنی هستند. همزمانی رشد قیمت اونس جهانی طلا با تشدید ریسکهای سیاسی، سیگنالهای پرقدرتی به بازارها داده و چشمانداز روشنی برای کاهش دوباره قیمتها ترسیم نمیکند. در چنین شرایطی سوال اصلی سرمایهگذاران این است که کدام بازار برای سرمایهگذاری امنتر و سودآورتر است؟ هاتف شاملو کارشناس اقتصادی در گفتوگو با تجارتنیوز چشمانداز بازارها را در نیمه دوم امسال بررسی و بهترین گزینه سرمایهگذاری در 6 ماه آینده را معرفی کرده است.
تورم، مهمترین دغدغه اقتصادی مردم، حالا پساندازهای خرد را هم تهدید میکند. در این میان، طلای آنلاین توانسته به ابزاری برای حفظ ارزش پول تبدیل شود؛ فرصتی که میلیونها ایرانی بهویژه خانوادههای کمدرآمد را به سرمایهگذاری خرد وارد بازار طلا کرده است. استقبال گسترده از پلتفرمهایی مانند «میلی» با ویژگیهایی چون کارمزد کمتر و تکنرخی شدن معاملات، نشان میدهد بازار سنتی طلا با لباسی دیجیتال، جان تازهای گرفته است.
صنعتی که روزگاری نماد رونق و پسانداز خانوارها بود، امروز زیر بار گرانی، رکود و رقبای مجازی کمر خم کرده است. کاهش ۳۰ تا ۴۰ درصدی نیرو در کارگاههای ساخت طلا و افت ۱۵ تا ۲۵ درصدی تولید طلا تنها گوشهای از بحران امروز این صنعت است. نادر بذرافشان، رئیس اتحادیه طلا، جواهر و نقره تهران در گفتوگو با تجارتنیوز، گسترش فعالیت پلتفرمهای آنلاین را نیز در رکود بازار طلا بسیار موثر میداند.
با وجود رشد سریع پلتفرمهای آنلاین خرید و فروش طلا از سال ۱۳۹۵ به این سو و جذب میلیونها کاربر، تجربههای اخیر کاربران، توقف صدور مجوزها و ضوابط تازه بانک مرکزی، نشان میدهد که این بازار هنوز در مرحلهای پرابهام و شکننده است. گزارش میدانی «تجارتنیوز» حاکی از آن است که از نظر مردم اعتماد به این پلتفرمها چندان بالا نیست و بسیاری ترجیح میدهند برای امنیت بیشتر، همچنان سراغ خرید فیزیکی طلا بروند. پرسش اصلی اینجاست که آیا سرمایههای خرد مردم در این پلتفرمها امنیت کافی دارند یا در بحرانها قربانی نوسانات و اختلالات زیرساختی خواهند شد؟
با رونق گرفتن پلتفرمهای خرید و فروش آنلاین طلا، میلیونها نفر وارد بازاری شدند که قرار بود پسانداز خردشان را به سرمایهای مطمئن تبدیل کند. این پلتفرمها با وعده شفافیت و سهولت کار، پا گرفتند، اما ماجرای جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل و بستهشدن ناگهانی درگاههای پرداخت، پرده از چالشهای جدی آنها برداشت. حالا با توقف صدور مجوزها، ورود بانک مرکزی به این حوزه، اعتراض اتحادیه طلا و جواهر تهران و تجربههای ناخوشایند برخی کاربران، پرسش بزرگ مردم این است که آیا طلایی که روی موبایل میخرند در بحرانهای اقتصادی تضمینی برای تحویل فیزیکی، نقدشوندگی و بازگشت سرمایه دارد؟ آیا در زمان افزایش قیمت طلا سود خریدار، محفوظ خواهد بود یا قربانی نوسانات شدید قیمت میشود؟ سود این پلتفرمها در کجای معاملات آنلاین طلا نهفته است؟
سال ۱۴۰۴ برای بازار طلا در ایران، سالی پر از رفتوبرگشتهای قیمتی و تغییر سریع سمت و سوی انتظارات تورمی بود. در آغاز سال، در امتداد موج تورمهراسی سال قبل، صندوقهای طلا با رشد همراه شدند؛ اما انتشار خبر آغاز مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا در فروردین، ورق را برگرداند و افت شدیدی را رقم زد. این تعدیل انتظارات دیری نپایید و با بینتیجه ماندن مذاکرات و وقوع جنگ تحمیلی ۱۲روزه، سرمایهگذاران دوباره به سمت طلا هجوم بردند. رفتار متناقض بازار در این دوره، نشان داد که طلا همچنان دماسنج حساس انتظارات تورمی در اقتصاد ایران است.
بازار طلا پس از گذشت دو ماه رکود طی محرم و صفر، در آستانه ورود به دورهای تازه قرار دارد. نادر بذرافشان، رئیس اتحادیه طلا و جواهر در گفتوگو با تجارتنیوز با اشاره به رکود بازار طلا و جواهر طی ماههای گذشته و کاهش تقاضا، ابراز امیدواری کرده است، با پایان ماه صفر و ورود به ماه ربیعالاول، شرایط این صنعت بهبود یابد. او در عین حال تاکید کرده که بهبود بازار منوط به بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم و همچنین ثبات در بازارهای جهانی و داخلی است.
در بسیاری از اقتصادهای نوظهور و حتی برخی کشورهای توسعهیافته، طلا نهفقط یک کالای زینتی، بلکه حساب پسانداز خانگی است. بررسی دادههای شورای جهانی طلا حاکی از این است که هند، چین، ترکیه، ویتنام و در مقاطعی مصر و ایران بهعلاوه آلمان در اروپا، از کانونهای اصلی ترجیح طلا برای پسانداز خانوار هستند. پدیدهای که ریشه در بیثباتیهای ارزی و تورمی، کمعمقی بازارهای مالی محلی و سنتهای فرهنگی دارد.
شرایط بازارهای مالی ایران در وضعیت پیچیده و متلاطمی قرار دارد که تحت تاثیر عوامل اقتصادی، سیاسی و تحریمهای بینالمللی ایجاد شده است. تورم بالا، نوسانات نرخ ارز، سیاستهای دولت و تغییرات در اقتصاد کلان، همگی بر عملکرد بازارهای بورس، طلا، ارز و مسکن تاثیرگذارند. شناخت دقیق وضعیت هر یک از این بازارها برای سرمایه گذاری هوشمندانه و مدیریت ریسک اهمیت بالایی دارد. برزو حقشناس، کارشناس بازار سرمایه، در گفتوگو با تجارتنیوز با اشاره به وضعیت فعلی اقتصاد و بازارها تاکید کرد: «تا زمان تعیین تکلیف ریسکهای سیاسی از جمله احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه و مذاکرات با آمریکا، سرمایهگذاران باید استراتژیهای کوتاهمدت در پیش بگیرند و اولویت خود را حفظ سرمایه و بقا قرار دهند.» او در گفتوگو با تجارتنیوز به این سوال پاسخ داده که صاحبان نقدینگی در شرایط فعلی باید در کدام بازار سرمایهگذاری کنند.
بازار طلا در ایران به طور طبیعی بر پایه نوسانات اونس جهانی طلا حرکت میکند اما تغییرات قیمت دلار، هزینهها و سیاستهای داخلی نیز بر مسیر بازار فلز زرد اثرگذارند. به همین دلیل هر جهش یا افت در قیمت اونس جهانی طلا لزوما به همان نسبت در بازار داخلی تکرار نمیشود و گاه این دلار است که روند بازار طلا و سکه را تعیین میکند.
با گسترش یک باور بیپایه درباره خوشیُمنی خرید طلا در ۱۳ صفر، امسال نیز بازار بار دیگر شاهد افزایش تقاضا برای طلا و سکه بود. هرچند قیمت طلا و سکه در روز چهارشنبه خلاف سایر روزهای هفته جاری کاهشی بود، اما حباب سکه امامی تا ۶۱۰ هزار تومان و سکه بهار تا ۹۲۰ هزار تومان رشد کردهاند. این رفتار بازار را میتوان متاثر از ابهام اقتصادی و تأثیر روانشناختی اجتماعی دانست، نه منطق اقتصادی.
طلا در ایران به کانون جذاب سرمایهگذاری تبدیل شده است. رشد بیسابقه قیمت این فلز گرانبها در ماههای اخیر، توجه طیف گستردهای از سرمایهگذاران خرد و کلان را به خود جلب کرده است. این روند صعودی که حاصل ترکیب عوامل داخلی و بینالمللی است، طلا را به یکی از مطمئنترین گزینههای حفظ ارزش دارایی در شرایط پرتلاطم اقتصادی تبدیل کرده است. هاتف شاملو، کارشناس بازارهای مالی در گفتوگو با تجارتنیوز مسیر طلا را پیشبینی و اظهار کرد: «با توجه به احتمال فعالشدن مکانیسم ماشه و تشدید تحریمها، قیمت طلا تا ۱۱ میلیون تومان رشد خواهد کرد و صندوقهای طلا نیز به تبع آن افزایش قیمت چشمگیری را تجربه میکنند.»
طلاین به عنوان پیشگام پلتفرمهای آنلاین خرید طلا تلاش کرد تا در کنار ایجاد بستر مناسب برای خرید و فروش آنلاین، ساختار مناسب برای تحویل فیزیکی طلا را نیز به وجود آورد. امروزه دیگر تحویل فیزیکی طلا توسط مجموعه طلاین تنها منحصر به پایتخت کشورمان نمیشود. در واقع تحویل حضوری طلا از تبریز تا بندرعباس و زاهدان ممکن شده است. اما فرایند تحویل حضوری و خرید آنلاین چگونه ممکن شد؟ در ادامه به این پرسش پاسخ میدهیم.
خرید اینترنتی طلا بعد از گذشت چند هفته از فروکش کردن تنشهای نظامی میان ایران و اسرائیل، دوباره جان گرفته است. گزارشها حاکی از بازگشت کاربران به اپلیکیشنهای خرید طلا و افزایش معاملات دیجیتال در بسترهایی است که پیشتر تحت فشار فنی و امنیتی قرار داشتند.
با وجود صدور آسان مجوز برای فروش آنلاین اغلب کالاها، روند صدور مجوز برای پلتفرمهای فروش طلا ماههاست متوقف شده؛ توقفی که صدها کسبوکار را پشت درهای بسته نگه داشته و میدان را برای چند بازیگر خاص خالی کرده است. سکوت نهادهای مسئول و تعلل در تدوین ضوابط، این وقفه را از یک تصمیم موقتی به رانتی آشکار تبدیل کرده است.
نقره در بازار ایران، تحت تاثیر نوسانات نرخ ارز و تحولات جهانی، فرصتی پرریسک اما بالقوه سودآور برای سرمایهگذاری ایجاد کرده است. این فلز با ارزش صنعتی و زینتی، به دلیل تقاضای رو به رشد جهانی، توجه سرمایهگذاران ایرانی را بیش از پیش جلب کرده، اما همچنان چالشهایی پیش روی آن قرار دارد. علی طباطبایی، کارشناس بازارهای مالی در این باره با بیان اینکه در شرایط فعلی که مردم به دنبال داراییهای امن هستند، سرمایهگذاری در نقره گزینه مناسبی است، در گفتوگو با تجارتنیوز اظهار کرد: «با افزایش تقاضا برای نقره، ریسکهای نقدشوندگی این فلز کاهش یافته و جذابیت آن برای سرمایهگذاری افزایش مییابد.»
کاهش متوالی قیمت طلا و سکه طی روزهای گذشته، سرمایهگذاران سنتی بازار طلا را به عرضه معاملات بازگردانده است. با این حال اما متقاضیان تازهوارد این بازار همواره با این سوال مواجه هستند که با جذاب شدن قیمتها، باید طلا بخریم یا سکه؟
جنگ 12 روزه ایران و رژیم صهیونیستی و آتشبس شکننده پس از آن، بازارها را با نوسانات بیسابقهای روبرو کرده است. این وضعیت بسیاری از سرمایهگذاران را به فکر یافتن بازاری امن برای داراییهایشان انداخته و طبق معمول، بازار طلا و سکه مقصد اصلی نقدینگی شده است. مجتبی دیبا، کارشناس بازارهای مالی در گفتوگو با تجارتنیوز اظهار کرد: «در این شرایط حساس اقتصادی، طلا و سکه به پناهگاه امن سرمایهگذاران تبدیل شدهاند، اما ورود هوشمندانه به این بازار نیازمند شناخت نقاط طلایی خرید است.»
رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران با اشاره به شکایات مردمی به اتحادیه طلا از عملکرد پلتفرم های طلا در ایام جنگ، گفت: در این ایام پلتفرمهای فروش آنلاین فقط خرید طلا داشتند و اجازه فروش نداشتند اما پرداخت وجه را با محدودیت انجام دادند بطوریکه به مردم فقط یک میلیون تومان در روز پرداخت میکردند و مدعی بودند که پولی برای پرداخت یکجای وجه نداریم.
رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران با اشاره به زیانهای خرید طلا در زمان التهاب بازار، به مردم توصیه کرد در چنین شرایطی از معامله طلا خودداری کنند. بذرافشان همچنین رکود بازار و رفتار هیجانی خریداران را از عوامل اصلی نابسامانی دانست.
