معاهده ان.پی.تی در اول ژوئیه ۱۹۶۸ برای امضای کشورها آماده شد و در این تاریخ آمریکا و انگلیس و ۵۹ کشور دیگر آن را امضا کردند. این معاهده پس از آن که آمریکا آن را در مجلس خود تصویب کرد در ۵ مارس ۱۹۷۰ به اجرا گذاشته شد. چین در ۹ مارس سال ،۱۹۹۲ فرانسه در ۳ اوت ۱۹۹۲ به عضویت این معاهده درآمدند.در حال حاضر ۱۸۶ کشور جهان عضو این معاهده هستند. تنها کشورهای سودان جنوبی، اسرائیل، هند و پاکستان عضو این معاهده نیستند. همچنین کره شمالی نیز چند سال پیش از این معاهده خارج شده است.
آسمان روابط اروپا با آمریکا این روزها بارانی است و کشورهای اروپایی نیز با وجود نارضایتی از عملکرد ایران در جنگ اوکراین، تمایلی ندارند با اقدامی نابخردانه رودروی آمریکا قرار بگیرند. این موضوع بدین معناست که اگر ایران و آمریکا پس از تصویب قطعنامه تند و شدیداللحن شورای حکام تصمیم بگیرند همچنان پای میز مذاکره بنشینند، اروپا فرصتی برای ادامه روند دیپلماسی در نظر خواهد گرفت. البته اگر ترامپ به‌یکباره زیر میز مذاکره با ایران نزند!
سخنگوی سازمان انرژی اتمی: صرف صدور یک قطعنامه، از نظر حقوقی نمی‌تواند موجب فعال‌سازی مکانیسم ماشه شود اما رسیدگی در شورای امنیت مبتنی بر مسائل حقوقی نیست، بلکه سیاسی است.
ایران در مذاکرات فنی اخیر خود با معاون مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اسناد و سرنخ‌هایی ارائه داده که احتمال بالای خرابکاری و سندسازی در موضوعات هسته‌ای را تأیید می‌کند.
رسانه اصولگرا گزارش داد: اروپا و آمریکا تلاش می‌کنند با تکیه بر ظرفیت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، فشار سیاسی علیه ایران را افزایش دهند، موضوعی که انتظار می‌رود آژانس در برابر آن مقاومت کند.
یک منبع ایرانی نزدیک به وزارت امور خارجه و سازمان انرژی اتمی می‌گوید که ایران به این نتیجه رسیده است که در نشست هفته آینده شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، قطعنامه‌ای علیه ایران تصویب خواهد شد.
خبرنگار روزنامه وال استریت ژورنال در پیامی به نقل از منابع مطلع نوشت که قطعنامه ضدایرانی درحال نهایی شدن که در نشست آتی شورای حکام ارائه خواهد شد، به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارسال نخواهد شد
ایران با انتشار یادداشتی حقوقی، ادعاهای آژانس درباره «جاسوسی» را رد و آن را افتراآمیز خواند. تهران معتقد است آژانس از اختیارات خود فراتر رفته و با استناد به شواهد ساختگی علیه ایران اقدام می‌کند.
رویترز به نقل از دیپلمات‌ها خبر داده آمریکا در حال آماده‌سازی پیش‌نویس قطعنامه‌ای در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است که ادعا می‌کند تهران تعهدات پادمانی خود را انجام نداده است.
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در پاسخ به پرسش ایرنا گفت: من با مذاکره کننده آمریکایی هم در تماس هستم تا ببینیم که آژانس چگونه می‌تواند پلی بین ایران و آمریکا بوده و به حصول نتیجه‌ای مثبت در مذاکرات کمک کند.
معاون امور بین‌الملل، حقوقی و مجلس و سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران با تاکید بر اینکه " ایران تسلیم فشارهای غرب نمی‌شود" گفت: جمهوری اسلامی ایران در احقاق حقوق خود محکم و راسخ است.
نمایندگی آمریکا در سازمان ملل متحد در نیویورک در پی برگزاری نشست غیرعلنی شورای امنیت درباره «عدم اشاعه»، یک بیانیه ضدایرانی را منتشر کرد.
در این بیانیه که بامداد پنجشنبه منتشر شده، ادعا شده است که «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا «روشن کردن که برنامه هسته‌ای ایران باعث ایجاد تهدید علیه صلح و امنیت بین‌المللی می‌شود که شورای امنیت سازمان ملل متحد موظف به حمایت از آن است».
این ادعا درحالی است که ایران بارها اعلام کرده به تعهدات خود در چارچوب‌های قانونی عمل کرده است و برنامه هسته‌ای آن کاملا صلح‌آمیز است.
در ادامه این بیانیه آمده است: «همان‌گونه که در گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آمده است، تهران تولید اورانیوم غنی‌شده با خلوص بالا را تسریع کرده است. ایران تنها کشوری در جهان است که بدون در اختیار داشتن سلاح هسته‌ای، اورانیوم با خلوص بالا را غنی‌سازی می‌کند؛ اقدامی که هدف صلح‌آمیز معتبر ندارد».
در ادامه این بیانیه ادعا شده است: «ایران آشکارا از شورای امنیت تبعیت نمی‌کند، تعهدات پادمانی خود در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را نقض می‌کند و نگرانی‌های شفاف و مداوم شورای امنیت و جامعه بین‌المللی را نادیده می‌گیرد».
آمریکا در ادامه گفته که «شورای امنیت باید در رسیدگی و محکومیت این رفتار بی‌پروایانه، شفاف و متحد باشد».
«امیرسعید ایروانی» نماینده ایران در سازمان ملل اما تأکید کرده است: «ایران هرگز برجام را نقض نکرده است. کسانی که از انجام تعهدات خود چشم‌پوشی کرده‌اند، در رأس آن‌ها ایالات متحده، مسئولیت کامل وضعیت کنونی را بر عهده دارند».
نماینده ایران در سازمان ملل با اشاره به اقدامات غیرقانونی آمریکا گفته است: «آنچه مایه شگفتی و انزجار است، این واقعیت است که کشوری که این اتهامات را رهبری می‌کند، خود اصلی‌ترین ناقض قطعنامه ۲۲۳۱ است. واشنگتن به صراحت و در اسناد رسمی خود اعلام کرده است که قصد دارد شورای امنیت را به ابزاری برای تشدید جنگ اقتصادی علیه ایران تبدیل کند. این سوءاستفاده خطرناک از این نهاد است. ما از تمامی اعضای مسئول شورا می‌خواهیم که این سوءاستفاده را مردود شمارد».
در پایان بیانیه آمریکا، بار دیگر بر پیگیری یک سیاست شکست خورده تاکید شده و آمده است: «ایالات متحده به اجرای کامل راهبرد فشار حداکثری ترامپ ادامه می‌دهد تا از دستیابی ایران و سلاح هسته‌ای و محروم‌کردن آن از منابعی که برای پیشبرد فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده خود در سراسر جهان استفاده می‌کند، جلوگیری کند».
پیش از برگزاری نشست شورای امنیت، «اسماعیل بقائی» سخنگوی وزارت خارجه ایران به ایسنا گفت: «برگزاری این نشست هیچ توجیه فنی و حقوقی ندارد. به این دلیل که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ابهام‌ها و سوال‌هایی که درباره فعالیت‌های هسته‌ای صلح‌آمیز ایران دارند، در حال پرداختن است و یک برنامه همکاری مشخص میان ایران و آژانس بر مبنای تعهدات بین‌المللی، موافقننامه‌های پادمانی و ان‌پی‌تی وجود دارد».
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایران تاکید کرد: «حقوق و تکالیف ما مشخص است و هیچ توجیهی ندارد که موضوع در سطح شورای امنیت مطرح شود. برای ما مشخص است که بنا به فشار آمریکا و متاسفانه همراهی برخی از کشورهای اروپایی این موضوع در دستور کار قرار گرفته است. چنین برخوردهای سیاسی با موضوعات فنی قطعا کمکی به طرف‌های مقابل نخواهد کرد و موضوع را ممکن است پیچیده‌تر کند».
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گفت‌وگو با خبرنگار مطرح نشریه آمریکایی ضمن ابراز نگرانی درباره «عدم ارتباط بین ایران و آمریکا»، با استقبال از اظهارات رئیس جمهور آمریکا مبنی بر خواست او برای رسیدن به توافقی تازه با ایران، اذعان کرد: «می‌دانم که ایران خواستار توافق است.»
