فاصله نرخ ارز ترجیحی کالاهای اساسی با قیمت دلار آزاد در حال حاصر از 110 درصد هم فراتر رفته است. این در حالی است که کالاهای اساسی بهرهمند از دلار ارزانقیمت در بازار با قیمت دلار آزاد خرید و فروش میشوند. به این ترتیب، یارانه ارز ترجیحی برای کالاهای اساسی عملاً خنثی و به اتلاف منابع ارزی منجر شده است. سهراب دلانگیزان، کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه رازی، در گفتوگو با تجارتنیوز، تحریمها را عامل بروز این ناترازی دانسته است.
خطیب نماز جمعه تهران گفت: مدیران اقتصادی کشور تصمیمات غلط امروز من و شما در آینده مشخص میشود. به قول رهبر انقلاب اگر بودجه عمومی را به نفت گره نمیزدیم امروز مشکلاتی را نداشتیم. تصمیم دولت شهید رئیسی در حذف ارز ترجیحی پر هزینه بود اما مفید برای فرداست. باید مدیران بیندیشند.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: این منصفانه نیست که عزیزان در دولت موضوعی را به مجلس بیاورند و با رایزنی و اصرار فراوان رأی موافق آن را اخذ کنند و بعد از اینکه کار به درستی پیش نرفت این مساله را مطرح کنند و آن مساله را مصوبه مجلس معرفی کنند و مجلس هزینه اقدامات دولت را بپردازد.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی ضمن مطالبه ردصلاحیت نمایندگان حامی حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی میگوید: حداقل کاری که در مورد عاملین حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی میشود انجام داد این است که اجازه ندهند این افراد در دور بعدی وارد مجلس و دولت شوند.
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس یازدهم، گفت: دولت در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ موضوع حذف ارز ترجیحی را برای سومین بار آورد اما نگفته بود که قصد دارد بعد از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی چه شیوهای را برای پرداخت یارانه آن اجرا کند که مجلس بعد از اصرار فراوان دولت راضی به پذیرش مشروط آن شد.
نماینده مردم نور و محمودآباد در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه نمایندگان شمال موافق حذف ارز ترجیحی، هستند، گفت: تیم اقتصادی دولت، اعلام کرد که با ارز ترجیحی واردات برنج موافقت کردند ولی ما معترض هستیم و به رئیس جمهور هم اعلام کردم چراکه این ارز به دست دلالان می رسد و واردات بی رویه انجام میشود.
ارز ترجیحی دو محصول پتروشیمی یعنی پتها و پلیاستایرنها حذف شد. به دنبال این اقدام ارز ترجیحی تمامی محصولات پتروشیمی حذف شده است. آیا حذف این ارز، قیمت محصولات مزبور را افزایش خواهد داد؟
یک کارشناس اقتصادی گفت: حذف ارز ترجیحی عملاً امکانپذیر نیست چراکه دولت توانایی اجرای سیاستهای جبرانی و حمایتی را ندارد و شوکهای اقتصادی را نیز به دنبال خواهد داشت.
رئیس کل اسبق بانک مرکزی تک نرخی بودن ارز را یک اصل اصیل برای سلامت اقتصاد جامعه دانست و گفت: البته از زمان حذف ارز ترجیحی تا رسیدن به نظام تک نرخی باید عواقب و آثار ناشی از آن را در قالب سیاستهای جبرانی طراحی و مهار کرد.
وزارت جهاد کشاورزی از حذف ارز ترجیحی واردات شکر خبر داد. پس از حذف ارز ترجیحی از واردات شکر، قیمت این محصول روند افزایشی داشته است. راهکار مدیریت قیمتها بعد از حذف ارز ترجیحی چیست؟
سخنگوی انجمن واردکنندگان برنج ایران با اشاره به پیشنهاد سازمان برنامه و بودجه در راستای حذف برنج وارداتی از فهرست کالاهای مشمول دریافت ارز ترجیحی اعلام کرد که این پیشنهاد از دستور کار خارج شده است.
طبق اعلام بانک مرکزی، از ابتدای سال تاکنون ۱۹ میلیارد و ۹۷۵ میلیون دلار ارز برای واردات کالاهای اساسی، دارو، کالاهای تجاری و بازرگانی، واردات در مقابل صادرات و خدمات تامین شده که سهم کالاهای بازرگانی و تجاری ۱۰ میلیارد و ۷۴۹ میلیون دلار است.
با وجود کیفیت بالای محصولات صنعت تجهیزات پزشکی ایران، صنعتگران ایرانی این حوزه بازار داخلی را به دلیل تخصیص ارز ترجیحی برای واردات، به خارجیها واگذار کردهاند.
«بازگشت برنج و روغن به فهرست محصولات مشمول دریافت ارز ترجیحی»؛ این آخرین تصمیمی است که از جلسه هیات دولت بیرون آمد تا تعداد کالاهایی که دلار 28 هزار و 500 تومانی دریافت میکنند به 28 قلم برسد.
مصوبه دولت برای کالاهای مشمول ارز ۲۸۵۰۰ تومانی هفته گذشته برای فهرست دارو، مواد اولیه آن، تجهیزات مصرفی پزشکی و کالاهای اساسی کشاورزی ابلاغ شد. با اصلاح این مصوبه در شب گذشته، برنج و روغن خام به لیست کالاهای مشمول اضافه شدند.
پس از گذشت دو سال از اجرای سیاست جراحی اقتصادی توسط رئیس دولت سیزدهم و وزیر اقتصاد او، حالا کالاهای مختلف در حال بازگشت به فهرست مشمولان دریافت ارز ترجیحی هستند؛ چنانکه در آخرین مورد برنج و روغن هم به این فهرست بازگشتند تا حالا طوماری از کالاهایی پیش روی دولت باشد که ارز یارانهای ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی دریافت میکنند.